«Απλά και διαφορετικά» ο κόσμος μπορεί να αλλάξει

Μπορεί ένα αρωματικό κέικ μανταρινιού με μαύρη σοκολάτα να αποτελέσει εκπαιδευτικό εργαλείο και ιδιαίτερα στην ειδική αγωγή; Οι γεύσεις και μυρωδιές της κουζίνας να ανοίξουν μαθησιακούς δρόμους και να βοηθήσουν μια κοινωνία να γίνει καλύτερη και να αποδέχεται τη διαφορετικότητα;

Το παραπάνω είναι εφικτό, αρκεί να υπάρχουν αυτοί που θα το πιστέψουν και θα το υποστηρίξουν με αγάπη, μεράκι και όραμα για το εκπαιδευτικό λειτούργημα. Όπως ακριβώς, ο κ. Γιώργος Ευγενειάδης, Τεχνολόγος τροφίμων και Εκπαιδευτικός στα ΕΕΕΕΚ (Ειδικά Εργαστήρια Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης) Ηρακλείου, όπου διδάσκει μαγειρική και ζαχαροπλαστική, ο οποίος εμπνεύστηκε από τους μαθητές για να δώσει μια διαφορετική προσέγγιση της μαγειρικής θέλοντας να περάσει μηνύματα συμπερίληψης και ένταξης της αναπηρίας.

Το βιβλίο του «Απλά και Διαφορετικά» περιλαμβάνει είκοσι λαχταριστές και εύκολες παραδοσιακές συνταγές αρτοζαχαροπλαστικής, μαζί με εικόνες της εικαστικού Δέσποινας Παπαχριστούδη, αποδεικνύοντας ότι όλοι μπορούν να μαγειρέψουν και να προσαρμοστούν στις συνταγές, ανοίγοντας ένα ακόμα παράθυρο στην ισότιμη κοινωνική και επαγγελματική ένταξη, αλλά τονίζοντας, παράλληλα, πως, όταν ο εκπαιδευτικός έχει όνειρα και αγάπη για το αντικείμενό του, μπορεί να βοηθήσει με πολύ όμορφο τρόπο να αλλάξει και η ίδια η κοινωνία.

Η ΑΜΑΡΥΣΙΑ είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τον κ. Γιώργο Ευγενειάδη, λίγες μέρες πριν την επίσημη παρουσίαση του βιβλίου, όπου αναφέρθηκε, εκτός των άλλων για την σπουδαία δουλειά που γίνεται στα ΕΕΕΕΚ, η οποία, βεβαίως, έχει διαρκώς ανάγκη από υποστήριξη και εξωστρέφεια.

Συνέντευξη: Γιώργος Αράπογλου

Ποια είναι η κεντρική ιδέα του βιβλίου και πώς προέκυψε; Αναφέρατε ότι εμπνευστήκατε από τους μαθητές σας. Τι ήταν αυτό που σας γέννησε την ιδέα;

Η κεντρική ιδέα του βιβλίου κρύβεται στον τίτλο του «Απλά και Διαφορετικά». Απλά, με απλά καθημερινά υλικά και απλή κατανοητή παρουσίαση των συνταγών, Διαφορετικά, με διαφορετική προσέγγιση μέσα από σκίτσα χωρίς πολλές πληροφορίες και με πηγή έμπνευσης τη Διαφορετικότητα. Ξεκινώντας από τα υλικά και τα σκεύη τα οποία οπτικοποιούνται αναλυτικά, ακολουθούν βήματα με σκίτσα και όλα αυτά χωρίς χρώμα, παρέχοντας στον αναγνώστη ηρεμία και ασφάλεια κατά την ανάγνωση, κάτι το οποίο είναι επιθυμητό για τα άτομα στο φάσμα του αυτισμού. Ουσιαστικά αποτελεί μια πρόταση των μαθητών μας, εκφράζοντας, παράλληλα, την πραγματικότητα της δημόσιας εκπαίδευσης όπως αυτή τη βίωνα και ήθελα να την εκφράσω. Από αυτά τα ερεθίσματα γεννήθηκε κι η ιδέα του βιβλίου αυτού.

Τι ακριβώς περιλαμβάνει και ποιο το μήνυμα που θέλει να στείλει στον κόσμο;

Ο στόχος είναι να δείξουμε (βάζω και τους μαθητές μου μαζί) μια διαφορετική πλευρά, αυτή της σχολικής πραγματικότητας, της απλότητας, της διαφορετικότητας, της έλλειψης ανταγωνισμού, της συμπερίληψης, της επικοινωνίας και της οικογενειακής συνάθροισης. Δηλαδή όλα όσα δεν προβάλλονται αυτά τα τελευταία χρόνια μέσω της έξαρσης της μαγειρικής.

Πότε ξεκίνησε η συνεργασία σας με το Σχολείο; Πόσο διαφορετική είναι η διδασκαλία και ποιες ιδιαιτερότητες, δυσκολίες ή ευκαιρίες αντιμετωπίζετε;

Γενικότερα εργάζομαι στην εκπαίδευση περίπου 11 χρόνια ως ωρομίσθιος στα ΙΕΚ και αναπληρωτής στην ειδική εκπαίδευση και με ανεργία σε όλα τα διαστήματα μεταξύ προσλήψεων, με το άγχος εάν την επόμενη χρονιά θα βρίσκεσαι κάπου ώστε να συνεχίσεις το έργο σου. Τα τρία τελευταία χρόνια εργάζομαι στο ΕΕΕΕΚ Ν. Ηρακλείου Αττικής, ένα αρκετά δύσκολο σχολείο με πολλούς μαθητές, αλλά με υπέροχους συνεργάτες.

Η διδασκαλία στην ειδική εκπαίδευση είναι εκ φύσεως πιο δύσκολη. Έχουμε πέρα από το παιδαγωγικό κομμάτι να αντιμετωπίσουμε κρίσεις και εκρήξεις μαθητών που πάντα προκύπτουν. Μέσα από την καλή συνεργασία, εμπειρία και συνεχή εκπαίδευση μας, προσπαθούμε να αντιμετωπίζουμε την κάθε δυσκολία.

Η δημιουργικότητα είναι ένα τρόπος αντιμετώπισης όλων των παραπάνω και για αυτό θα παρατηρήσει κάποιος ότι τα ειδικά σχολειά είναι πολύ ενεργά σε δράσεις και καινοτόμες ιδέες, οι οποίες θα πρέπει, κατά την γνώμη μου πάντα, να προβάλλονται όσο το δυνατόν περισσότερο.

Η μαγειρική και η ζαχαροπλαστική είναι από μόνα τους ενδιαφέροντα και διασκεδαστικά αντικείμενα. Πόσο εύκολα μπορούν να μετατραπούν σε εκπαιδευτικά εργαλεία και πώς ανταποκρίνονται οι μαθητές σε αυτά; Κάνετε δράσεις για να παρουσιάσετε την γευστική δουλειά σας;

Η μαγειρική και αρτοζαχαροπλαστική υπάρχουν στη ζωή όλων μας διότι συνδέονται με την επιβίωση μας, αλλά και με τις αισθήσεις μας. Έτσι λοιπόν μπορούν να αποτελέσουν εκπαιδευτικά εργαλεία και να αναπτύξουν δεξιότητες των μαθητών συμπεριλαμβανομένου και της επικοινωνίας. Η θετική ανταπόκριση των μαθητών μου και η έξαρση της μαγειρικής στο διαδίκτυο ήταν και το κίνητρο κοινοποίησης της δουλειάς μας μέσα από τη σελίδα evgegeorge.weebly.com και τη σελίδα Εύγε στο Facebook και evgespecialeducation στο Instagram.

Δεν είναι η πρώτη φορά που κάνετε μια ωραία δράση στο Ειδικό Σχολείο. Αναφέρατε μας μερικές από αυτές και ποιος ήταν ο αντίκτυπος που είχαν στα παιδιά;

Έχουμε τρέξει δυο πολύ επιτυχημένα σχολικά project. Τα Special Sticks και το Healthy Bites Ήταν εκπαιδευτικά προγράμματα των μαθητών της μαγειρικής του ΕΕΕΕΚ (Εργαστήρια Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης) Ν. Ηρακλείου Αττικής σε συνεργασία με τo Σωματείο Επιχειρηματικότητας Νέων/Junior Achievement Greece, (ΣΕΝ/JA Greece). Ουσιαστικά ήταν εικονικές επιχειρήσεις που έτρεχαν σε όλη σχεδόν τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Η απήχηση του κόσμου σ’ αυτές ήταν απίστευτα συγκινητική, τόσο για μένα όσο και για του μαθητές. Οι μαθητές μας συνεργάστηκαν και στις δυο περιπτώσεις με μαθητές τυπικής εκπαίδευσης στα Special Sticks με τους μαθητές του 1ο ΕΠΑΛ και 6ου ΓΕΛ Ν. Ιωνίας και στα Healthy Bites με τους μαθητές του Κολλεγίου Αθηνών.

Τα Special Sticks ήταν μπαστουνάκια σφολιάτας σε τρεις διαφορετικές γεύσεις και τα Healthy Bites ήταν μπισκότα με βάση το ρεβίθι σε αλμυρή και γλυκιά εκδοχή όπου η σκευασία τους περιείχε ένα διατροφικό παιχνίδι με κάρτες.

Απώτερος στόχος αυτής της διαδικασίας ήταν οι μαθητές αποκτήσουν εμπειρία και γνώση, η οποία θα μπορούσε να τους φανεί χρήσιμη στην μετέπειτα επαγγελματική τους εξέλιξη. Όλη η προσπάθεια είναι βασισμένη στην ιδέα της ευγενούς άμιλλας, η οποία λειτουργεί ως εφαλτήριο για την ανάδειξη εννοιών όπως αυτής της συνεργασίας, της αλληλοβοήθειας, της αποδοχής, της προσπάθειας και της αξίας της συμμετοχής προβάλλοντας τον καλύτερο τους εαυτό. Η συνεργασία των μαθητών τυπικής και ειδικής εκπαίδευσης ήταν άψογη και αιφνιδίασε ακόμη και εμάς τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς. Όλα τα παραπάνω, τα οποία και αντιλήφτηκε ο κόσμος συν το ότι τα προϊόντα ήταν εύγευστα και πρωτότυπα, συντέλεσαν στην επιτυχία τους. Οι μαθητές έβγαλαν αρκετά χρήματα από τις πωλήσεις των προϊόντων και εξόπλισαν τα εργαστήρια του σχολείου τους.

Μεγαλύτερη δυσκολία είναι να διαχειριστεί κάποιος ένα παιδί με ιδιαιτερότητες ή τον γονιό που καμιά φορά δεν είναι συνεργάσιμος; Πόσο έχει αλλάξει η νοοτροπία τα τελευταία χρόνια που υπάρχουν πράγματι δομές που κάνουν ουσιαστική δουλειά με τα παιδιά;

Ναι, υπάρχουν δυσκολίες διότι οι γονείς είναι κουρασμένοι και ιδιαίτερα αγχωμένοι με την κατάσταση που βιώνουν καθημερινά και το μέλλον των παιδιών τους. Γι’ αυτό το λόγο άλλωστε επιθυμούν και εξωστρέφεια των σχολικών δράσεων, ώστε να καταρριφθούν στερεότυπα που έχουν δομηθεί στην κοινωνία μας και να φάνουν κάποια κρίσιμα ζητήματα που έχουν να κάνουν με το μέλλον των παιδιών τους.

Οι εκπαιδευτικοί από την άλλη πλευρά παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν ως «προσωρινοί» εκπαιδευτικοί καταβάλλουν την καλύτερη δυνατή προσπάθεια και χρειάζονται την εμπιστοσύνη των γονέων και όλα αυτά για την καλύτεροι ανάπτυξη και εκπαίδευση των μαθητών.

Είναι δεδομένο ότι οι δομές δεν είναι επαρκείς, με συνέπεια κάποιες φορές να συναντάται υπερπληθυσμός. Ποιες είναι οι αντικειμενικές δυσκολίες σε αυτές τις περιπτώσεις και ποιες μπορεί να είναι πιθανές λύσεις;

Ο υπερπληθυσμός μαθητών στις δομές ειδικής εκπαίδευσης, όπως και το σχολείο μας είναι ένα μεγάλο πρόβλημα. Το πρόβλημα αυτό ενέχει δυσκολίες πέρα από το παιδαγωγικό κομμάτι, λειτουργίας και ασφάλειας των μαθητών. Η μόνη πιθανή λύση αντιμετώπισης του θέματος είναι η άμεση και γρήγορη δημιουργία νέων δομών που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των μαθητών.

Το δικό σας όραμα ως εκπαιδευτικός;

Ένα εκπαιδευτικό σύστημα συνεχούς βελτίωσης, προάγει τη δημιουργικότητα, σέβεται τη διαφορετικότητα σε όλες της τις μορφές, παραγκωνίζει την γραφειοκρατία και μια κοινωνία με σωστά πρότυπα για τους μαθητές μας.