Μια γυναίκα πενήντα ενός χρονών, η Μαργαρίτα Παπασιδέρη, πέφτει από την ψηλή καμάρα του γιοφυριού της Άρτας και σκοτώνεται…
Η κόρη της, η Θάλεια, μια επιτυχημένη συγγραφέας, έρχεται στην Άρτα από την Αθήνα, να ανακαλύψει αν η μητέρα της δολοφονήθηκε ή αυτοκτόνησε όπως λέει η τοπική αστυνομία.
Η Θάλεια δεν πιστεύει στην αυτοκτονία. Κάτι δεν της ταίριαζε. Ήταν αποφασισμένη να το ανακαλύψει. Θα έφθανε με κάθε τρόπο στην αλήθεια. Ως συγγραφέας είχε δύο πλεονεκτήματα: μεγάλη φαντασία και παρατηρητικότητα. Και αρχίζει αμέσως την έρευνα, για να ανακαλύψει τον ένοχο, για το θάνατο της μητέρας της.
Όταν έφθασε στο σημείο της τραγωδίας, είδε (ή μήπως ήταν η φαντασία της;) μια γυναικεία φιγούρα να ξεπροβάλλει από τα θεμέλια του γεφυριού. Λες και την καλούσε η ματωμένη γέφυρα και το πνεύμα της κάτι να ανακαλύψει….
Κάποια όνειρα μεταφέρουν την Θάλεια στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, το 1612, τότε που ξαναχτιζόταν το γεφύρι της Άρτας (Το γεφύρι που η δυσκολία κατασκευής του έδωσε τροφή στην παράδοση, το μύθο, την ποίηση, τη ζωγραφική, τη μουσική και το θέατρο. Το γνωστό δημοτικό τραγούδι, που εξυμνεί τη θυσία της γυναίκας του πρωτομάστορα για να στεριώσει το γεφύρι, υπήρξε πρότυπο για παραλλαγές τραγουδιών σε όλη τη Βαλκανική).
Βλέπει στα όνειρά της η Θάλεια έναν καταδικασμένο έρωτα, έναν ανεκπλήρωτο έρωτα, έναν άδοξο έρωτα, στα χρόνια εκείνα της σκλαβιάς. Βλέπει τον έρωτα της μικρής ελληνίδας Λένης και του Τούρκου έφηβου Κερίμ.
Τα όρια μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας είναι ρευστά. Υπάρχουν στη γη χαραγμένες γραμμές, λεπτές γραμμές, αόρατες για τα μάτια νεκρών και ζωντανών, όπου συναντιούνται και επικοινωνούν οι ζωντανοί με τους πεθαμένους (τα όνειρα χιμούνε στους ανθρώπους, όταν εκείνοι είναι ανυπεράσπιστοι μες στον ύπνο τους, ζητώντας την μετοχή τους στο ανθρώπινο, την ανθρωποποίηση, όπως εμείς οι αλαζόνες επιδιώκουμε τη θεοποίηση…).
Τι λόγο έχει το υποσυνείδητο της Θάλειας να της μεταφέρει αυτή την τραγική ιστορία; Τι θέλει να της πει αυτό το κορίτσι, που θάφτηκε στα θεμέλια της γέφυρας; Μήπως το ένστικτο την προειδοποιούσε για κάτι που είχε σχέση με την μητέρα της; Τι μήνυμα προσπαθούσε να της στείλει; Μήπως πρέπει να αποκρυπτογραφήσει τα μηνύματα αυτά; Τι κοινό έχει το κορίτσι του 1600 με μια γυναίκα της εποχής μας;
Ο Θόδωρος Παπασιδέρης, ο πατέρας της , ήταν ο κυριότερος ύποπτος για τον θάνατο της μητέρας της. Από αυτόν έπρεπε να αρχίσει τις έρευνες.
Στις έρευνές της για να λύσει το μυστήριο, θα την βοηθήσει και ο δημοσιογράφος Λεωνίδας Λυμπέρης, ένας παλιός φίλος της μητέρας της.
Πρόκειται για μια ιστορία όπου κάθε τόσο εμφανιζόταν και κάποιος καινούργιος πρωταγωνιστής που πρόσθετε το δικό του σασπένς στην υπόθεση του θανάτου της Μαργαρίτας, που έδειχνε να κουβαλάει τα δικά του μυστικά, που μπέρδευε ακόμα περισσότερο το κουβάρι της αλήθειας….
Γιατί τα τελευταία λόγια της Μαργαρίτας ήταν: «Δεν αντέχω άλλο. Θα κάνω αυτό που πρέπει;»
Τι ήταν αυτό που δεν άντεχε η μητέρα της Θάλειας;
Τι είδος φορτίο ήτανε τόσο δυσβάστακτο για τους λεπτούς ώμους της ευαίσθητης αυτής γυναίκας;
Τι ήταν αυτό που είχε αποφασίσει να κάνει; Και ποιον έβλαπτε αυτή της η απόφαση;
Πώς το είχε ανακαλύψει η Μαργαρίτα;
Υπήρχαν κι άλλοι άνθρωποι που είχαν παίξει σημαντικό ρόλο στη ζωή της μητέρας της;
Τι σχέση έχει ο θρύλος του γεφυριού της Άρτας με τον θάνατο της Μαργαρίτας;
Τι σχέση έχει το πνεύμα του 1600 με το σήμερα;
Τι σχέση έχουν με αυτή την αυτοκτονία από την ψηλή καμάρα του γεφυριού, το τουρκόπουλο Κερίμ , η ελληνοπούλα Λένη , η εντεκάχρονη Λυγερή και ο τεχνίτης Λάμπης;
Γιατί πρέπει η Θάλεια να μελετήσει καλά τα μυστικά της γέφυρας και την ιστορία της στοιχειωμένης πρωτομαστόρισσας;
Γιατί διψούσε για εκδίκηση το πνεύμα του ποταμού Άραχθου;
Τι συμβολίζει το πουλί που μιλάει με ανθρώπινη λαλιά;
Γιατί έπρεπε να γίνει η θυσία της γυναίκας του πρωτομάστορα;
Τι θέλουν να πουν τα παράξενα λόγια της «λωλο-Τασίας», της γραφικής και αλλοπρόσαλλης Αρτινής γριάς; Μήπως τα αλλόκοτα λόγια της, κρύβουν αλήθειες, που θα βοηθήσουν την Θάλεια να βρει μια άκρη με την δολοφονία της μητέρας της;
Ποιος είχε πεθάνει πριν τριάντα ένα χρόνια και δεν το ήξερε, όπως έλεγε η «λωλο-Τασία»;
Μήπως για το έγκλημα είναι υπεύθυνος κάποιος που η μητέρας της είχε γνωρίσει τριανταένα χρόνια πριν;
Τι σημαίνουν τα λόγια της τρελής γιαγιάς της Λυγερής: «Τίποτα καλό δεν μπορεί να φυτρώσει πάνω σε πέτρες και μέσα σε άρρωστη ψυχή»;
Μήπως και οι δυο αυτές γριές διαθέτουν μια έκτη αίσθηση;
Μήπως φαινομενικά ασήμαντα και τυχαία μπορεί να κρύβουν πολύ σημαντικές πληροφορίες;
Τι σχέση έχει το παρελθόν του Θόδωρου Παπασιδέρη με το θάνατο της γυναίκας του;
Ποιος είχε αδυναμία στα μικρά αγοράκια;
Ήταν ο παιδόφιλος και ο ένοχος του εγκλήματος;
Τι σχέση έχει με την υπόθεση, ο μοναχός Ελπίδιος;
Ποιο φοβερό μυστικό κρύβει ο μοναχός Ελπίδιος και η αδελφή του Διονυσία;
Γιατί κάποιοι ήρωες του βιβλίου κουβαλάνε στην ψυχή τους αντιμαχόμενα συναισθήματα;
Γιατί κάποιοι ήρωες βλέπουν να τους κυνηγάνε φαντάσματα και Ερινύες;
Ποιος φταίει τελικά για το θάνατο της Μαργαρίτας;
Υπήρξε και άλλο έγκλημα στο παρελθόν;
Πόσα και ποια παιδιά κακοποιήθηκαν;
Ποια παιδιά βρεθήκανε στην κόλαση;
Θα επουλωθούν οι βαθιές πληγές στις πονεμένες ψυχές των παιδιών;
Πόσα βάσανα κρύβουν οι παιδικές ψυχές;
Γιατί κάποια παιδιά αποκτάνε ένα σημάδι στο στήθος όχι από βατόμουρο, ούτε κληρονομικό, αλλά σημάδι αφανές εσωτερικό;
Γιατί τα παιδιά παλεύουν μέσα σε μια γήινη κόλαση;
Μήπως οι επιλογές και οι πράξεις των προπατόρων κάνει τα παιδιά να μεγαλώνουνε τόσο άσχημα;
Μήπως θα ήταν πιο όμορφος ο κόσμος αν ήταν γεμάτος μόνο από παιδιά;
Μήπως ένα παιδί που αρνιέται να μεγαλώσει ,είναι η μοναδική ελπίδα;
Μήπως θα πρέπει να δώσουμε σε όλους μια ευκαιρία να ζήσουνε σαν παιδιά;
Μήπως οι πρωταγωνιστές του θρύλου του γεφυριού της Άρτας αντιστοιχούν στους ήρωες της ιστορίας της Μαρίας Κωνσταντούρου;
Οικογενειακή βία, μέθυσοι γονείς, εγκαταλειμμένα παιδιά, ανώμαλοι που σκορπίζουν γύρω τους δυστυχία, σεξουαλική κακοποίηση παιδιών και βρεφών, αφύσικες επιθυμίες και ηδονές, παράξενα ατυχήματα, δυσνόητες οδηγίες, κορίτσια με τραυματικό παρελθόν, πληγωμένα παιδιά, τραγικές ψυχοκόρες, τραυματισμένες παιδικές ψυχές, επιτήδειοι που εκμεταλλεύονται την αφέλεια και την αγνότητα, φρικιαστικοί εφιάλτες, αγάπη και υπερβολική ζήλια, φυλακισμένες γυναίκες στην προσωπική τους κόλαση, διχασμένες συνειδήσεις, παιδιά που πληγώθηκαν και ζητάνε εκδίκηση, ανεκπλήρωτοι έρωτες, αγεφύρωτες σιωπές, πουλιά που μιλάνε, έχθρα, βία, παιδοφιλία, πόνος, τρόμος, εγκατάλειψη, αδικία, αντιζηλία, μίσος, ενοχή, απόρριψη, ανασφάλεια, δυστυχία, θάνατος, αναμνήσεις, μνήμη, νεκροί, τριτοπάτορες, πρόγονοι, φαντάσματα, αλαφροΐσκιωτοι, παράλληλα σύμπαντα, διαφορετικές εκδοχές της πραγματικότητας, όνειρα και πλάσματα των γραπτών της συγγραφέως.
Ένα γοητευτικό βιβλίο που οι σελίδες του σε τυλίγουν σαν μαγνάδι, ιστορίες ζωής σαγηνευτικές και ταυτόχρονα βίαιες, όπου οι πληγές δεν γιατρεύονται ποτέ, μήτε μερεύουν οι καημοί, ούτε τα πάθη τιθασεύονται.
Ένα κείμενο λυρικό και ρηξικέλευθο, που αναστοχάζεται πάνω στα όρια του έρωτα, του μίσους, της αντιζηλίας, της εκδίκησης, του πάθους, της θέλησης, του ονείρου, της παιδικής βίας και της βουβής σιωπής.
Έργο βίαιο, συγκινητικό και αληθινό. Έργο για τον παλιό καιρό, για τον καιρό μας και τον καιρό που έρχεται…
♦♦♦
• Η Μαρία Κωνσταντούρου γεννήθηκε στην Αθήνα, αλλά νιώθει νησιώτισσα, επειδή είναι από τη Χίο , το νησί της μητέρας της. Άλλα έργα της είναι : «Όταν οι γυναίκες τολμούν», «Σε βλέπω παντού», «Το πολύ δεν είναι πάντα αρκετό», «Σκιές στο χρόνο» και «Ζωή μου, εσύ».
ΚΩΣΤΑΣ ΤΡΑΧΑΝΑΣ