Ο βίος και η πολιτεία των ιμπεριαλιστικών χωρών της λεγόμενης «Δύσης» αποτελεί αγαπημένο θέμα μας. Δεν οφείλεται, φυσικά, σε κάποιου είδους… ψύχωση, αλλά στα όλο και διογκούμενα στοιχεία που τεκμηριώνουν τα αμέτρητα εγκλήματα των Βρετανών, Γάλλων, Ισπανών, Πορτογάλων, Αμερικανών, Ιαπώνων, Γερμανών, Ολλανδών, Βέλγων και λοιπών. Όποια πέτρα κι αν σηκώσουμε, από κάτω θα τους βρούμε! Πρόσφατα διάβασα πάλι για το… «μαργαριτάρι των Αντιλλών», την θλιβερή σήμερα Αϊτή.
Περί τα τέλη του 18ου αιώνα η Αϊτή ήταν πράγματι το «Μαργαριτάρι των Αντιλλών» και προμήθευε το 60% του καφέ και το 75% της ζάχαρης που κατανάλωνε η Ευρώπη. Από αυτόν τον μυθικό πλούτο ωστόσο δεν επωφελούνταν παρά οι περίπου 50.000 λευκοί άποικοι και όχι οι πάνω από 500.000 μαύροι σκλάβοι που τον παρήγαγαν. Βέβαια, το νησί ήταν καταπράσινο και κάλυπτε απόλυτα τις ανάγκες των κατοίκων του σε τρόφιμα. Έτσι, το θεωρούσαν «τυχερό», σε σχέση με τα γειτονικά του νησιά…
Η πρώτη «μαύρη» επανάσταση»…
Εν ονόματι των ευγενών ιδεών της Γαλλικής Επανάστασης, οι σκλάβοι –καθοδηγούμενοι από τον Τουσέν Λουβερτίρ, τον «Μαύρο Σπάρτακο»– εξεγέρθηκαν το 1791. Ο Ναπολέων διοργάνωσε εναντίον τους μια εκστρατεία με 43.000 βετεράνους. Ο πόλεμος κράτησε δεκατρία χρόνια. Οι εξεγερμένοι υπερίσχυσαν. Ήταν ο πρώτος φυλετικός αντιαποικιακός πόλεμος και η μοναδική επανάσταση σκλάβων που κατέληξε στη δημιουργία κυρίαρχου κράτους!
Την 1η Ιανουαρίου 1804 η Αϊτή διακήρυξε την ανεξαρτησία της. Αντήχησε σαν βροντή σε όλη την αμερικανική ήπειρο. Δύο δεκαετίες πριν από την υπόλοιπη Λατινική Αμερική, οι μαύροι σκλάβοι αποδείκνυαν, με τον δικό τους αγώνα και δίχως τη βοήθεια κανενός, ότι οι σκλάβοι μπορούσαν να κατακτήσουν την ελευθερία τους. Η Αφρο-Αμερική αναδυόταν στη διεθνή πολιτική σκηνή!
Οι ΗΠΑ «πιάνουν δουλειά»!
Το «κακό παράδειγμα» της Αϊτής –όπως το χαρακτήρισε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τόμας Τζέφερσον– τρομοκράτησε τις δυνάμεις που συνέχιζαν να εξασκούν τη δουλεία. Δεν της το συγχώρησαν ποτέ. Κανένα κράτος δεν αναγνώρισε την ανεξαρτησία της. Κανένα δεν βοήθησε τη νεαρή μαύρη δημοκρατία, τον εφιάλτη της λευκής αποικιοκρατίας. Ακόμη και σήμερα, ο παλιός τρόμος παραμένει. Ο Αμερικανός… τηλευαγγελιστής Πατ Ρόμπερτσον δήλωσε πως «ο σεισμός σκότωσε χιλιάδες ανθρώπους επειδή οι σκλάβοι της Αϊτής έκαναν συμβόλαιο με το διάβολο προκειμένου να αποκτήσουν την ελευθερία τους»!!! (Christian Broadcasting Network, 14 Ιανουαρίου 2010).
Το νέο ανεξάρτητο κράτος υπέστη μποϊκοτάζ που κράτησε δεκαετίες, με στόχο «να απομονωθεί η πανούκλα» σε αυτή τη χώρα και μόνο. Εξαιτίας των στερήσεων οι εμφύλιες διαμάχες πλήθυναν και το έδαφος ρημάχτηκε. Το απαραίτητο στάδιο της οικοδόμησης του έθνους-κράτους χάθηκε. Θεσμικά, παρά την υψηλή ποιότητα των πολυάριθμων διανοουμένων της, η χώρα έπαψε να λειτουργεί, κόλλησε, μπλόκαρε.
Κατόπιν ήρθε η περίοδος της κατοχής από τις Ηνωμένες Πολιτείες, που κράτησε από το 1915 έως το 1934. Και η ένοπλη αντίσταση. Ο ήρωας της εξέγερσης Καρλομάγνος Περάλτ σταυρώθηκε από τους πεζοναύτες, καρφωμένος στην πόρτα μιας εκκλησίας… Η Ουάσιγκτον ολοκλήρωσε παραδίδοντας την Αϊτή σε καινούριους δικτάτορες, ανάμεσα στους οποίους και ο «Παπα-Ντοκ» Σεβαλιέ, ένας από τους πιο τυραννικούς στην ιστορία της ηπείρου.
Τα «σύγχρονα μέσα» της αποικιοκρατίας
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’70, παρά τη στυγνή δικτατορία Σεβαλιέ, η μαύρη δημοκρατία απολάμβανε ακόμη διατροφική επάρκεια. Οι αγρότες της παρήγαν το 90% της τροφής που καταναλωνόταν από τον πληθυσμό. Όμως, το Σχέδιο Ρέιγκαν-Μπους, επιβεβλημένο από την Ουάσιγκτον, την υποχρέωσε να καταργήσει τους τελωνειακούς δασμούς στις εισαγωγές ρυζιού, τη βάση της τοπικής διατροφής και κύριο προϊόν της αϊτινής γεωργίας. Το αμερικανικό ρύζι, πιο φθηνό εξαιτίας των ισχυρών επιδοτήσεων που καταβάλλονταν από την Ουάσιγκτον, πλημμύρισε την αϊτινή αγορά. Κατεστραμμένοι, χιλιάδες χωρικοί έπρεπε να μετοικήσουν μαζικά και να στοιβαχτούν στην πρωτεύουσα, όπου αυτή τη φορά τους πρόλαβε ο σεισμός…
Η μόνη εμπειρία δημοκρατικής διακυβέρνησης ήταν εκείνη του Ζαν – Μπερτράν Αριστίντ, εκλεγμένου στην προεδρία σε δύο περιόδους (1994-1996 και 2001-2004). Όμως, οι πιέσεις της Ουάσιγκτον τον ώθησαν στην εξορία. Έκτοτε η Αϊτή βρίσκεται υπό την κηδεμονία του ΟΗΕ και μιας σύμπραξης διεθνών ΜΚΟ. Με βάση τις γνωστές «οδηγίες» των νεοαποικιοκρατών, το σύνολο του δημόσιου τομέα είχε αποκαθηλωθεί και οι βασικές του δραστηριότητες είχαν μεταφερθεί στον ιδιωτικό τομέα, όσες ήταν κερδοφόρες, ή στις ΜΚΟ, όσες δεν ήταν. Ακόμη και πριν μετατραπεί σε «σημείο μηδέν» του πλανήτη, η Αϊτή ήταν ήδη η πιο κατάφωρη περίπτωση «ανθρωπιστικής αποικιοκρατίας». Η παρούσα τραγωδία απλώς εδραιώνει την εξάρτησή της, συνεπώς και τις αντιστάσεις. Το «δόγμα του σοκ» στον καπιταλισμό βρίσκει σε αυτήν την τραγωδία μια καινούρια ευκαιρία –στο όνομα της αποτελεσματικότητας– να αξιώσει την ολοκληρωτική ιδιωτικοποίηση κάθε οικονομικής και εμπορικής δραστηριότητας που συνδέεται με την ανοικοδόμηση. Η «συνταγή» που κατέστρεψε τη μάνα-Αφρική λειτούργησε με τα ίδια αποτελέσματα και στο ηρωικό νησί…
Χρήστος Φωτιάδης
