Μετά από 30 χρόνια ο Χρυσός Αλέξανδρος «Θόδωρος Αγγελόπουλος», το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας Μεγάλου Μήκους του 64ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης όχι μόνο απονεμήθηκε σε ελληνική ταινία αλλά κατέληξε και σε… Βριλησσιώτικα χέρια.
Η ταινία «Animal» της Βριλησσιώτισσας Σοφίας Εξάρχου, κέρδισε το ύψιστο βραβείο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 10.000 ευρώ. Η σκηνοθέτιδα παρέλαβε το βραβείο εκ μέρους της επιτροπής από την Ελίνα Ψύκου, η οποία υπενθύμισε πως ο Χρυσός Αλέξανδρος δίνεται σε ελληνική ταινία για πρώτη φορά μετά το 1993, όταν είχε απονεμηθεί στην ταινία «Απ’ το χιόνι» σε σκηνοθεσία και σενάριο του Σωτήρη Γκορίτσα.
«Είμαι πολύ χαρούμενη και συγκινημένη που παίρνω αυτό το βραβείο εδώ, στη Θεσσαλονίκη, στο πιο αγαπημένο μου φεστιβάλ στον κόσμο, εδώ που έρχομαι επί τόσα χρόνια για να βλέπω ταινίες και να μαθαίνω σινεμά και που ερχόμουν πριν καν τολμήσω να πω στον εαυτό μου ότι θέλω να κάνω κι εγώ ταινίες» δήλωσε η Σοφία Εξάρχου κατά τη διάρκεια της τελετής απονομής των βραβείων, που για πρώτη φορά πραγματοποιήθηκε αποσπασμένη από την ταινία λήξης, το μεσημέρι της Κυριακής 12 Νοεμβρίου, στην αποθήκη Γ’ του Λιμανιού.
Το σκεπτικό της Επιτροπής
Το σκεπτικό της Επιτροπής, σύμφωνα με πληροφορίες του Euronews «Η Επιτροπή εντυπωσιάστηκε από το Animal και από τη μη στερεοτυπική απεικόνιση ενός ελληνικού νησιού το καλοκαίρι, καθώς και των αθέατων καλλιτεχνών που βρίσκονται εκεί για να ψυχαγωγούν τους τουρίστες. Αυτή η πολυφωνική ταινία συμπυκνώνει το συναίσθημα του να βρίσκει κανείς την αίσθηση της οικογένειας, την αγάπη, μα πάνω απ’ όλα τη λύπη», αναφέρεται στο σκεπτικό της Επιτροπής του Διεθνούς Διαγωνιστικού Τμήματος του 64ου ΦΚΘ που αποτελείτο από την Ντιάνα Έλμπαουμ (παραγωγός), τον Ντίτερ Κόσλικ (δημοσιογράφο και πρώην Διευθυντή του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου) και την Ελίνα Ψύκου (σκηνοθέτιδα, παραγωγός).
Η πρωταγωνίστρια της ταινίας «Animal» Δήμητρα Βλαγκοπούλου, η οποία επίσης έχει ρίζες από τα Βριλήσσια, έλαβε το Βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας εξ ημισείας με τη Τζοάνα Άρνοου, από την ταινία «Η αίσθηση πως έχει περάσει πια η ώρα για να γίνει κάτι / The feeling that the time for doing something has passed», σε σκηνοθεσία της ίδιας.
Η ταινία έχει ήδη συμμετάσχει σε πολλά ξένα φεστιβάλ. Τους επόμενους μήνες θα ταξιδέψει σε Λιθουανία, Γερμανία, Ιρλανδία, Βέλγιο, Γαλλία και Σουηδία. Το «Animal» θα βγει στους ελληνικούς κινηματογράφους τον Ιανουάριο του 2024.
Σοφία Εξάρχου στο EURONEWS: «Ήξερα εξαρχής ότι ήθελα να κάνω μια ταινία για την εργασία»
Η Σοφία Εξάρχου μίλησε στο Euronews για τη βραβευμένη ταινία της και πώς οδηγήθηκε να δώσει αυτόν τον τίτλο: «Το Animal ξεκίνησε από τη λέξη anima, που στα λατινικά σημαίνει ψυχή. Οι animateur βγαίνουν από την λέξη anima. Είναι αυτοί που δίνουν ψυχή, που εμψυχώνουν, που δίνουν ενέργεια, που προσφέρουν χαρά στους τουρίστες. Ξεκινήσαμε λοιπόν από αυτή τη λέξη. Μετά σκέφτηκα ότι αν προσθέσω ένα l στο τέλος του anima, το Αnimal περιγράφει με έναν ιδιαίτερο τρόπο, το σύμπαν της ταινίας, τις συνθήκες που ζουν αυτοί οι άνθρωποι».
Ποια ήταν όμως η αφετηρία, η πηγή έμπνευσης και πού ήθελε να εστιάσει η σκηνοθέτιδα; «Ήξερα εξαρχής ότι ήθελα να κάνω μια ταινία για την εργασία, για τα εργασιακά συστήματα στη Δύση, στον καπιταλισμό. Ένιωσα πολύ γρήγορα ότι το δικό μου εργασιακό σύστημα θα είναι ο τουρισμός, μια και η τουριστική βιομηχανία είναι η προμετωπίδα μας. Είναι σήμερα στοιχείο της ταυτότητάς μας. Αποφάσισα λοιπόν να ξεκινήσω την ιστορία μου μέσα σε ένα all inclusive ξενοδοχείο, σε ένα ελληνικό νησί. Λίγο αργότερα ήρθε η ιδέα των ανιματέρ. Αρχικά οι χαρακτήρες της ταινίας μου ήταν υπάλληλοι του ξενοδοχείου γενικά. Μετά σκέφτηκα τους ανιματέρ, βάζοντας στο κέντρο της ιστορίας και το θέμα της διασκέδασης. Το τι σημαίνει διασκέδαση στον καπιταλισμό και πώς πρέπει να διασκεδάζουμε τον κόσμο για να συνεχίσει το σύστημα να ρολάρει. Θεωρώ ότι αυτό έχει ενδιαφέρον, γιατί για όλους μας οι διακοπές είναι ωραίες αναμνήσεις, ένα μικρό διάλειμμα από την καθημερινότητα και πώς είναι να δείξουμε την άλλη πλευρά. Να ανοίξουμε την κουρτίνα και να δούμε τι κρύβεται πίσω. Νομίζω ότι έχει ενδιαφέρον η σύγκρουση του θεατή με αυτή την ιδέα».
Η εργασία είναι εξοντωτική για αυτούς τους νέους που δουλεύουν στην τουριστική μονάδα. Κάθε μέρα, πρέπει να ετοιμάσουν ένα διαφορετικό πρόγραμμα για τους τουρίστες που μένουν εκεί. Η ταινία σχολιάζει με καυστικότητα τις συνθήκες εργασίας στον τουριστικό τομέα και το σύγχρονο τρόπο διασκέδασης του δυτικού ανθρώπου:
«Νομίζω ότι είναι ένα θέμα που τα τελευταία χρόνια έχει προβληθεί αρκετά. Έχουν γραφτεί άρθρα σε σχέση με τη ζωή των εργαζομένων στην τουριστική σεζόν. Οι εργασιακές συνθήκες είναι πολύ σκληρές. Από τον Μάιο ως τον Σεπτέμβριο στην Κρήτη, όπου κάναμε τα γυρίσματα, όπου η σεζόν είναι ακόμη πιο μεγάλη, η εργασία στον τουρισμό έχει πάρα πολλές ώρες υπερωρίας, χωρίς κανένα ρεπό. Οι χώροι στους οποίους μένουν οι ανιματέρ αλλά και όλοι οι υπάλληλοι είναι αρκετά άσχημοι. Οπότε ξεκίνησα απ’ αυτό. Είναι κάτι που το ερεύνησα και το είδα με τα μάτια μου. Στη συνέχεια αποφάσισα να φτιάξω το δικό μου σύμπαν, να διαλέξω το δικό μου ξενοδοχείο, να φτιάξω τα δικά μου σόου που απέχουν αρκετά από τα σόου που είδα, γιατί ήθελα τα δικά μου σόου να υπηρετήσουν και τα θέματα της ταινίας. Παρόλα αυτά οι ιδέες είναι εκεί: δηλαδή πώς προσφέρεται η διασκέδαση μέσα σε αυτό το πλαίσιο. Ειδικά στα ξενοδοχεία υπάρχει αυτή η επικάλυψη χιούμορ και θεάματος, το οποίο κρύβει όμως από κάτω πάρα πολλά, σε σχέση με το πώς εκμεταλλεύονται αυτούς τους ανθρώπους. Οι ανιματέρ των ξενοδοχείων είναι πάντα νέα αγόρια και κορίτσια. Πάντα κάτω από την επίφαση του χιούμορ, χορεύουν για τους τουρίστες, δείχνουν το σώμα τους. Για μένα ήταν πολύ παράξενο, όταν πήγα τις πρώτες φορές στα ξενοδοχεία, ότι οι τουρίστες έρχονται και αντί να κάτσουν στην παραλία και να βλέπουν τη θάλασσα, ήταν συνήθως κλεισμένοι σε εσωτερικές αίθουσες για ώρες, παρακολουθώντας τα σόου των ανιματέρ και πώς αυτή η διασκέδαση τους ικανοποιούσε» τονίζει η Σοφία Εξάρχου.
ΠΗΓΗ: Με πληροφορίες από το Euronews