Και εκπαίδευση…
Τόσο το Αστεροσκοπείο όσο και το Ινστιτούτο λειτουργούν ωστόσο και εκπαιδευτικά, καθώς δέχονται επισκέψεις από σχολεία, ενώ υπάρχει και θερινό σχολείο για μαθητές, ενώ με χορηγία της Τράπεζας της Ελλάδας λειτουργούν προγράμματα για μεταπτυχιακά κι άλλες δράσεις.
Περί «κομμένων» κονδυλίων
Ο κ. Μ. Πετράκης δεν δίστασε να σχολιάσει και τις τελευταίες εξαγγελίες του υπουργείου Ανάπτυξης, περί συγχώνευσης πολλών ερευνητικών κέντρων:
«Δεν είναι ευχάριστο να βλέπεις να γίνονται επεμβάσεις στα ερευνητικά κέντρα χωρίς τη συμμετοχή των ερευνητών σε προηγούμενο διάλογο. Έπρεπε να υπάρξει συνεργασία.
Βέβαια ακόμη είναι νωρίς, δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθούν τα πρά-γματα. Πάντως έχουν ήδη αναστατωθεί οι περισσότεροι σύλλογοι ερευνητών και με το δίκιο τους. Έτσι κι αλλιώς η Ελλάδα είναι τελευταία στις χρηματοδοτήσεις στην έρευνα και την παιδεία. Χρειάζεται σοβαρή ενίσχυση των υποδομών».
Η ιστορία αρχίζει με μια… έκλειψη!
Η θεμελίωση του Αστεροσκοπείου Αθηνών έγινε στις 26 Ιουνίου του 1842, κατά τη διάρκεια έκλειψης Ηλίου, μετά τη μεγάλη δωρεά του Εθνικού Ευεργέτη Γεωργίου Σίνα. Οι αστρονομικές παρατηρήσεις ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του 1846, αμέσως μετά την ανέγερση του κεντρικού νεοκλασσικού κτηρίου στον Λόφο των Νυμφών, στο Θησείο, απέναντι από την Ακρόπολη.
Ο εμπνευστής του Αστεροσκοπείου Αθηνών, καθηγητής Γεώργιος Βούρης, ήταν και πρώτος του διευθυντής. Το 1890 το Αστεροσκοπείο έγινε κρατικό Ερευνητικό Κέντρο, μετονομάστηκε σε Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και το υπάρχον Αστρονομικό Τμήμα συμπληρώθηκε με δύο άλλα, το Μετεωρολογικό και το Σεισμολογικό. Το 1858, τη διεύθυνση του Αστεροσκοπείου ανέλαβε ο Γερμανός επιστήμονας Ιούλιος Σμιθ.
Με τη χρηματοδότηση από την οικογένεια Σίνα, ο Ι. Σμιθ επιμελήθηκε την επισκευή και συντήρηση των επιστημονικών οργάνων του Αστεροσκοπείου. Επίσης, εμπλούτισε τη βιβλιοθήκη του μ’ επιστημονικά βιβλία και περιοδικά, τα οποία αγοράστηκαν ή και ήταν δωρεά από αστεροσκοπεία του εξωτερικού. Το 1861 άρχισε την έκδοση των «Δημοσιεύσεων του Αστεροσκοπείου Αθηνών» με δαπάνες του Σ. Σίνα.
Έπειτα από την εξέταση διαφόρων τοποθεσιών της Αττικής, η επιλογή για μετεγκατάσταση ήταν ο λόφος Κουφού στην Πεντέλη και το 1936 ξεκίνησαν οι πρώτες παρατηρήσεις. Εκεί το 1937 κατασκευάστηκε ένα μικρό κτήριο με θόλο όπου εγκαταστάθηκε το διοπτρικό τηλεσκόπιο Zeiss. Λόγω του πολέμου, η ανάπτυξη του σταθμού διακόπτηκε και η κατάσταση παρέμεινε αμετάβλητη πάνω από μια δεκαετία.
Το 1955 το Αστεροσκοπείο αποδέχεται τη δωρεά από το Πανεπιστήμιο του Cambridge ενός διοπτρικού τηλεσκοπίου κόστους 62,5 εκατ. ευρώ.
Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος
Πλήθος ερευνητικών ομάδων δραστηριοποιούνται στο Ινστιτούτο στις παρακάτω θεματικές περιοχές: Ρύπανση/ποιότητα ατμόσφαιρας, εξοικονόμηση ενέργειας, έρευνα της ατμόσφαιρας, ενεργειακός σχεδιασμός και βιώσιμη ανάπτυξη, εκτίμηση επιπτώσεων σε περιβάλλον και υγεία, κλίμα, καιρός, νερό και αειφορία, μετεωρολογία radar/τηλεπισκόπηση, συντήρηση και βαθμονόμηση εξοπλισμού.
Επίσης, παρέχονται συμβουλές και υποστήριξη των ελληνικών αρχών όσον αφορά σε κλιματολογικά και μετεωρολογικά ζητήματα, εκτιμώνται τα περιβαλλοντικά κι οικονομικά οφέλη από απαραίτητες επενδύσεις, ώστε να εφαρμόζονται οι διεθνείς συμφωνίες για τη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και άλλων χημικών, συμπεριλαμβανομένου του Πρωτοκόλλου του Κιότο και των Πρωτοκόλλων UNECE για τις μειώσεις εκπομπών διαφόρων ρύπων, καθώς επίσης και να εφαρμόζονται οι Κοινοτικές Οδηγίες για την προστασία του περιβάλλοντος, όπως η Οδηγία για την Ποιότητα της Ατμόσφαιρας.
Τάνια Κατσάνη
