Ανταπόκριση από το Μινσκ: Νίκος Μπαλιδάκης
Με μεγάλη επιτυχία και με πάνδημη συμμετοχή πραγματοποιήθηκε στη Λευκορωσία, την Κυριακή 27/2, δημοψήφισμα για την έγκριση αλλαγής άρθρων του Συντάγματος.
Η ψηφοφορία διεξήχθη με απόλυτη ηρεμία και οι πολίτες προσήλθαν μαζικά και ειρηνικά στις κάλπες, για να κάνουν την επιλογή τους. Το κλίμα δεν θύμιζε καθόλου το αντίστοιχο των προεδρικών εκλογών του 2020, οπότε είχε επιχειρηθεί και εν μέρει επιτευχθεί η διασάλευση της κοινωνικής ειρήνης από μέρους των δυνάμεων της αντιπολίτευσης. Με το μεγαλύτερο μέρος αυτών να βρίσκεται πλέον εκτός χώρας, αφού αναζήτησαν σταδιακά καταφύγιο στα κράτη που έδρασαν ως ηθικοί αυτουργοί του κλίματος ανωμαλίας (Πολωνία, Λιθουανία, Ουκρανία) και με όσους παρέμειναν εντός των συνόρων να βρίσκονται αντιμέτωποι με τη Δικαιοσύνη, δεν υπήρχε ούτε το έδαφος ούτε οι «πρόθυμοι», για έναν ακόμα γύρο αντιπαράθεσης.
Η συμμετοχή ήταν της τάξης του 78,63%, μειωμένη περίπου κατά 6 μονάδες, σε σχέση με τις εκλογές του 2020, για τον λόγο που ήδη προαναφέραμε, πράγμα που καταδεικνύει το μεγάλο ενδιαφέρον των πολιτών για την ουσία των συνταγματικών αλλαγών, όπως επισήμανε σε δήλωσή του και ο επικεφαλής της Ανωτάτης Εκλογικής Επιτροπής, Ιγκορ Καρπένκο.
Η συνταγματική μεταρρύθμιση ήταν μια υπόσχεση που δόθηκε από τον πρόεδρο της χώρας, Αλεξάντερ Λουκασένκο, μετά τη σταθεροποίηση της κατάστασης στη χώρα το καλοκαίρι του 2020, σε απάντηση των διαδηλώσεων. Η υπόσχεση τηρήθηκε και για περισσότερο από ένα έτος λαϊκές συνελεύσεις, συνδικάτα, κοινωνικοί φορείς και πολιτικοί επιστήμονες συζητούσαν, επεξεργάζονταν και διαμόρφωναν τις αλλαγές, που τέθηκαν στην κρίση του λευκορωσικού λαού στις 27/2.
Η βασικότερη εξ αυτών ήταν η θεσμική κατοχύρωση της Συνέλευσης του Λευκορωσικού Λαού, ενός σώματος έως 1200 ατόμων, αποτελούμενου από την πολιτική ηγεσία, εκπροσώπους της διοίκησης και των εργαζομένων του εργοστασιακού τομέα, επιστήμονες και πρόσωπα του Πολιτισμού. Ο θεσμός αυτός ανάγεται στον ύψιστο κρατικό και οι αποφάσεις του είναι δεσμευτικές ακόμα και για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Επίσης, προβλέπεται ότι σε περίπτωση βίαιης απώλειας του ΠτΔ η εξουσία περνάει αυτόματα στο Συμβούλιο Ασφαλείας της Λευκορωσίας, ένα 20μελές σώμα, που περιλαμβάνει τους κυριότερους υπουργούς και θεσμικούς παράγοντες της χώρας.
Ένα τρίτο σημείο είναι ο περιορισμός της προεδρικής θητείας σε 2 πενταετίες, ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζουν δύο ακόμα αλλαγές/προσθήκες. Πρώτον, η έξοδος από το καθεστώς της «χώρας ελεύθερη από πυρηνικά όπλα» και δεύτερον ο ορισμός του γάμου ως «ένωσης μεταξύ ανδρός και γυναικός».
Αυτές οι αλλαγές, λοιπόν, υπερψηφίστηκαν από το 82,86%, όσων επέλεξαν να ρίξουν έγκυρο ψηφοδέλτιο στην κάλπη. Οι άκυρες ψήφοι ανήλθαν στο 24,77% των ψηφισάντων, καθώς η αντιπολίτευση είχε καλέσει τον πληθυσμό ν’ ακολουθήσει αυτήν την τακτική. Με αυτόν τον τρόπο, βέβαια, το μόνο που πέτυχε ήταν να καταγραφεί η πραγματική της απήχηση στον λαό, μια απήχηση σαφώς μειοψηφική, που ξεγυμνώνει τη δυτική προπαγάνδα, σε σχέση με τα πολιτικά πράγματα της χώρας.
