Η ΑΜΑΡΥΣΙΑ απευθύνθηκε στις εθελόντριες ψυχολόγους του Κέντρου Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης του ΚΟΙΠΑΠ και ζήτησε την συμβουλή τους για την διαχείριση της αποτυχίας στις Πανελλήνιες.
Δεν έχουν περάσει παρά μόνο λίγες ημέρες από την ανάρτηση των βάσεων εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση με την αγωνία χιλιάδων μαθητών που συμμετείχαν στις Πανελλαδικές Εξετάσεις να παίρνει και επίσημα τέλος και μια καινούρια ζωή να ξεκινά για τους περισσότερους γεμάτη νέα όνειρα, ανησυχίες και πολλές όμορφες στιγμές.
Κάθε εξέταση, ωστόσο, δεν κρύβει μόνο την επιτυχία, καθώς δεν κατάφεραν όλοι οι υποψήφιοι να συγκεντρώσουν τα απαιτούμενα μόρια για να εισαχθούν σε κάποιο ΑΕΙ ή ΤΕΙ μένοντας με την απογοήτευση των κόπων που δεν θα ανταμειφθούν. Η αίσθηση της απογοήτευσης για την αποτυχία εισαγωγής σε κάποια σχολή ή ακόμα στην σχολή της πρώτης προτίμησης, μπορεί να γίνει ένα δυσβάσταχτο βάρος στα μάτια μαθητών και των γονιών τους που πολλές φορές αδυνατούν να το διαχειριστούν και να δουν τη νέα ζωή που ανοίγεται μπροστά τους με άλλο μάτι.
Δεδομένου ότι η ζωή των μαθητών δεν τελειώνει με αυτές τις εξετάσεις, η ΑΜΑΡΥΣΙΑ απευθύνθηκε στις εθελόντριες ψυχολόγους του Κέντρου Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης του ΚΟΙΠΑΠ και ζήτησε την επιστημονική τους συνδρομή στο πώς πρέπει να διαχειριστούν την αποτυχία στις εξετάσεις και να μην αφήσουν να τους επηρεάσει στην πορεία της ζωής τους. Η ανταπόκρισή τους ήταν άμεση και μας χάρισαν ενδιαφέρουσες συμβουλές.
Ελευθερία Πατακάκη, Ψυχολόγος MSc, Γνωσιακή Ψυχοθεραπεύτρια
«Να νιώθουν υπερήφανοι»
«Οι πανελλήνιες εξετάσεις μπορεί να έλαβαν τέλος, αλλά ο αντίκτυπος τους στη ζωή των εφήβων και των οικογενειών τους είναι ακόμη έντονος.
Για πολλούς εξ’ αυτών, οι κόποι τους ανταμείφθηκαν και θα καταφέρουν να περάσουν στη σχολή της επιλογής τους και να ξεκινήσουν ένα νέο κεφάλαιο στη ζωή τους.
Δυστυχώς, όμως, για αρκετούς άλλους δεν ήταν εφικτή η επίτευξη του στόχου τους, γεγονός που τους προκαλεί μεγάλη ματαίωση και άγχος για το μέλλον.
Σίγουρα μια αποτυχία γέννα δυσάρεστα συναισθήματα, αλλά μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία για να μάθουμε μέσα από τα λάθη μας και να γίνουμε ακόμη καλύτεροι.
Οι έφηβοι μπορεί να δυσκολεύονται να δουν την αποτυχία τους εποικοδομητικά. Οι γονείς τους, ωστόσο, με την εμπειρία που τους διακρίνει, καλούνται να είναι ψύχραιμοι και να τους εκπαιδεύσουν στη διαχείριση τέτοιων καταστάσεων.
Αναπόφευκτα, κατά τη διάρκεια της ζωής τους θα έρθουν αντιμέτωποι με πολλές δυσκολίες και αποτυχίες, γι’ αυτό και θα πρέπει να έχουν αναπτύξει δεξιότητες για να τις διαχειρίζονται, αντί να απελπίζονται και να παραιτούνται.
Κατ’ αρχήν, οι έφηβοι, θα πρέπει να νιώθουν υπερήφανοι που κατάφεραν να φέρουν εις πέρας αυτό το δύσκολο εγχείρημα, ανεξαρτήτως αποτελέσματος.
Εν συνεχεία, θα πρέπει να πάρουν λίγο χρόνο για τον εαυτό τους, πριν επεξεργαστούν την εμπειρία τους. Καλό είναι να μην πάρουν αποφάσεις εν θερμώ. Προτιμότερο είναι να κάνουν διακοπές και να ξεκουραστούν από την ένταση και την ταλαιπωρία της χρονιάς που προηγήθηκε. Το αξίζουν!
Αφού περάσει λίγος χρόνος και μειωθεί η ένταση, οι έφηβοι μπορούν να αρχίσουν να εξετάζουν εναλλακτικές διεξόδους και να καταγράφουν όλα τα πιθανά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα αυτών. Καλό θα ήταν να μοιραστούν τις σκέψεις και τα συναισθήματα τους με σημαντικούς άλλους στη ζωή τους, όπως γονείς, εκπαιδευτικούς και άλλους ενήλικες που νιώθουν κοντά τους και τους εμπιστεύονται. Εν συνεχεία μπορούν να αξιολογήσουν και να ιεραρχήσου τις εναλλακτικές τους και να αποφασίσουν ποιο θα είναι το επόμενο βήμα. Τέλος, μπορούν να θέσουν το νέο τους στόχο, και να αναλάβουν δράση για την επίτευξη του, εφ’ όσον προηγουμένως έχουν κάνει την αυτοκριτική τους σχετικά με τις αιτίες που οδήγησαν στην προηγούμενη αποτυχία, ώστε να προσπαθήσουν να μην επαναλάβουν τα ίδια λάθη.
Πολύ σημαντικό είναι να έχουν στο μυαλό τους, ότι μπορεί να απέτυχαν στον καθορισμένο στόχο που είχαν θέσει, αλλά κατάφεραν να ανταπεξέλθουν σε μια πολύ δύσκολη και απαιτητική διαδικασία και ότι πλέον έχουν αποκτήσει εφόδια που θα τους επιτρέψουν να τα καταφέρουν πιο αποτελεσματικά στο μέλλον.
Αναφορικά με τους γονείς, θα πρέπει να είναι υποστηρικτικοί και να αποφύγουν την εκδήλωση θυμού και έντασης, που μπορούν μόνο να επιτείνουν τα συναισθήματά ανεπάρκειας και απελπισίας που νιώθουν τα παιδιά τους. Επίσης, καλό θα ήταν να δώσουν χώρο και χρόνο στο παιδί μέχρι να αρχίσουν να εξετάζουν μαζί του νέες εναλλακτικές. Αν νιώθουν έντονα την ανάγκη να του κάνουν κριτική, θα πρέπει να περιμένουν να ηρεμήσει πρώτα και έπειτα να του υποδείξουν τα λάθη του με εποικοδομητικό και όχι επικριτικό τρόπο, ώστε να καταφέρει να τους ακούσει και να επωφεληθεί των συμβούλων τους. Καίριας σημασίας είναι η ενοχοποίηση των παιδιών, καθώς και η διάκριση μεταξύ μιας αποτυχημένης προσπάθειας και ενός αποτυχημένου ατόμου. Οι γονείς πρέπει να ενισχύσουν τα παιδιά στη νέα τους προσπάθεια και να τονώσουν την αυτοεκτίμηση τους, δίνοντας έμφαση στις ιδιαίτερες δεξιότητες, τα ενδιαφέροντα και τα ταλέντα τους.
Καλό θα είναι να τα βοηθήσουν να δουν την αποτυχία στις Πανελλήνιες ως ένα εμπόδιο στο δρόμο τους προς την επιτυχία, που απλώς θα πρέπει να υπερπηδήσουν.
Με θέληση και αποφασιστικότητα μπορούν να ρίχτουν ξανά στον αγώνα της ζωής και να κατακτήσουν τα όνειρα τους.
Και μην ξεχνάμε ότι οι πανελλήνιες εξετάσεις συνιστούν ένα καλό εισιτήριο για την επαγγελματική εξέλιξη των εφήβων, αλλά δεν καθορίζουν μονομερώς τη ζωή, το μέλλον και την επαγγελματική τους επιτυχία!»
Mαρία Ντίνου, σύμβουλος ψυχικής υγείας – ψυχοθεραπεύτρια
«Η αρχή μιας επόμενης ευκαιρίας»
«Να θυμάστε ότι μερικές φορές μια προσωρινή αποτυχία μπορεί να γίνει η αρχή μια επόμενης ευκαιρίας. Εσύ το μόνο που χρειάζεται να κάνεις στην παρούσα φάση είναι να επιλέξεις τι στάση θα κρατήσεις. Σε τέτοιες περιπτώσεις, λοιπόν, έχουμε τουλάχιστον δύο επιλογές: ή να υιοθετήσουμε τη μοιρολατρία απέναντι στο θέμα και στη συνέχεια την παραίτηση ή να προσπαθήσουμε να δούμε τα πράγματα όπως έχουν, ότι κάνατε ο, τι καλύτερο που μπορούσατε και ότι δεν εξαρτάται η αξία μας από το αποτέλεσμα.
Ύστερα, λοιπόν, από την πρώτη ψυχρολουσία, πάρτε μια βαθιά ανάσα και οραματίστηκε την επόμενη ευκαιρία σας.
Παιδιά και γονείς πηγαίνετε διακοπές, ακόμα και αν δε μπορείτε, φυσικά, κάντε το με το μυαλό σας, φροντίστε τον εαυτό σας, πάρετε ενέργεια και γυρίστε να βάλετε σε δράση το όραμα σας με μέθοδο και στρατηγική. Άλλωστε, τώρα είστε ένα βήμα πιο μπροστά… έχετε την εμπειρία να σχεδιάσετε ακόμα καλύτερα την νέα σας προσπάθεια. Καλό σας καλοκαίρι!»