Περίπου 20.350 στρέμματα χαμηλής βλάστησης και δέντρων, δεκάδες ακίνητα καμένα σε εκτεταμένο ή περιορισμένο στάδιο, 34 τραυματίες και ένας νεκρός λόγω αυτοχειρίας την ώρα που καιγόταν για 3η φορά το σπίτι του στην Παλλήνη, είναι ο μέχρι στιγμής απολογισμός της πρώτης μεγάλης πυρκαγιάς που ξέσπασε στην Πεντέλη μετά το 2009.
Για δυο μέτωπα που ξεκίνησαν σχεδόν ταυτόχρονα γύρω στις 17:19 το απόγευμα της Τρίτης 19 Ιουλίου και προβλημάτισαν την Πυροσβεστική, έκανε λόγο ο εκπρόσωπος της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Γιάννης Αρτοποιός δύο ημέρες αργότερα, όταν και όλα τα μέτωπα της περιοχής είχαν σβηστεί ή τεθεί υπό απόλυτο έλεγχο.
«Στη Νταού Πεντέλης υπάρχει συγκεκριμένο δασικό περιπολικό, είχαμε όμως αναφορές στα ανακριτικά γραφεία μας από τη Διεύθυνση Εγκλημάτων Εμπρησμού στις 5.19 σχεδόν δύο ταυτόχρονες ενάρξεις πυρκαγιών» ανέφερε χαρακτηριστικά, μιλώντας σε εκπομπή του ΣΚΑΪ, ενώ επεσήμανε ότι ελέγχονται όλα τα δεδομένα.
«Ξεκίνησαν σχεδόν ταυτόχρονα δυο μέτωπα τα οποία μας προβλημάτισαν. Το περιπολικό προσπάθησε να αντιδράσει σε πρώτο χρόνο, αλλά η πυρκαγιά μεταδόθηκε πάρα πολύ γρήγορα λόγω του πολύ δυνατού ανέμου που κατεύθυνε την πυρκαγιά προς το Ντράφι» ανέφερε ο Γιάννης Αρτοποιός.
«Βλέπει» εμπρησμό ο πρωθυπουργός
Όμως και στις δηλώσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και αξιωματούχων από το Συντονιστικό Κέντρο του Υπουργείου Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης, επικράτησε ως πιθανό σενάριο η φωτιά να προήλθε από εμπρησμό.
Ερωτηθείς για τα αίτια της φωτιάς στην Πεντέλη, ο πρωθυπουργός απάντησε χαρακτηριστικά: «Δεν μπορούμε αυτή τη στιγμή να αποκλείσουμε τίποτα. Θα μπορούμε να έχουμε περισσότερα όταν ολοκληρώσει το Ανακριτικό της Πυροσβεστικής τη δουλειά του. Σίγουρα για την Πεντέλη δεν αποκλείεται και η περίπτωση του εμπρησμού».
Αλλά και η δήμαρχος Πεντέλης Δήμητρα Κεχαγιά άφησε αιχμές για την πιθανότητα εμπρησμού σε τηλεοπτικές της δηλώσεις, λέγοντας: «Θα κάνω μια εκτίμηση με κάθε επιφύλαξη: η φωτιά μπήκε σε ένα σημείο που είναι δύσκολο να μπει με φυσικό τρόπο».
Αυτοψία του πρωθυπουργού
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισκέφτηκε το πρωί της Πέμπτης τις περιοχές που επλήγησαν από την πυρκαγιά στην Πεντέλη.
Ο πρωθυπουργός, ανέβαλε την προγραμματισμένη επίσκεψή του στην Πρέβεζα, προκειμένου να βρεθεί στην Πεντέλη και στις περιοχές που επλήγησαν από την πύρινη λαίλαπα, όπως η Παλλήνη, το Ντράφι και η Διώνη, όπου συνομίλησε με κατοίκους και είδε από κοντά το μέγεθος της καταστροφής στην περιοχή.
Μιλώντας σε πυροσβέστες, εξέφρασε ένα «πολύ μεγάλο ευχαριστώ», σημειώνοντας, όπως τους είπε, ότι «έχουμε δουλειά ακόμα μπροστά μας».
Επίσκεψη ΣΥΡΙΖΑ στην Πεντέλη
Tις πυρόπληκτες περιοχές του Πεντελικού Όρους επισκέφτηκαν την Τετάρτη 20 Ιουλίου, η Νομαρχιακή Επιτροπή Βόρειας Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. και η Ο.Μ. ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Πεντέλης. Στην επίσκεψη συμμετείχαν οι βουλευτές Πάνος Σκουρλέτης και Γιώργος Κατρούγκαλος, το μέλος της ΠΓ Αννέτα Καββαδία και τα μέλη της ΚΕ Πέτρος Καλκανδής και Γιώργος Μπαλάφας. Λίγο αργότερα, εξέδωσαν ανακοίνωση με την οποία δεσμεύονται για ανάληψη πρωτοβουλιών προς την κατεύθυνση της προστασίας και της αναβάθμισης του Πεντελικού, τονίζοντας ότι «στο ίδιο έργο θεατές για άλλο ένα καλοκαίρι βρίσκονται οι κάτοικοι της Αττικής, όπου παρά τις περσινές καταστροφικές πυρκαγιές με την απώλεια 1,33 εκατομμυρίων στρεμμάτων και τις έγκαιρες προειδοποιήσεις από επιστημονικούς φορείς (όπως το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών), η κυβέρνηση Μητσοτάκη και το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας δεν πήραν μαθήματα, ενώ φαίνεται η έλλειψη συγκεκριμένου επιχειρησιακού σχεδίου».
Έλεγχοι και καταγραφές των ζημιών
Παράλληλα, ξεκίνησαν οι έλεγχοι και οι αυτοψίες από μηχανικούς του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, αλλά και της Περιφέρειας Αττικής σε κατοικίες, επαγγελματικούς χώρους και δημόσια κτήρια των πληγέντων Δήμων Πεντέλης και Παλλήνης (Παλλήνη, Γέρακας, Ανθούσα).
Έως το τέλος της Τετάρτης 20 Ιουλίου διεξήχθησαν αυτοψίες σε 30 κτήρια. Από αυτά 19 αφορούν σε κατοικίες, εκ των οποίων οι 4 έχουν κριθεί κατάλληλες για χρήση (κατοικήσιμες), 8 προσωρινά ακατάλληλες για χρήση (χρήζουν επισκευών) και 7 επικίνδυνες για χρήση και οι οποίες θα επανελεγχθούν.
Επίσης, έχουν ελεγχθεί 5 επαγγελματικοί χώροι, εκ των οποίων 1 είναι κατάλληλος για χρήση, 1 προσωρινά ακατάλληλος και 3 επικίνδυνοι για χρήση οι οποίοι θα επανελεγχθούν.
Ελέγχθηκαν 2 αποθήκες, εκ των οποίων η 1 κρίθηκε προσωρινά ακατάλληλη για χρήση και 1 επικίνδυνη για χρήση, η οποία θα επανελεγχθεί.
Τέλος ελέγχθηκαν 4 Ιεροί Ναοί εκ των οποίων οι 3 κρίθηκαν κατάλληλοι για χρήση και ο 1 προσωρινά ακατάλληλος για χρήση.
(σ.σ. η εφημερίδα βρισκόταν για εκτύπωση την Πέμπτη 21 Ιουλίου, επομένως δεν έχουμε καταγεγραμμένα τα αποτελέσματα των αυτοψιών των επόμενων ημερών).
Ένας αυτόχειρας, 34 τραυματίες
Αδιανόητη ήταν η τραγωδία που συνέβη στην Παλλήνη, όταν ένας 80χρονος άνδρας έδωσε τέλος στη ζωή του μέσα στο σπίτι του, καθώς το έβλεπε να καίγεται. Ο ηλικιωμένος του οποίου το σπίτι είχε καεί τρεις φορές στο παρελθόν από πυρκαγιές, αυτοκτόνησε, χρησιμοποιώντας περίστροφο. Η σορός του άτυχου άνδρα βρέθηκε από τις αστυνομικές δυνάμεις που επιχειρούσαν στην περιοχή.
Συνολικά είχαμε 34 τραυματίες οι οποίοι μεταφέρθηκαν σε νοσοκομεία της Αθήνας με Ασθενοφόρα, Κινητές Ιατρικές Μονάδες και Όχημα του ΕΤΙΚ (Ειδικό Τμήμα Ιατρικής των Καταστροφών), ενώ συνολικά 141 ευπαθή άτομα μεταφέρθηκαν σε ασφαλείς υποδομές.
Ψυχολογική υποστήριξη
Εξειδικευμένο πρόγραμμα με γραμμές τηλεφωνικής υποστήριξης για όσους αντιμετωπίζουν συναισθηματικές δυσκολίες εξ αιτίας της πυρκαγιάς στο Πεντελικό θα λειτουργήσει τόσο στον Δήμο Πεντέλης, όσο και σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας και τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών.
Αυτό αποφασίστηκε σε συνάντηση εργασίας στο δημαρχείο Πεντέλης, με τη συμμετοχή της υφυπουργού Υγείας αρμόδιας για την Ψυχική Υγεία και τις Εξαρτήσεις Ζωής Ράπτη, της δημάρχου Πεντέλης Δήμητρας Κεχαγιά, του γ.γ. του Δήμου Γιώργου Καρβουνάκη και του διευθυντή Πολιτικής Προστασίας Γιάννης Ξανθάκου.
Το πρόγραμμα υποστηρίζεται από το Υπουργείο Υγείας, την Ομοσπονδία Αργώ, την ΕΠΑΨΥ και το «Θάλπος», την Περιφέρεια και τον ΙΣΑ, ενώ για πρώτη φορά θα υπάρχει δυνατότητα, ανάλογα με την περίπτωση, για κατ’ οίκον στήριξη. Συντονιστής είναι ο ψυχολόγος Υγείας (MSc Health Psychology, Sussex) Βασίλης Τσιοπανάς.
Το 210 8100885 είναι ο δωρεάν αριθμός κλήσης, όπου οι πολίτες μπορούν να καλούν από Δευτέρα έως Παρασκευή 09:00 π.μ. – 21:00 μ.μ.
Επίσης, εναλλακτικά θα μπορούν να καλούν δωρεάν τη γραμμή 10306 του Υπουργείου Υγείας ή τη γραμμή 1110 της Περιφέρειας Αττικής, η οποία, σε συνεργασία με τον ΙΣΑ, ενισχύθηκε με ψυχολόγους και ψυχιάτρους, για δωρεάν παροχή συμβουλών και υποστήριξης.
ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΟΥ ΠΥΡΙΝΟΥ ΕΦΙΑΛΤΗ
Σκληρή μάχη με τη φωτιά, εν μέσω θυελλωδών ανέμων
Ο πύρινος εφιάλτης επέστρεψε στην Πεντέλη στις 17.19 της Τρίτης 19 Ιουλίου σε χαμηλή βλάστηση ανάμεσα στη Νταού και το Ντράφι και λόγω των ιδιαίτερα ισχυρών ανέμων (με ριπές ακόμα και στα 100 χλμ./ώρα σύμφωνα με την Μετερεολογική Υπηρεσία) πήρε μέσα σε λίγα λεπτά μεγάλη έκταση.
Η μάχη που έδιναν οι πυροσβεστικές δυνάμεις ήταν ολονύχτια και με μεγάλο βαθμό δυσκολίας, καθώς οι συνεχείς αναζωπυρώσεις και οι ισχυροί άνεμοι αύξαναν εν ριπή οφθαλμού τα μέτωπα της φωτιάς, τα οποία ήταν πολλά και μικρά σε μήκος ακόμη και 15 χλμ., με τις περιαστικές περιοχές να κάνουν ακόμη πιο δύσκολη και λεπτή την πυροσβεστική επιχείρηση. Όσο περνούσε η ώρα και τα πτητικά μέσα δεν μπορούσαν να επιχειρήσουν λόγω σκότους, ενισχύονταν συνεχώς οι δυνάμεις του Πυροσβεστικού Σώματος και της Πολιτικής Προστασίας στη μάχη με τις φλόγες.
Στον ευρύτερο ορεινό όγκο όπου εξελισσόταν η πυρκαγιά επιχειρούσαν 420 πυροσβέστες, με 18 ομάδες πεζοπόρων τμημάτων, συμπεριλαμβανόμενων και Ρουμάνων πυροσβεστών, και 85 οχήματα.
Παράλληλα, η Περιφέρεια Αττικής είχε διαθέσει υδροφόρες και μηχανήματα, ενώ σωτήριες και καθοριστικές αποδείχτηκαν οι υδροφόρες του Συνδέσμου Προστασίας και Ανάπλασης του Πεντελικού (ΣΠΑΠ), όπως μπόρεσε να διαπιστώσει ιδίοις όμμασι η ΑΜΑΡΥΣΙΑ που παρακολούθησε την επιχείρηση άντλησης νερού στην υδατοδεξαμενή έξω από το Παίδων Πεντέλης, η οποία έπαιξε καίριο ρόλο στη μάχη με τις φλόγες, καθώς τα «γεμίσματα» των ελικοπτέρων ήταν αλλεπάλληλα και σε ελάχιστο χρονικό διάστημα μεταξύ τους.
Ισχυρές παράμεναν οι δυνάμεις που επιχειρούσαν από εθελοντές του Πυροσβεστικού Σώματος και εθελοντικές ομάδες της Πολιτικής Προστασίας, ενώ συνέδραμαν και οι Ένοπλες Δυνάμεις, καθώς το ΓΕΕΘΑ είχε διαθέσει την ειδική ομάδα «Δευκαλίων» με 22 στελέχη, ενώ η ΕΛΑΣ διέθετε 282 αστυνομικούς με 90 οχήματα.
Εκκένωση του Παίδων και «112»
Στις 21.15 δόθηκε εντολή προληπτικής εκκένωσης του ΓΝ Παίδων Πεντέλης και του παρακείμενου Αναρρωτηρίου, με 36 παιδιά και 19 άτομα προσωπικό να μεταφέρονται στα νοσοκομεία «Αγία Σοφία» και «Αγλαΐα Κυριακού» και το ίδρυμα «Μητέρα». Απόφαση που αποδείχτηκε απολύτως ορθή, καθώς λίγα λεπτά πριν τις 2:00 τα ξημερώματα, το τρίτο μεγαλύτερο παιδιατρικό νοσοκομείο της χώρας κινδύνεψε, με τις τιτάνιες προσπάθειες των πυροσβεστικών δυνάμεων να μην περάσουν οι φλόγες στην περιοχή του νοσοκομείου να αποδεικνύονται σωτήριες, βοηθούντος και του ανέμου που «γύρισε» τις φλόγες προς τις καμένες εκτάσεις στο Ντράφι. Στο Παίδων Πεντέλης μετέβη άμεσα ο πρόεδρος του ΕΚΑΒ Νίκος Παπαευσταθίου με στελέχη του ΚΕΠΥ ΕΚΑΒ προκειμένου να συντονίσουν την ασφαλή εκκένωση και μεταφορά των παιδιών και του προσωπικού, ενώ η αν. υπουργός Υγείας Μίνα Γκάγκα βρέθηκε στο «Αγία Σοφία».
Σε επιφυλακή από την πρώτη στιγμή τέθηκαν τα νοσοκομεία «Θριάσιο» και «Γ. Γεννηματάς» καθώς και πέντε ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ προκειμένου να παραλάβουν τυχόν τραυματίες ή συνανθρώπους μας με αναπνευστικά προβλήματα.
Η Αστυνομία από την πρώτη στιγμή έκλεισε όλους τους δρόμους προς όλες τις κατευθύνσεις από το παλιό δημαρχείο στην Παλαιά Πεντέλη και πάνω, ενώ απανωτά ήταν τα μηνύματα που εστάλησαν από την πρώτη στιγμή και καθ’ όλη τη διάρκεια της πυρκαγιάς από τον αριθμό έκτακτης ανάγκης «112», για εκκενώσεις κατοίκων από περιοχές που διέτρεχαν κίνδυνο προς γειτονικά ασφαλέστερα σημεία.
Κάηκαν σπίτια, κόπηκε το ρεύμα
Οι πυροσβέστες έδωσαν μια άνιση μάχη με τις φλόγες στο Ντράφι και την Ανθούσα, περιοχές στις οποίες καταστράφηκαν κατοικίες, ενώ στις 2:30 τα ξημερώματα, ο αντιπεριφερειάρχης Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κόκκαλης επιβεβαίωνε ότι καίγονταν σπίτια και στην Παλαιά Πεντέλη, χωρίς να έχει υπολογιστεί το ολικό μέγεθος της καταστροφής μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές.
Η πυρκαγιά έφτασε στην περιοχή «Μπουρμπάχτι» στα Καλύβια Πεντέλης στα σύνορα με το Ντράφι, σύμφωνα με μαρτυρία του δημοτικού συμβούλου Πεντέλης Λευτέρη Κοντουλάκου, ο οποίος στις 19.35 είπε χαρακτηριστικά μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό ΑΝΤ1 ότι «η φωτιά είναι μέσα στα σπίτια».
Λίγο νωρίτερα (18.20), ο πρόεδρος του ΣΠΑΠ Βλάσσης Σιώμος μιλώντας στην ΑΜΑΡΥΣΙΑ είχε επισημάνει τον κίνδυνο εάν οι πυροσβεστικές δυνάμεις δεν προλάβουν τη φωτιά, «θα καεί το Ντράφι». Στον εν λόγω οικισμό οι κάτοικοι απομακρύνθηκαν λίγο αργότερα, ενώ στα περισσότερα σημεία δεν υπήρχε ηλεκτροδότηση, καθώς πολλοί πυλώνες είχαν καταστραφεί και σε πολλά σημεία το δίκτυο είχε υποστεί βλάβες. Λίγο μετά τις 23:00 το βράδυ οι φλόγες πλησίασαν τον οικισμό Καλλιθέα Στις 23:30, τα πεζοπόρα τμήματα που επιχειρούσαν στον οικισμό κατάφεραν να ελέγξουν τη φωτιά και οι φλόγες περιορίστηκαν στη χαράδρα ανάμεσα στους καταρράκτες της Πεντέλης, το νεκροταφείο και το Παίδων Πεντέλης.
Επιτελικές συσκέψεις
Συνεχείς ήταν οι συσκέψεις της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας στο Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων, με συμμετοχή των υπουργών Επικρατείας Άκη Σκέρτσου και Προστασίας του Πολίτη Τάκη Θεοδωρικάκου, καθώς και του αναπλ. υπουργού Εσωτερικών Στέλιου Πέτσα.
Από τις 05:30 της Τετάρτης 20 Ιουλίου στο Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων βρέθηκε και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος ενημερώθηκε για τις εξελίξεις στο μέτωπο τόσο της Πεντέλης, όσο και της Μεγαλόπολης στην Αρκαδία.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης τόνισε ότι «η πυρκαγιά στην Πεντέλη είναι μια πυρκαγιά που είχε όλα τα χαρακτηριστικά μιας πολύ δύσκολα διαχειρίσιμης κατάστασης».
Έκτακτη συνεδρίαση των Συντονιστικών Οργάνων Πολιτικής Προστασίας Βορείου Τομέα και Ανατολικής Αττικής διεξήχθη και υπό τον περιφερειάρχη Γιώργο Πατούλη το βράδυ της Τρίτης 19 Ιουλίου στο Δημοτικό Κατάστημα Πεντέλης. Από πλευράς του Δήμου Πεντέλης παραβρέθηκαν η δήμαρχος Δήμητρα Κεχαγιά, ο πρόεδρος του ΣΠΑΠ Βλάσσης Σιώμος, η αντιδήμαρχος Νατάσα Κοσμοπούλου και ο διευθυντής Πολιτικής Προστασίας Γιάννης Ξανθάκος.
Δύσκολη και η επόμενη ημέρα
Στις 6.00 το πρωί της Τετάρτης 20 Ιουλίου σηκώθηκαν ξανά τα εναέρια μέσα της Πυροσβεστικής προκειμένου να συνδράμουν στην κατάσβεση των πύρινων μετώπων σε Γέρακα, Ανθούσα, Παλλήνη, Διώνη, καθώς και εκατέρωθεν της Λεωφόρου Μαραθώνος.
Ισχυρές παρέμεναν οι επίγειες δυνάμεις καθώς επιχειρούσαν 485 πυροσβέστες με 28 ομάδες πεζοπόρων τμημάτων και 120 οχήματα, ενώ στο πεδίο παραμέναν και οι Ρουμάνοι πυροσβέστες που από την πρώτη στιγμή συνέδραμαν στην επιχείρηση.
Επιπλέον, είχε διατεθεί στο πεδίο των επιχειρήσεων και το Κινητό Επιχειρησιακό Κέντρο «Όλυμπος» για τον συντονισμό των δυνάμεων, ενώ για την αεροπυρόσβεση επιχειρούσαν 5 αεροσκάφη και 4 ελικόπτερα εκ των οποίων το ένα για εναέριο συντονισμό ενώ έχουν κινητοποιηθεί άλλα 4 αεροσκάφη και 3 ελικόπτερα.
Ακόμα, συνεχιζόταν η συνδρομή από πολυάριθμα στελέχη του ΓΕΕΘΑ, της Δασικής Υπηρεσίας, του ΕΚΑΒ, των τοπικών φορέων και της ΕΛΑΣ που διέθετε 626 αστυνομικούς με 232 οχήματα κυρίως για τη διευκόλυνση της ασφαλούς μετακίνησης των πολιτών και την απομάκρυνσή τους σε ασφαλές σημείο.
Διαβάστε επίσης: Τα 12 μέτρα της κυβέρνησης για τη στήριξη των πληγέντων των πυρκαγιών σε Πεντέλη και άλλες περιοχές
Διαβάστε επίσης: Εισαγγελική έρευνα για τις πυρκαγιές σε Πεντέλη και Μέγαρα