Λίγο πριν το Πάσχα και με αφορμή τις ημέρες της Σαρακοστής παρατίθενται ορισμένες χρήσιμες πληροφορίες για τις κυριότερες κατηγορίες τροφίμων που καταναλώνονται την περίοδο αυτή, σε προσπάθεια διαφύλαξης της ασφάλειας του καταναλωτικού κοινού από την κατανάλωση τροφίμων που δεν πληρούν τους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας ή/και είναι μη αποδεκτά ποιοτικά. Με στόχο την επιλογή ασφαλών για την υγεία των καταναλωτών τροφίμων, ιδιαίτερα τις ημέρες αυτές, θα πρέπει να έχουμε οπωσδήποτε υπόψη ορισμένα κριτήρια καταλληλόλητας και υγιεινής τροφίμων, όπως τα εξής :
1.Κεφαλόποδα (χταπόδια, καλαμάρια, σουπιές, θράψαλα, μοσχιοί, κ.λπ.)
Πωλούνται στην αγορά, είτε ως νωπά, είτε ως κατεψυγμένα. Για τα νωπά κεφαλόποδα ως καταναλωτές πρέπει να προσέχουμε :
Την οσμή η οποία πρέπει να ομοιάζει με την οσμή της θάλασσας και όχι με οσμή αμμωνίας ή οποιαδήποτε άλλη οσμή, ξένη προς το προϊόν οπότε και μη φυσιολογική.
Την επιφάνεια του σώματος να είναι υγρή και γυαλιστερή.
Τα πλοκάμια – βεντούζες να είναι ανθεκτικά στο τράβηγμα.
Τη σάρκα να είναι συμπαγής, ελαστική και γυαλιστερή.
Τα μάτια να είναι γυαλιστερά, ζωηρά χωρίς κηλίδες.
Γενικά, είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε ότι το ροζ χρώμα της επιφάνειας της σάρκας είναι η συχνότερη εμφανής αλλοίωση. Τα μπαγιάτικα μυρίζουν δυσάρεστα και με ελαφρό τράβηγμα τα πλοκάμια κόβονται εύκολα.
Για τα κατεψυγμένα κεφαλόποδα πρέπει να γνωρίζουμε ότι:
-πωλούνται συσκευασμένα
-διατηρούνται σε καταψύκτη στους –18 βαθμούς Κελσίου,
-δεν πρέπει να υπάρχουν παραμορφώσεις του περιεχομένου
-χρειάζεται να έχουν ένα απαλό στρώμα πάγου επάνω τους (επίπαγο).
-μετά την απόψυξη τους, το περιεχόμενο πρέπει να φέρει όμοιο χρώμα και όμοια οσμή με αυτή των νωπών.
2.Δίθυρα Οστρακοειδή (μύδια, κυδώνια, γυαλιστερές, στρείδια, αχιβάδες, χτένια, κ.λπ.) Φρέσκα οστρακοειδή:
Όσα πωλούνται με κέλυφος θα πρέπει να είναι ζωντανά και αυτό φαίνεται όταν :
Τα κελύφη τους πρέπει να είναι κλειστά. Επίσης να ανοίγουν με δυσκολία ή αν είναι μερικώς ανοιχτά με την ελάχιστη πίεση πάνω στο κέλυφός τους να κλείνουν μόνα τους ερμητικά.
Το περιεχόμενο αυτών πρέπει να είναι υγρό, καθαρό και άοσμο.
Τη σάρκα τους πρέπει να είναι υγρή, γερά προσκολλημένη στο κέλυφος
(συστολή σώματος με τσίμπημα καρφίτσας ή σταγόνων λεμονιού).
Όσον αφορά τα αποφλοιωμένα μύδια που πωλούνται πάνω σε πάγο, θα πρέπει η σάρκα τους να είναι γυαλιστερή, συνεκτική και να έχει μυρωδιά θάλασσας.
Κατεψυγμένα οστρακοειδή:
Για τα μύδια τα οποία πωλούνται σε κατεψυγμένη μορφή, υπάρχουν δύο κατηγορίες: με κέλυφος ή χωρίς κελύφη. Τα αποκελυφωμένα συσκευάζονται μέσα σε πλαστικές σακούλες, με μία ποσότητα πόσιμου νερού. Επάνω στη συσκευασία πρέπει να υπάρχει υγειονομικό σήμα με τη σφραγίδα της εγκατάστασης. Η ημερομηνία ανάλωσης πρέπει να απέχει το πολύ 5 ημέρες από την ημέρα της αποκελύφωσης, η οποία πρέπει να αναγράφεται.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Για την αποφυγή νόσησης από τον ιό της ηπατίτιδας Α, οι καταναλωτές συστήνεται να μαγειρεύουν με προσοχή όλα τα οστρακοειδή:
-στον ατμό́, για τουλάχιστον για δύο (2) λεπτά.
-σε βραστό νερό τους στους 85-90 βαθμούς Κελσίου, το ελάχιστο για τέσσερα (4) λεπτά́.
3.Μαλακόστρακα (γαρίδες, καραβίδες, αστακοί, καβούρια, κ.λπ.)
Για τα νωπά πρέπει :
-Η οσμή να είναι ευχάριστη (θαλασσινή).
-Τα πόδια τους να είναι στερεά κολλημένα στο σώμα και σκληρά.
-Η μεμβράνη του θώρακα να είναι τεντωμένη, ανθεκτική και διαφανής.
-Το κεφάλι και ο θώρακας να είναι ανοιχτόχρωμα, όχι μελανού χρώματος και να μην έχουν μαύρες κηλίδες.
-Να έχουν αντανακλαστικές κινήσεις στα μάτια, στις κεραίες και στα πόδια όταν είναι ζωντανά.
Γενικά, να γνωρίζουμε ότι οι φρέσκες γαρίδες γλιστρούν εύκολα από το χέρι, ενώ οι αλλοιωμένες δίνουν την αίσθηση ζέστης όταν βυθίζουμε τα χέρια μας στο κιβώτιο που τις περιέχει.Για τα κατεψυγμένα μαλακόστρακα ισχύουν οι ίδιοι κανόνες οργανοληπτικών χαρακτηριστικών με των νωπών.
4.Αχινοί
Οι αχινοί πρέπει κατά την αγορά τους να είναι ζωντανοί και να μην έχουν δυσάρεστη οσμή.
5.Σαλιγκάρια:
Πωλούνται:
νωπά όποτε πρέπει να είναι και ζωντανά απαραιτήτως, συσκευασμένα ή και κατεψυγμένα.
6.Κονσέρβες ιχθυηρών:
Σε περίπτωσης επιλογής κονσερβών ιχθυηρών που διατηρούνται στο ψυγείο ή εκτός ψυγείου, οι καταναλωτές θα πρέπει να προσέχουν:
-να μην είναι διογκωμένες.
-να μην παρουσιάζουν εκδορές και χτυπήματα στη συσκευασία.
-να μην παρουσιάζει αλλοίωση το σύνηθες χρώμα συσκευασίας.
-να μην παρουσιάζουν εξωτερική σκουριά.
-να μην υπάρχει διαρροή του υγρού περιεχομένου (άλμης/λαδιού) της κονσέρβας.
-το περιεχόμενο της συσκευασίας ή της κονσέρβας να μην παρουσιάζει αλλοίωση οσμής, υφής, σχήματος και χρώματος.
-τα εσωτερικά τοιχώματα της κονσέρβας να μην έχουν διαβρωθεί ή αλλοιωθεί.
Οι καταναλωτές καλό θα ήταν να διαβάζουν προσεκτικά τις ενδείξεις στη συσκευασία, ιδιαίτερα την ημερομηνία λήξης και να παρατηρούν εάν υπάρχει η επωνυμία του παρασκευαστή και ο κωδικός αριθμός Ε.Ε. της επιχείρησης.
7.Άλλα σαρακοστιανά εδέσματα
Ο ταραμάς πρέπει να έχει χρώμα ομοιόμορφο, σύσταση μαλθακή και όχι πικρή ή όξινη γεύση. Ο ταραμάς πρέπει να έχει χρώμα λευκό έως καστανό ανοιχτό και ομοιόμορφο, σε όλη την ποσότητα. Η οσμή του και η γεύση του πρέπει να είναι ευχάριστη. Πιθανή αλλοίωση στον ταραμά διαπιστώνεται από την εμφάνιση μούχλας, την ξηρότητα ή την τάγγιση.
Το τουρσί θα πρέπει να καταναλώνεται με φειδώ από άτομα με ευαισθησία στο στομάχι.
Η μελιτζανοσαλάτα: διατηρείται στο ψυγείο με χρόνο συντήρησής έως και 5 μέρες.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΕΤΙΚΕΤΑΣ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ:
Υποχρεωτικές αναγραφόμενες πληροφορίες στην ετικέτα νωπών και κατεψυγμένων σαρακοστιανών:
-ονομασία πώλησης
Για τα τυποποιημένα/ συσκευασμένα, η ετικέτα πρέπει να αναγράφει τα εξής:
-το καθαρό βάρος του προϊόντος,
-την ημερομηνία λήξης,
-τις τυχόν ιδιαίτερες συνθήκες συντήρησης και χρήσης,
-τα στοιχεία επιχείρησης: (όνομα, εμπορική επωνυμία, διεύθυνση, σφραγίδα επιχείρησης όπου αναφέρεται ο Κωδικός Αριθμός της επιχείρησης, π.χ. για Ελληνικά προϊόντα: EL 50.Ζ.90. EU.,
-τη μέθοδο παραγωγής, π.χ.«…αλιεύτηκε…» ή «…αλιεύτηκε σε γλυκά́ νερά́…» ή «…εκτροφής…»,
-την περιοχή́ αλίευσης ή εκτροφής του προϊόντος και
-την κατηγορία αλιευτικού́ εργαλείου, που χρησιμοποιήθηκε, σε περίπτωση προϊόντος αλίευσης
Για καταγγελίες ή περισσότερες πληροφορίες:
Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών (ΚΕ.Π.ΚΑ.), τηλ. 2310-233333, ώρες 09:00 – 14:30.
