Η έννοια των κοινόχρηστων πραγµάτων, σύµφωνα µε τον Αστικό Κώδικα, είναι τόσο ευρεία, ώστε να καταλαµβάνει µεγάλο µέρος του φυσικού, αλλά και του οικιστικού περιβάλλοντος. Τα κοινόχρηστα πράγµατα είναι εκτός συναλλαγής και ανήκουν είτε στο Δηµόσιο, είτε στους ΟΤΑ, οι οποίοι αναλαµβάνουν τη διαχείριση και την αξιοποίησή τους.
Του Παναγιώτη Τ. Σαγρή, δημοτικού συμβούλου Αμαρουσίου
Κάθε πολίτης έχει το δικαίωµα να χρησιµοποιεί ελεύθερα τους κοινόχρηστους χώρους, καθώς και το δικαίωµα να απαιτεί από τους υπεύθυνους για τη διαχείρισή τους ΟΤΑ, την προστασία της ακώλυτης χρήσης τους, όταν αυτή παρεµποδίζεται.
Σε ένα θέµα που συνδέεται τόσο στενά µε την ποιότητα ζωής των πολιτών [κοινόχρηστοι είναι στη συντριπτική τους πλειονότητα οι χώροι πρασίνου και οι ελεύθερες εκτάσεις που χρησιµοποιούν οι δηµότες των ΟΤΑ για την αναψυχή τους, ή την καθηµερινή τους εξυπηρέτηση (δρόµοι, πλατείες, πάρκα, πεζοδρόµια κ.ά.)] τα σηµεία τριβής µεταξύ των ΟΤΑ και των πολιτών είναι πολλά και οι αναφορές που φθάνουν στον Συνήγορο του Πολίτη µε θέµα την άσκηση από τους ΟΤΑ των αρµοδιοτήτων τους, αποτελούν ένα από τα κύρια αντικείµενα διαµεσολάβησης της Αρχής.
Το τρίπτυχο ΟΤΑ – Πολεοδοµία – Αστυνοµία παραµένει αρµόδιο για κάθε κοινόχρηστο χώρο. Ο συντονισµός πολλών φορέων στην αντιµετώπιση των προβληµάτων που προκύπτουν, δυσχεραίνει τον έλεγχο και την επιβολή των κυρώσεων. Εξάλλου, συχνά παρατηρείται το φαινόµενο, και το γνωρίζουµε όλοι µας, να οχυρώνονται οι ΟΤΑ πίσω από αυτή τη δυσκολία, επικαλούµενοι ακριβώς την έλλειψη συντονισµού µε τις άλλες υπηρεσίες, προκειµένου να κρύψουν την πραγµατική αιτία για την οποία δεν επεµβαίνουν, την έλλειψη αρκετά συχνά της πολιτικής βούλησης να επιβάλουν κυρώσεις.
H λήψη επίσης συγκεκριµένων µέτρων, επιβεβαιώνει την αδυναµία των Δήµων της χώρας και φυσικά και του δικού µας, να αντιµετωπίσουν ριζικά το ζήτηµα της κατάληψης κοινόχρηστων χώρων, είτε λόγω έλλειψης προσωπικού -ώστε να µπορούν να παρεµβαίνουν στους απαραίτητους ελέγχους- είτε λόγω απροθυµίας να περιορίσουν µια πρακτική που είναι οικονοµικά συµφέρουσα και για τον Δήµο, αλλά και για την περιοχή γενικότερα.
Ένα άλλο µεγάλο θέµα των κοινόχρηστων χώρων που αποτελεί ένα από τα συνηθισµένα ζητήµατα για τους πολίτες, είναι το θέµα της καθαριότητας. Διαµαρτυρίες για έλλειψη καθαριότητας διατυπώνονται για πλατείες, ακάλυπτους χώρους, δρόµους και των κάδων απορριµµάτων.
Το θέµα των πεζοδροµίων είναι ιδιαίτερα προβληµατικό, διότι, πέρα από τις κακοτεχνίες, η πρόσβαση των πεζών σε αυτά παρακωλύεται από κάθε είδους εµπόδια, (παράνοµα παρκαρισµένα αυτοκίνητα και µοτοσικλέτες, ζαρντινιέρες, πινακίδες, εµπορεύµατα από παρακείµενα καταστήµατα κ.ά.).
Σε πολλές περιπτώσεις αναγκάζονται οι πεζοί να χρησιµοποιούν το οδόστρωµα, αυξάνοντας έτσι την πιθανότητα πρόκλησης ατυχήµατος.
Προτάσεις
● Αυστηρότερη ρύθµιση των προϋποθέσεων χορήγησης αδειών παραχώρησης κοινόχρηστων χώρων και κατάληψής τους µε τραπεζοκαθίσµατα. Κυρίως, σε όλες τις περιπτώσεις παραχώρησης χρήσης (πλατείες, δρόµοι, πεζοδρόµια κ.λπ.) να ορίζεται το µέγιστο ποσοστό κοινόχρηστου χώρου που µπορεί να παραχωρηθεί σε ιδιώτες, ώστε να διατίθεται πάντοτε ικανό µέρος του για την κοινή χρήση από τους πολίτες.
● Επιβολή αυστηρών προστίµων σε εκείνους που παραβιάζουν τους όρους της άδειας παραχώρησης κοινόχρηστων χώρων και κυρώσεις, όπως ανάκληση της άδειας και µη χορήγησή της στο µέλλον, σε αυτούς που κατ’ εξακολούθηση παρανοµούν ή οι παρανοµίες τους έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα.
● Συχνότερες περιπολίες της Δηµοτικής Αστυνοµίας στους κοινόχρηστους χώρους, ώστε να διαπιστώνονται οι παραβιάσεις αλλά να επιτυγχάνεται η επαρκής περιφρούρηση και η προστασία τους.
● Ιδιαίτερη µέριµνα για τους κοινόχρηστους χώρους πρασίνου µε έµφαση στην καθαριότητα.
● Απλούστευση της γραφειοκρατικής διαδικασίας αλλά και της εσωτερικής συνεργασίας των υπηρεσιών του ίδιου του Δήµου, ώστε να επιτυγχάνεται η γρήγορη και αποτελεσµατική αντιµετώπιση των προβληµάτων.
Η διατήρηση των κοινόχρηστων χώρων αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για την προστασία του περιβάλλοντος και τη βασικότερη ίσως υποχρέωση που έχουν αναλάβει οι ΟΤΑ απέναντι στους πολίτες για την αναβάθµιση της ποιότητας ζωής στο σύγχρονο επιβαρυµένο περιβάλλον.
Κλείνοντας, θέλω να επισηµάνω, ότι πρέπει όλοι µαζί -Δηµοτική Αρχή, Δηµοτικό Συµβούλιο, Δηµότες- να προβληµατιστούµε, να κουβεντιάσουµε και να καταθέσουµε τις προτάσεις µας για του τι είδους ΠΟΛΗ θέλουµε και οραµατιζόµαστε.
• Θέλουµε µια πόλη ανθρώπινη και φιλική προς το περιβάλλον µε γνώµονα τους ανθρώπους, τους κατοίκους της;
• Θέλουµε µια πόλη ίσων ευκαιριών για όλους;
• Θέλουµε µια πόλη, στην οποία ο νέος θα θέλει να δραστηριοποιηθεί, να κινηθεί, να δηµιουργήσει;
• Θέλουµε µια πόλη, όπου οι άνθρωποι όλων των ηλικιών θα αισθάνονται ασφάλεια, σιγουριά και θα κινούνται µε άνεση;
• Μια πόλη µε πράσινο, µε τοπία φυσικής οµορφιάς και χαλάρωσης, µε αθλητικούς χώρους και παιδικές χαρές, ασφαλείς ποδηλατόδροµους και οικολογικά λεωφορεία;
• Μια πόλη καθαρή και ελκυστική, τόσο για τους επισκέπτες, όσο και για τους δηµότες της;
• Μια πόλη στην οποία οι κάτοικοί της θα συµµετέχουν και θα δραστηριοποιούνται, θα είναι ενεργοί και µε τις προτάσεις τους θα συνδιαµορφώνουν τις τελικές αποφάσεις για το περιβάλλον τους;
Η ΠΟΛΗ µας χρειάζεται να γίνει ΦΙΛΙΚΗ και ΦΙΛΟΞΕΝΗ, ΣΥΓΧΡΟΝΗ και ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΗ, ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ και ΔΙΑΚΡΙΤΗ.
Η πόλη µας απαιτεί ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΗ και ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ, ΕΝΟΤΗΤΑ και ΣΥΜΠΟΡΕΥΣΗ, για να γίνει η πόλη που πραγµατικά θέλουµε να ζούµε εµείς και τα παιδιά µας.
