Νίκος Βαλλάτος: «Η Ελληνική Κεραμική να χαρακτηριστεί άυλη πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης»

Λόγω των ειδικών συνθηκών της πανδημίας, η φετινή η 58η Πανελλήνια Έκθεση Κεραμικής, που αποτελεί το κορυφαίο ετήσιο πολιτιστικό γεγονός για την κεραμική τέχνη στη χώρα μας, εγκαινιάστηκε μέσω διαδικτύου στην ιστοσελίδα του Δήμου Αμαρουσίου (maroussi.gr). Εκεί, ο επισκέπτης μέσα από ένα βίντεο διάρκειας 23 λεπτών της ώρας, ξεναγείται στα εκθέματα που φιλοξενούνται στο Κέντρο Ελληνικής Κεραμικής στην Αίθουσα Τέχνης «Αλέξανδρος Γαρδέλης», ενώ μπορεί να ξεφυλλίσει και τον κατάλογο των διακριθέντων έργων του 58ου Πανελλήνιου Διαγωνισμού Καλλιτεχνικής Κεραμικής.

Με αφορμή τις ιδιόρρυθμες συνθήκες που δημιούργησε στη ζωή μας, καθώς και στην καλλιτεχνική έκφραση ο Covid-19, μιλήσαμε (τηρώντας τις αποστάσεις) με τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Κεραμιστών και Αγγειοπλαστών Νίκο Βαλλάτο, ο οποίος αρκετά χρόνια τώρα προσπαθεί, συνεπικουρούμενος πάντοτε και από την εκάστοτε διοίκηση του Δήμου Αμαρουσίου, ώστε η Ελληνική Κεραμική Τέχνη, έτσι όπως αυτή έχει δημιουργηθεί και αναπτυχθεί στην πόλη μας, να χαρακτηριστεί, όπως λέει, «ως άυλη πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης».

Συνέντευξη: Άγγελος Πολύδωρος

Κύριε Βαλλάτο, πώς εξελίχθηκε η φετινή χρονιά από την καραντίνα, το καλοκαιρινό διάλειμμα και μέχρι σήμερα;

Όπως ξέρετε πολύ καλά κύριε Πολύδωρε, η χρονιά θα καταγραφεί ως καταστροφική για τη μικρομεσαία επιχείρηση. Σε ό,τι αφορά στους κλάδους που ασχολούνται με τον πολιτισμό και τον τουρισμό, όπως η Κεραμική, βρίσκονται σε πολύ σοβαρές οικονομικές δυσκολίες, μιας και οι παραγγελίες που πήραν στις εκθέσεις ακυρώθηκαν σε ποσοστό 70% ή και 90%! Θα χρειαστεί πολύ μεγάλη προσπάθεια εκ μέρους των κεραμιστών να κρατηθούν οι επιχειρήσεις. Η μεγάλη ύφεση λόγω του κορωνοϊού είναι πιθανό να αφήσει πάγια προβλήματα για τα επόμενα χρόνια, λόγω της οικονομικής δυσκολίας που θα φέρει στην πραγματική οικονομία. Σίγουρα η επόμενη μέρα θα είναι διαφορετική από ό,τι γνωρίζαμε.

Πώς αντιμετώπισαν, γενικά, οι καλλιτέχνες την καραντίνα;

Κύριε Πολύδωρε, πάντα υπάρχει και η θετική πλευρά. Οι κεραμίστες δεν μένουν με σταυρωμένα τα χέρια. Έτσι και αλλιώς, κάνουν μια πολύ απαιτητική τέχνη, έχοντας συνηθίσει να είναι μαχητές και αξιοποιούν τον χρόνο τους για την κατασκευή νέων προϊόντων, τα οποία θα είναι απαραίτητα για την επόμενη μέρα της κρίσης. Όσον αφορά τους καλλιτέχνες μας, παρ’ όλες τις δυσκολίες, είχαν μια πολύ δημιουργική χρονιά με έμπνευση και δημιούργησαν έργα μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας.

Τι περιμένετε από τη φετινή διαδικτυακή έκθεση και πόσο σας βοήθησε σ’ αυτήν ο Δήμος Αμαρουσίου;

Αυτό που περιμένουμε, είναι να μπορέσουμε να ανοίξουμε την Έκθεση στους επισκέπτες, όποτε αυτό καταστεί δυνατό με ασφάλεια και λαμβάνοντας όλα τα μέτρα, γιατί πιστεύουμε ότι τα έργα τέχνης πρέπει να τα βλέπεις ζωντανά για να λαμβάνεις την ενέργειά τους. Φέτος όπως καταλαβαίνετε ήταν αδύνατο να συμβεί αυτό και ο Δήμος μας πρότεινε και ανέλαβε να δημιουργήσει αυτή τη βιντεοσκόπηση της έκθεσης, προκειμένου να γίνουν τα εγκαίνια διαδικτυακά.

Δεδομένης της κατάστασης, πώς μπορεί να προσαρμοστεί και τι προοπτικές μπορεί να έχει ο κλάδος;

Πιστεύω ότι η προσαρμογή είναι ένας μαραθώνιος και θα εξαρτηθεί από την ποιότητα των προϊόντων, το design και πάνω από όλα από μια νέα συνεργατικότητα, για να δώσει δυνατότητες σε όλους τους κεραμίστες να χρησιμοποιήσουν τα εργαλεία του διαδικτύου. Kαι εδώ πιστεύω ότι το Κέντρο Κεραμικής στο Μαρούσι θα εργαστεί για να δώσει προοπτικές σε ένα δημιουργικό κλάδο της ιστορίας και του πολιτισμού μας. Η Σχολή Κεραμικής που λειτουργεί θα δώσει νέο αίμα τόσο απαραίτητο για τη συνέχεια.

Τι ώθηση μπορεί να δώσει στον κλάδο η επίλυση του ιδιοκτησιακού ζητήματος του Κέντρου Κεραμικής της Λ. Κηφισιάς, την οποία επιζητάτε και εσείς ως σύλλογος, αλλά και ο Δήμος Αμαρουσίου;

Ασφαλώς θα δημιουργήσει προοπτικές για την κεραμούπολη του Αμαρουσίου, με τη δημιουργία του Κέντρου Ελληνικής Κεραμικής, όπως αυτή εκφράστηκε από τον δήμαρχο Θεόδωρο Αμπατζόγλου στην περσινή 57η Πανελλήνια Έκθεση Κεραμικής με τα έξι σημεία τα οποία είναι και βασικός στόχος της Πανελλήνιας Ένωσης Κεραμιστών και Αγγειοπλαστών.

Επιγραμματικά, τα σημεία αυτά είναι τα εξής:

1. Τακτοποίηση της ιδιοκτησίας του χώρου Κεραμικής.

2. Μετασχηματισμός του Κέντρου Κεραμικής Τέχνης σε ένα σύγχρονο Ευρωπαϊκό Μουσειακό Πολυχώρο Τέχνης και Εκπαίδευσης.

3. Επικοινωνιακό Σχέδιο, ώστε να μιλήσουμε για την Κεραμική του Αμαρουσίου εντός και εκτός Ελλάδας.

4. Εισαγωγή, σε συνεργασία με το υπουργείο Παιδείας, της Κεραμικής στις εκπαιδευτικές συναντήσεις μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με τις Τέχνες.

5. Συνεργασία με τα υπουργεία Πολιτισμού και Τουρισμού, αλλά και την Περιφέρεια.

6. Σύνταξη φακέλου, έτσι ώστε η Ελληνική Κεραμική Τέχνη, έτσι όπως αυτή έχει δημιουργηθεί και αναπτυχθεί στο Μαρούσι να χαρακτηριστεί ως «άυλη πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης».