Από την «Αδρεναλίνη» και το «Λιωμένο Παγωτό» μέχρι το πρόσφατο «Μια πυρκαγιά σε ένα σπιρτόκουτο» ο δημοφιλής Παύλος Παυλίδης συνεχίζει να συνθέτει «κατά της βαρβαρότητας» των καιρών.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Κώστας Ζαλίγκας
To «Tέλος του κόσμου» και οι «Ακτές του Παραδείσου», είναι δύο χαρακτηριστικά τραγούδια της τελευταίας δισκογραφικής του δουλειάς. ‘Όμως ο Παύλος Παυλίδης, μας έχει πει πολλές ιστορίες μέσα από τα τραγούδια του, μας έχει ταξιδέψει, μας έχει συγκινήσει, έχουμε ταυτιστεί και παθιαστεί με τους στίχους και τις μουσικές του. Ο δημοφιλής δημιουργός μιλάει στην ΑΜΑΡΥΣΙΑ για τον Διονύση Σαββόπουλο, τον Παύλο Σιδηρόπουλο, τη σπηλιά στο Λιβυκό πριν τη συναυλία με τους Rolling Stones και την αντίδραση που επιλέγει απέναντι στη βαρβαρότητα των καιρών μας.
Πως προέκυψε ο τίτλος του άλμπουμ, «Μια πυρκαγιά σ’ ένα σπιρτόκουτο»;
Το «Μια πυρκαγιά σ’ ένα σπιρτόκουτο» είναι το δέντρο μέσα από το σπόρο. Ένας σπόρος που αν τον φυτέψεις θα προκύψει ένα πλατάνι. Είναι το απειροελάχιστο σημείο στο οποίο αν γίνει ένα big bang, προκύπτει το σύμπαν. Είναι κι ένας στίχος του Ελύτη που αγαπώ πολύ που λέει ότι «από το ελάχιστο φτάνει κανείς ευκολότερα στο μέγιστο».
Νομίζω πως αυτή τη φορά απουσιάζει κάποιο άμεσο σχόλιο για την πολιτική κατάσταση.
Κι όμως υπάρχει ένας στίχος που λέει «Ολη νύχτα προσπαθούσα να νικήσω το φεγγάρι. Μέσ’ τα μάτια το κοιτούσα όμως πάντοτε γελούσα πρώτος κι όλο έχανα. Αργησα να καταλάβω ότι δεν κοιτούσε εμένα αλλά κάτι παγωμένα βλέμματα, παγιδευμένα στα συρματοπλέγματα». Νομίζω πως είναι σαφές.
Στο τραγούδι «Ο πύργος του ποτέ» μιλάς για τη Θεσσαλονίκη.
Η Θεσσαλονίκη είναι η αφορμή για να πω κάποια πράγματα. Σαφώς βέβαια περιγράφω την ατμόσφαιρά της. Είναι μια πόλη που την έχω ζήσει και τη ζω ακόμα. Την επισκέπτομαι πολύ συχνά καθώς είναι η μπάντα μου εκεί. Γράφουμε τραγούδια στη Θεσσαλονίκη. Είναι μια πόλη στην οποία έχω ζήσει πάνω από είκοσι χρόνια και διαρκώς την αισθάνομαι σαν σπίτι μου.
Πώς την βλέπεις τώρα από απόσταση;
Οι πόλεις αλλάζουν και καλά κάνουν. Τα τελευταία χρόνια έχει πάρει καλύτερο δρόμο σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες όπου ήταν η απόλυτη παρακμή, πώς να ζεις σε μια πόλη με τέτοια ιστορία. Ήταν άσχημος ο τρόπος που οι άρχοντές της διαχειρίζονταν τον πλούτο της και την πολιτιστική της κληρονομιά. Έχουν γίνει βήματα προς μια καλύτερη κατεύθυνση.
Νοσταλγείς κάτι από την εποχή που ζούσες εκεί;
Δε νοσταλγώ, αλλά θυμάμαι με αγάπη πράγματα που έζησα στη δεκαετία του ’80 και του ’90. Βέβαια ενώ εγώ ζούσα τότε το όνειρό μου με τα Ξύλινα Σπαθιά, βλέπαμε από τότε την κοινωνία να στρέφεται προς τη συντήρηση. Η πολιτική χροιά στα τραγούδια μας τότε, έκανε κάποιους να μας αντιμετωπίζουν ως μίζερους, παράταιρους, γραφικούς κιόλας. Τα γεμίζαμε τα θέατρα βέβαια αλλά ήμασταν παράταιροι. Κι όμως ήταν επείγον το θέμα γιατί τότε είχε αρχίσει η αληθινή κατρακύλα.
Σε ποια ηλ
ικία κατάλαβες ότι ήθελες να ασχοληθείς με τη μουσική;
Περίπου στα 16 μου χρόνια όταν άκουσα ένα φίλο μου να παίζει στην κιθάρα ένα κομμάτι του Σαββόπουλου. Έμοιαζε να εκρήγνυται ο χώρος γύρω του. Μου φαινόταν ταυτόχρονα πολύ πρωτόγονο, πολύ σπουδαίο και πάρα πολύ απλό. Χτυπούσε το χέρι του πάνω στις χορδές και τραγουδούσε και νόμιζα ότι αλλάζει ο κόσμος όλος. Στη δεκαετία του ’80 ένιωσα ότι δεν χρειάζεται μια συμφωνική ορχήστρα ή όλα τα πλήκτρα των Pink Floyd για να κάνεις κάτι όμορφο. Ο Σιδηρόπουλος τότε μάς φαινόταν σαν φάρος. Μετά τα πράγματα πήραν το δρόμο τους. Το πρώτο πράγμα που είπα στα 16 μου στον εαυτό μου είναι ότι πρέπει να πάρεις μια κιθάρα και να προσπαθήσεις να παίξεις ένα τραγούδι από αυτά που σου αρέσουν. Όταν την πήρα κατάλαβα ότι ποτέ δεν πρόκειται να γίνω βιρτουόζος, αλλά ταυτόχρονα καταλάβαινα ότι μπορώ να γράψω τραγούδια. Έμαθα να παίζω είκοσι τραγούδια που αγαπούσα και μετά προσπάθησαν να γράψω ένα δικό μου. Να πω κι εγώ μια ιστορία. Αυτό κάνω ακόμη.
Η οικογένειά σου το υποστήριξε αυτό;
Οχι. Το πολέμησε. Μπήκα στη Νομική της Θεσσαλονίκης και ξαφνικά αποφάσισα ότι θα παίξω πανκ. Δεν ήταν καθόλου καλή ιδέα για εκείνους. Είχαν απόλυτο δίκιο τότε. Αλλά είχε πλάκα όταν στα 28 μου χρόνια, που τα Ξύλινα Σπαθιά μού έδωσαν τη δυνατότητα να αφιερωθώ στη μουσική, κατάλαβαν ότι ίσως είχα κάποιο δίκιο γιατί αν συνέχιζα στη Νομική θα ήμουν δυστυχισμένος. Μπορεί σε είκοσι χρόνια ή σε είκοσι μέρες να το μετανιώσω αλλά μέχρι τώρα νιώθω ικανοποιημένος που κάνω αυτό που μου αρέσει και έχω την ελευθερία μου.
Μπήκες ποτέ στον πειρασμό να γράψεις και να κυκλοφορήσεις κάτι για την κόρη σου που είναι 4 χρόνων σήμερα;
Ασφαλώς και έχω γράψει και μάλλον δεν το έχετε καταλάβει, κάτι που δεν με ενοχλεί καθόλου γιατί αυτές είναι πολύ προσωπικές υποθέσεις. Δεν ξέρω πόσο απαραίτητο είναι να γίνονται ξεκάθαρα αυτά. «Η ομορφιά σου είναι μια ζωγραφιά που μου χει χαρίσει ο ουρανός. Στην αγκαλιά μου κοιμάσαι γλυκά και μένω άφωνος». Ο «Έρωτας» από τον προηγούμενο δίσκο μου, «Στον διπλανό ουρανό».
Είχατε παίξει με τα Ξύλινα Σπαθιά με τους Rolling Stones στο ΟΑΚΑ το 1998.
Όταν μας κάλεσαν για τη συναυλία ήμασταν κάπου στο Λυβικό γιατί παίζαμε στην Κρήτη εκείνες τις μέρες. Είχαμε δέκα μέρες μπροστά μας να προετοιμαστούμε. Οι αναμνήσεις μου είναι οι ωραιότερες από εκείνη την εποχή γιατί ήμασταν όλοι μαζί στον Αγιο Παύλο και είχαμε κατασκηνώσει σε μια σπηλιά μπροστά στο πέλαγος. Ηταν σαν ψυχολογική, πνευματική και σωματική προετοιμασία για τη συναυλία με τους Stones. Μέναμε σε ένα σεληνιακό τοπίο και ήταν μαγικό. Καταλάβαινες ότι όλοι προετοιμάζονταν μέσα τους για τη συναυλία, άσχετα αν δεν το κουβέντιαζαν. Το ζήσαμε με πολύ ωραίο τρόπο. Το πιο όμορφο στιγμιότυπο είναι το εξής: Θυμάμαι κολυμπούσα ένα βράδυ και ο ηχολήπτης μας ο Χρήστος Μέγας είχε ανάψει κεριά μέσα στη σπηλιά. Ημουν κάτω από το νερό και έβλεπα τις φλόγες και άκουγα τα γέλια των υπολοίπων. Αυτό το θυμάμαι πιο έντονα ακόμη και από την ίδια τη συναυλία στο ΟΑΚΑ. Είναι πολλά τα όμορφα στιγμιότυπα από είκοσι πέντε χρόνια ζωής στο δρόμο. 
Θα γέμιζαν βιβλίο.
Πως σχολιάζεις την πολιτική κατάσταση έτσι όπως διαμορφώνεται στις μέρες μας;
Ζούμε την εποχή που συνειδητοποιούμε πως δεν υπάρχουν πια δημοκρατίες με την έννοια που τις αντιλαμβανόμασταν, ίσως και εσφαλμένα, τις προηγούμενες δεκαετίες ή έτσι όπως τις κληρονομήσαμε ως έννοια από την αρχαιότητα. Πλέον είναι πολύ ξεκάθαρο ότι σε χώρες τόσο αδύναμες, δεν υπάρχει η έννοια της εθνικής κυριαρχίας έτσι όπως τη φανταζόμασταν ή τη φαντασιωνόμασταν μέχρι τώρα. Φαίνεται ότι όλο αυτό που ζούμε τώρα σχεδιαζόταν εδώ και πολύ καιρό. Απλώς τώρα υλοποιείται πολύ ξεκάθαρα. Μάλλον υλοποιείται εδώ και χρόνια με το δανεισμό της χώρας. Είναι εποχή απόλυτης βαρβαρότητας και η έννοια της πολιτικής έχει αλλάξει ριζικά. Ζούμε σενάρια επιστημονικής φαντασίας τόσο στη χώρα μας όσο και σε ολόκληρο τον πλανήτη. Οσα συμβαίνουν τα διαβάζαμε σε μυθιστορήματα όταν ήμασταν νέοι. Τώρα συμβαίνει.
Σε τι ελπίζεις;
Ο άνθρωπος είναι ζώο ικανό για το χειρότερο αλλά και το καλύτερο και δεν γίνεται να μην εστιάσουμε στο καλύτερο. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Και δεν μιλάω για την βραχυπρόθεσμη ελπίδα που μας την πλασάρουν να φτάνει ως την επόμενη συνεδρίαση του Eurogroup αλλά για την ανθρώπινη φύση η οποία δεν γίνεται να μην προσπαθεί για το καλύτερο. Δεν μπορεί να κυριαρχήσει η βαρβαρότητα. Μπορεί ανά διαστήματα να μοιάζει ότι νικάει. Αλλά φυσικά κι ελπίζω και όχι σε κάτι που θα έρθει από τον ουρανό αλλά σε αυτό που θα φτιάξουν οι άνθρωποι.
Αντίδραση
H μουσική που γράφω είναι σαν κάποιου είδους αντίδραση. Μαζί με όλα όσα με ενοχλούν, με ενοχλεί και το γεγονός ότι νιώθω σα να μας στρέφουν συνεχώς με το ζόρι το κεφάλι προς τη φρίκη. Γυρίζω το κεφάλι μου από την άλλη, όχι γιατί δεν θέλω να βλέπω τί γίνεται, αλλά γιατί απαγορεύω στον εαυτό μου να αρνηθεί ότι καλό συμβαίνει παράλληλα. Βέβαια, θα δυσκολευτώ να στο περιγράψω το καλό που συμβαίνει παράλληλα.
Ασχήμια
Όσο πιο άσχημα συμβαίνουν γύρω μας, τόσο πιο όμορφα πράγματα πρέπει εμείς οι ίδιοι να φτιάχνουμε. Είναι ένας τρόπος να πολεμάς αυτή την ασχήμια. Εξακολουθούν οι άνθρωποι να ζωγραφίζουν, να φτιάχνουν παπούτσια, να φτιάχνουν προφιτερόλ. Το να συνεχίζεις να φτιάχνεις προφιτερόλ δεν σημαίνει ότι δεν αισθάνεσαι πικρία για αυτό που συμβαίνει γύρω μας. Θα ήταν ήττα να εξαφανιστούν και τα προφιτερόλ.
Βαρβαρότητα
Ποτέ δεν πίστεψα ότι ο κόσμος είναι παιδική χαρά. Η βαρβαρότητα είναι συνυφασμένη με την ιστορία του ανθρώπου. Τώρα βλέπουμε τα δόντια μέσα στα μούτρα μας κυριολεκτικά και ολόκληροι λαοί ξεσπιτώνονται. Δεν μπορείς όμως να μη σκεφτείς ότι πολλές φορές η βαρβαρότητα προσπάθησε αλλά κάθε φορά ο άνθρωπος την έβαλε στη θέση της.
Καλοκαιρινή περιοδεία
Ιούνιος
Ιούλιος
