Το Πρόγραμμα «ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ ΙΙ» (2011-2014), το οποίο ουσιαστικά είναι η Β' Φάση του Επιχειρησιακού Προγράμματος Υποστήριξης της Μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, προτείνεται να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
1) Κίνητρα Συνένωσης
Θεσμικά, διοικητικά και οικονομικά κίνητρα και υποστήριξη των ΟΤΑ για τη συγκρότηση σε κάθε ανθρωπογεωγραφική ενότητα ενός Δήμου, στις υπηρεσίες του οποίου θα περιλαμβάνονται τουλάχιστον: γραφείο προγραμματισμού, οικονομική υπηρεσία και τεχνική υπηρεσία.
Τα κίνητρα και η υποστήριξη, ενδεικτικά, πρέπει να είναι:
- Η θεσμική ρύθμιση και η τεχνική υποστήριξη των Δήμων για τη στελέχωσή τους με επιστημονικό προσωπικό, την κατάρτιση και τη συνεχή συμβουλευτική υποστήριξή του.
- Η οικονομική και τεχνική υποστήριξη των νέων Δήμων για την οργάνωση των υπηρεσιών τους και την εισαγωγή των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ).
- Η εκχώρηση φορολογικών εσόδων, στο πλαίσιο της προτεινόμενης φορολογικής αποκέντρωσης και η υποστήριξη των ΟΤΑ προκειμένου να δημιουργήσουν εισπρακτικούς μηχανισμούς.
- Εφαρμόζονται στους νέους Δήμους τα οκτώ «έργα-σημαίες» που πρότεινε η ΚΕΔΚΕ στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Διοικητική Μεταρρύθμιση» του υπουργείου Εσωτερικών, δηλαδή: (1) επιτελική μονάδα σε κάθε Δήμο, (2) διαχειριστική επάρκεια, (3) εκσυγχρονισμός δημοσιονομικής διαχείρισης, (4) αναβάθμιση δημοτικής διοίκησης-management, (5) βελτίωση υπηρεσιών στους πολίτες και τις επιχειρήσεις, (6) νέες πολιτικές προσωπικού, (7) εφαρμογή πολιτικών ισότητας και (8) ενίσχυση ικανότητας πολιτικής προστασίας.
- Οι υποστηρικτικοί μηχανισμοί της Τ.Α. αναλαμβάνουν την προετοιμασία της πιστοποίησης της διαχειριστικής επάρκειας των νέων Δήμων, ώστε να εκτελούν έργα από ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους.
- Οι νέοι Δήμοι αναλαμβάνουν την εφαρμογή του τμήματος του σχεδίου ανάπτυξης που δεν έχει ακόμα υλοποιηθεί (κατασκευή των υποδομών, εφαρμογή προγραμμάτων) και τη διαχείριση των αντίστοιχων μέσων και του τεχνικού εξοπλισμού. Στο πλαίσιο αυτό υλοποιούν και τα έργα που αφορούν την περιοχή τους και εντάχθηκαν στο Πρόγραμμα ΘΗΣΕΑΣ και στο ΕΣΠΑ 2007-2013.
- Οι αιρετοί των ΟΤΑ που συνενώνονται διατηρούν τα δικαιώματά τους για το σύνολο της τετραετίας που εκλέχθηκαν.
Είναι αυτονόητο ότι τα κίνητρα αυτά θα πρέπει να δοθούν ως μέτρα υποστήριξης, με στόχο την ισχυροποίησή τους, και στους Δήμους που είναι ήδη «ανοικτές πόλεις» και δεν προκύπτει από τον χωροταξικό σχεδιασμό η αναγκαιότητα συνένωσής τους με άλλους ΟΤΑ.
2) Διοίκηση και παρακολούθηση του προγράμματος
Τα όργανα διοίκησης και παρακολούθησης του Προγράμματος «ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ» αναλαμβάνουν ανάλογο ρόλο στο πρόγραμμα «ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ ΙΙ».
Σημειώνουμε ότι δεν θα είχαμε αντίρρηση να συντμηθεί ο συνολικός χρόνος των δυο αυτών προγραμμάτων σε μια τριετία (2008-2010), με την απόλυτη προϋπόθεση ότι δεν υπάρξει καμία έκπτωση στο περιεχόμενό τους.
Aξιολόγηση εφαρμογής
Στο Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της ΚΕΔΚΕ του 2013 αξιολογείται η εφαρμογή του Προγράμματος «ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ» και του Προγράμματος «ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ ΙΙ» και κυρίως εάν η Πολιτεία ανταποκρίθηκε στις προγραμματικές δεσμεύσεις που ανέλαβε στο πλαίσιο των προγραμμάτων αυτών. Εάν εκτιμηθεί ότι η Πολιτεία ανταποκρίθηκε ιδιαίτερα, ότι διασφάλισε την υποστήριξη και τα κίνητρα συνένωσης του Προγράμματος «ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ ΙΙ», αλλά αυτά δεν οδήγησαν σε ικανοποιητικό αριθμό συνενώσεων, προτείνουμε να αποφασιστεί η διατύπωση εισήγησης προς την Πολιτεία για την υποχρεωτική διοικητική συνένωση, με εκλογή των αιρετών αρχών του 2014 και την εφαρμογή των ανωτέρω κινήτρων ως συνοδευτικών μέτρων με υποχρεωτική εφαρμογή για την επόμενη προγραμματική περίοδο.
Mεταρρύθμιση της Δευτεροβάθμιας Tοπ. Aυτοδιοίκησης
Προτείνεται η αναδιάταξη του δεύτερου βαθμού Αυτοδιοίκησης σε επίπεδο Περιφέρειας, με βασική αρμοδιότητα τον σχεδιασμό, τον προγραμματισμό και την υλοποίηση των περιφερειακών αναπτυξιακών πολιτικών, καθώς επίσης την περιφερειακή εξειδίκευση των εθνικών πολιτικών και την μελέτη, κατασκευή και συντήρηση των έργων περιφερειακής και νομαρχιακής κλίμακας. Οι Νομαρχίες διατηρούνται ως Νομαρχιακά Διαμερίσματα της Περιφέρειας.
Το πεδίο άσκησης αρμοδιοτήτων από την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση είναι ευρύ καθώς, ενδεικτικά, μπορεί να αφορούν, εκτός από το σχεδιασμό και προγραμματισμό της ανάπτυξης, στην εφαρμογή προγραμμάτων Πολιτικής Προστασίας, στην εφαρμογή μέτρων μεταναστευτικής πολιτικής, στην εξειδίκευση και εφαρμογή της δημόσιας πολιτικής: για την απασχόληση, το εμπόριο, την προστασία του καταναλωτή, τη βιομηχανία, τις επιχειρήσεις και την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, τη δημόσια υγεία, τις υπεραστικές μεταφορές και τις συγκοινωνίες, την τουριστική ανάπτυξη, την ανάπτυξη και καλλιέργεια του αθλητισμού, την υποστήριξη της λειτουργίας εκπαιδευτικών μονάδων, το σχεδιασμό και την εφαρμογή προγραμμάτων κοινωνικής πρόνοιας, την κατασκευή, τον έλεγχο και τη συντήρηση δημόσιων έργων.
Δημ. Παπακωνσταντίνου
Πρόεδρος Συνδυασμού «Μελίσσια Συμμετοχή – Ανάπτυξη»
