Την ταινία «Ένα Τραγούδι για την Αβάνα» προβάλλει την Πέμπτη 25 Ιουλίου στις 21.00 στο Β΄ Γυμνάσιο Βριλησσίων (Ταϋγέτου & Ξάνθης) το Cine – Δράση. Με το βραβείο «Καλύτερης Ταινίας» στο τμήμα Venice Days του 74ου Φεστιβάλ Βενετίας στις αποσκευές του, το φιλμ «Ένα τραγούδι για την Αβάνα» του Κολομβιανού Jhonny Hendrix είναι η τρυφερή, αγαπησιάρικη και βαθύτατα ερωτική ιστορία δύο Κουβανών που παρά το προχωρημένο της ηλικίας τους εξακολουθούν να είναι ερωτευμένοι και να ποθούν ο ένας τον άλλον. Πλημμυρισμένο από χιούμορ, ευφορία και μουσικούς ήχους, δεν είναι μια ακόμα πολιτική ταινία για την Κούβα αλλά ύμνος στην αγάπη για ζωή και χαιρετισμός προς δυο ηλικιωμένους που μάχονται για να ζουν και να πεθάνουν με αξιοπρέπεια.
Το νησιωτικό κράτος της Κούβας είναι γνωστό για πολλά. Για τον Φιντέλ, τον Τσε, το πολυετές εμπάργκο των Αμερικανών, την κρίση στον Κόλπο των Χοίρων που παραλίγο να οδηγήσει την ανθρωπότητα σε έναν Γ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στις αρχές της δεκαετίας του ΄60. Είναι γνωστή για την ζωηρή και εξαίσια μουσική της, που αναδεικνύει το αισιόδοξο, φιλόξενο και δυναμικό πνεύμα ενός λαού που έχει αντέξει πολλά αλλά δεν το έβαλε ποτέ κάτω. Μια λιγότερο γνωστή πτυχή της ιστορίας του είναι αυτή που αφορά την περίοδο μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, του Τείχους του Βερολίνου και όλου του οικονομικο – κοινωνικού συστήματος που αποκαλούμε «υπαρκτός σοσιαλισμός».
Αυτή τη δυσκολότερη ίσως περίοδο της Ιστορίας τους, που κράτησε από το 1990 έως το 1994 οι Κουβανοί την αποκαλούν «Ειδική Περίοδο» . Εποχή δυστυχία, μεγάλης πείνας και αφόρητης ένδειας. Ξαφνικά η Κούβα που είχε εμπορικές συναλλαγές μόνο με το Ανατολικό Μπλοκ, αφού μόνον από αυτούς μπορούσε και να πάρει και να δώσει, ενώ όλη η υπόλοιπη προοδευτική ανθρωπότητα, μαζί και η δημοκρατική Ευρώπη ακολουθούσε της εντολές των ΗΠΑ, ξέμεινε από συμμάχους και πελάτες. Από ολόκληρο το νησί έλειψαν για μεγάλο διάστημα τα απολύτως απαραίτητα.
Νερό και ηλεκτρικό κόβονταν για πολλές ώρες, τρόφιμα δίνονταν με δελτία. Οι Κουβανοί υποσιτίζονταν και μέσα στην απόγνωσή τους άρχισαν μαζικές εξόδους με σχεδίες προς το Μαϊάμι των ΗΠΑ που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τις Κουβανικές ακτές. Από όσους έφευγαν πολλοί πνίγονταν στη θάλασσα ή τους κατασπάραζαν οι καρχαρίες του Ατλαντικού. Ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία του ανεξάρτητου αυτού νησιού που το καθεστώς του Φιντέλ Κάστρο προέτρεπε άτυπα τον κόσμο που ήθελε να φύγει από φόβο μήπως η τεταμένη οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες εξελίξεις. Όμως παρά τον ορυμαγδό και τη συμφορά οι άνθρωποι κατάφεραν να σταθούν όρθιοι. Και σήμερα η Κούβα είναι η μόνη χώρα της Καραϊβικής και Λατινικής Αμερικής, που έχει νικήσει τον αναλφαβητισμό και έχει τεράστιες επιτυχίες στον ιατρικό και άλλους τομείς. Είναι λες η Αφρικανική προέλευση σε συνδυασμό με το μυστικισμό της Καραϊβικής, το αχαλίνωτο πάθος για έρωτα, σεξ, μουσική, χορό να τους οδήγησε τους Κουβανούς σε μια διαφορετική σχέση με τη Ζωή και το Θάνατο και τους επέτρεψε να επιβιώσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Η υπόθεση
Μέσα σε αυτό το σεναριακό πλαίσιο δύο απίθανοι ηλικιωμένοι χαρακτήρες ο Βίκτωρ Ουγκό και η Καντελάρια, προσπαθούν να μείνουν όρθιοι. Να αντιμετωπίζουν την πείνα, να συντηρήσουν το σπίτι που ερειπώνεται, τον πολυέλαιο που δεν ανάβει και κινδυνεύει να πέσει στο κεφάλι τους. Εκείνος δουλεύει σε καπνεργοστάσιο, από όπου κλέβει και πουλάει λαθραία μερικά πούρα. Εκείνη είναι καθαρίστρια σε ξενοδοχείο την ημέρα και τα βράδια βάφεται, φοράει τα καλά της και εμφανίζεται με μια μπάντα σε ένα από τα αναρίθμητα club της Αβάνας που προσφέρουν πολύ υπέροχη μουσική και καμία πολυτέλεια. Όταν είναι σπίτι φροντίζουν τα κατοικίδια κοτοπουλάκια τους, που κάποια στιγμή θα τα μαγειρέψουν ή παίζουν χαρτιά στο ημίφως του κεριού.
Μέχρι που μια μέρα η Καντελάρια βρίσκει στο ξενοδοχείο, μέσα στο καλάθι με τα άπλυτα μία κάμερα και την κρατάει. Αρχικά σκέφτονται να την πουλήσουν, αλλά ο Βίκτωρ φοβάται μην τους πιάσουν, οπότε μένει προσωρινά στην κατοχή τους. Η κάμερα έχει μέσα φιλμ, μένει ανοιχτή και καταγράφει το τρυφερό τους σεξ. Όταν την πουλήσουν τελικά σε έναν μαυραγορίτη αυτός θα τους πληρώσει με ένα μικρό αντίτιμο, που φτάνει να αγοράσουν μόνον λίγο κρέας. Αλλά εκεί θα «ανοίξει» και η τύχη τους. Όταν ο λαθρέμπορας βρει το φιλμ με το γεροντικό σεξ (που εκείνοι αγνοούσαν την ύπαρξη του) αφενός θα το ανατυπώσει και θα το μοσχοπουλήσει στους τουρίστες και αφετέρου θα τους κάνει μια πολύ δελεαστική οικονομική πρόταση. Να αρχίσουν να κάνουν πορνό ταινιάκια γιατί αυτό ενδιαφέρει ένα πολύ ειδικό κοινό τουριστών. Εκείνους τους «ανθρώπους» που διαθέτουν τεράστια ποσά για να πάνε εκδρομές στο Ισραήλ για να έχουν την εμπειρία να παρακολουθήσουν τους Ισραηλινούς να δολοφονούν Παλαιστίνιους, στις Φιλιππίνες για σεξ με μικρά παιδιά, στην Κούβα με την ελπίδα να ζήσουν αλλόκοτες καταστάσεις. Θα το κάνουν; Και ποια θα είναι η διέξοδος από αυτή την κωμικοτραγική κατάσταση;
Φιλμ μικρής παραγωγής, αλλά με μεγάλο βάθος. Και το εκπληκτικότερο ο σκηνοθέτης Jhonny Hendrix, που καταφέρνει να αποδώσει δυναμικά την κουβανική ψυχή είναι Κολομβιανός και όχι Κουβανός. Έμπνευσή του, οι βιωματικές ιστορίες που του αφηγήθηκε μια θλιμμένη ηλικιωμένη κυρία, η Καντελάρια όταν εκείνος βόλταρε στα σοκάκια της Αβάνας. Πρόθεσή του να τιμήσει τον αγώνα των ανθρώπων αυτών και να εκφράσει το δέος του για την ανηλεή φθορά που προκαλεί το πέρασμα του χρόνου σε όλα τα ανθρώπινα πλάσματα. Για τους ρόλους των δύο πρωταγωνιστών ο σκηνοθέτης επέλεξε τον Alden Knight και την Verónica Lynn, ένα μεγάλο όνομα στο θέατρο, την τηλεόραση και το τραγούδι στην Κούβα. Η Lynn ερμηνεύει με ιδιαίτερη χάρη και γλυκύτητα τα τραγούδια της ταινίας. Και οι δύο μαζί κάνουν ένα κινηματογραφικό ζευγάρι που μένει για πολύ αξέχαστο! Όσοι έχετε πάει στην Κούβα θα ξαναζήσετε εδώ το πνεύμα των ανθρώπων της και όσοι δεν έχετε θα πάρετε μια μικρή αλλά δυνατή γεύση.
Κολομβία, Γερμανία, Νορβηγία, Αργεντινή, Κούβα, 2017. Διάρκεια:87’. Σκηνοθεσία: Jhonny Hendrix. Σενάριο: Jhonny Hendrix, Maria Camila Arias, Abel Arcos Soto, Carlos Quintela. Πρωταγωνιστούν: Manuel Viveros, Alden Knight, Vernónica Lynn, Philipp Hochmair.
