«Μεγάλη η πίεση στους δήμους»
Ποιες εκτιμάτε ότι θα είναι οι σημαντικότερες δυσκολίες και τα βασικότερα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν οι δήμοι στο πλαίσιο του Καλλικράτη;
«Το πρώτο εξάμηνο θα είναι περίοδος προσαρμογής, σαφώς λόγω και του ότι και η Περιφέρεια θα λειτουργήσει με άλλον τρόπο. Μάλιστα, μέχρι την 1η Ιουλίου πολλές σημαντικές αρμοδιότητες δεν μεταφέρονται στην Περιφέρεια, άρα και εμείς θα ασκούμε καθήκοντα σε χαμηλότερο επίπεδο από αυτό που θα έπρεπε. Παράλληλα, χρειάζεται και προσαρμογή της λειτουργίας των κεντρικών διοικήσεων. Επομένως, η προσαρμογή αφορά όλο το σύστημα και όχι μόνο τους δήμους.
Θεωρώ ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα που θα αντιμετωπίσουν οι δήμοι θα είναι ότι, επειδή αποτελούν τον άμεσο υποδοχέα των προβλημάτων, των αιτημάτων και των παραπόνων της κοινωνίας, θα δεχτούν πολύ μεγάλη πίεση το πρώτο διάστημα, λόγω και της γενικότερης οικονομικής κατάστασης.
Παράλληλα, αντιλαμβάνεστε ότι επειδή έχουν καθυστερήσει και οι εκδόσεις Προεδρικών Διαταγμάτων που αφορούν, π.χ. μετατάξεις κ.λπ., θα υπάρχει ασάφεια και στο οικονομικό κομμάτι. Αφενός, λόγω της έλλειψης πόρων και αφετέρου λόγω της λογικής της κυβέρνησης να μειώνει τους πόρους, ενώ δίνει αρμοδιότητες. Γνωρίζετε ότι ακόμα δεν έχουν διασφαλιστεί οι πόροι, ενώ με την αναπροσαρμογή του Μνημονίου που υπογράφτηκε τον Νοέμβριο, τα νέα για την αυτοδιοίκηση είναι αρκετά δυσάρεστα. Επομένως, θεωρώ ότι θα υπάρξει μια δύσκολη περίοδος, που μαζί με το θέμα του ασαφούς διαχωρισμού των αρμοδιοτήτων σε όλα τα επίπεδα, θα καθυστερεί ουσιαστικά την επίλυση των προβλημάτων.
Ωστόσο, ευελπιστώ ότι θα υπάρξει η προσαρμογή. Εμπιστεύομαι τους δημάρχους και τα στελέχη της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης, ενώ θεωρώ ότι και εμείς στην Περιφέρεια θα βοηθήσουμε ώστε να γίνει γρήγορα ο συντονισμός σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας της νέας. Φοβάμαι, όμως, ότι λόγω της οικονομικής κατάστασης αλλά και του τρόπου με τον οποίο η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τη λειτουργία των δήμων, τα επόμενα 3,5 χρόνια θα είναι πολύ δύσκολα για τους δημάρχους. Επειδή δεν υπάρχει σωστή υποστήριξη από την κυβέρνηση, όλη αυτή η διαδικασία πιστεύω ότι θα φέρει αρκετά προβλήματα, τα οποία ευελπιστώ ότι θα ξεπεραστούν χάρη στην ευσυνείδητη λειτουργία πολιτικού και υπαλληλικού προσωπικού».
Συμφωνείτε με την άποψη ότι οι δήμοι θα αναγκαστούν να γίνουν φοροεισπρακτικοί μηχανισμοί;
«Συμφωνώ ότι αυτή είναι η πρόθεση της κυβέρνησης. Μάλιστα, θα σας πω χαρακτηριστικά ότι σε μια συνάντηση που είχε η εκτελεστική επιτροπή της ΚΕΔΚΕ με τον υπουργό Εσωτερικών Γιάννη Ραγκούση, όταν του θέσαμε το ζήτημα της έλλειψης πόρων, μας είπε με μεγάλη άνεση <αυξήστε 100% τα δημοτικά τέλη και πάψτε να κάνετε δημόσιες σχέσεις>. Και όταν του υπενθυμίσαμε ότι ο ίδιος ως δήμαρχος ήταν αγαπητός ακριβώς γιατί δεν είχε αυξημένα δημοτικά τέλη, και τον ρωτήσαμε: <Μας λέτε να κάνουμε κάτι που δεν κάνατε εσείς;>, δεν μας απάντησε.
Από αυτό φαίνεται ότι το Κοινοβούλιο και η κυβέρνηση έχουν τη λογική ότι <μεταφέρουμε τις προβληματικές λειτουργίες στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, για να φαινόμαστε εμείς καλοί>».
«Πολύ χειρότερα στην Περιφέρεια»
Όσον αφορά το Περιφερειακό Συμβούλιο, θεωρείτε ότι το νέο αυτό όργανο είναι έτοιμο να ξεκινήσει τη λειτουργία του από τη νέα χρονιά; Ποιες δυσκολίες ενδέχεται να αντιμετωπίσει;
«Φοβάμαι ότι τα πράγματα για την Περιφέρεια θα είναι πολύ χειρότερα απ’ ότι στους δήμους. Και αυτό, γιατί, παρά το γεγονός ότι στην Περιφέρεια υπάρχει ένα στελεχιακό δυναμικό αρκετά έμπειρο, ειδικά στο κομμάτι της διαχείρισης του ΕΣΠΑ, πιστεύω ότι μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία συντονισμού των υπηρεσιών και των στελεχών, θα υπάρχει πρόβλημα. Γιατί οι άνθρωποι δεν είναι έπιπλα, να τους τοποθετούμε κάπου και να δουλεύουν, απαιτείται μια περίοδος προσαρμογής. Όταν δεν υπάρχει και ξεκάθαρο και σωστά προσδιορισμένο θεσμικό πλαίσιο από την αρχή, αυτό θα δημιουργήσει θέματα συντονισμού, άρα και αποτελεσματικότητας.
Επίσης διερωτώμαι: δεν έπρεπε να σκεφτεί ο υπουργός και αυτοί που το πρότειναν, ότι Περιφερειακό Συμβούλιο με 101 μέλη είναι πρωτάκουστο; Προσωπικά θεωρώ ότι αυτό αποδεικνύει το πόσο σέβονται και πιστεύουν στη σοβαρότητα της λειτουργίας του οργάνου. Γιατί αντιλαμβάνεστε ότι ένα όργανο τόσο πολυπληθές, κάθε άλλο παρά αποτελεσματικό θα είναι. Δημιουργούν στην ουσία μια μικρή Βουλή».
Περιγράφετε μια κατάσταση, όπου ο «Καλλικράτης» βαδίζει λίγο στα τυφλά…
«Δυστυχώς αυτή είναι η πραγματικότητα. Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι, πολλοί από αυτούς που ασχολούνται με την κεντρική πολιτική σκηνή, όπως και πολλοί από εμάς που ασχολούμαστε με την αυτοδιοίκηση, δεν έχουν καταλάβει ότι το τι γράφεις στο χαρτί ορισμένες φορές απέχει πολύ από το τι μπορεί να γίνει στην πραγματικότητα. Και σε μια χώρα η οποία αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε οικονομική κρίση, πώς θα λειτουργήσει αυτό; Αντιλαμβάνεστε ότι όλα αυτά απαιτούν και τις κατάλληλες συνθήκες κάτω από τις οποίες θα λειτουργήσουν. Λυπάμαι που είμαι αρνητικός. Είμαι από αυτούς που, και όταν ήταν κυβέρνηση η Νέα Δημοκρατία -που κακώς δεν προχώρησε τον Καποδίστρια-, και με το ΠΑΣΟΚ στην αρχή, ήμουν θετικός στο να προχωρήσει μια διαδικασία αυτοδιοικητικής μεταρρύθμισης. Το θέμα είναι ότι μέρα με τη μέρα επιβεβαιώνονται περισσότερο οι φόβοι μας, παρά οι ευχές μας. Και με ευχές δεν μπορείς να διοικήσεις».
Παραμένοντας στην αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση, με τον «Καλλικράτη», μια σειρά από βασικές αρμοδιότητες σε τομείς όπως οι κοινωνικές υπηρεσίες, η παιδεία κ.ά., περνούν στα χέρια της Περιφέρειας. Θεωρείτε ότι είναι έτοιμη να ανταποκριθεί σε αυτά τα κομβικά ζητήματα;
«Σε πολιτικό επίπεδο, θεωρώ ότι αυτοί που έχουν εκλεγεί, τόσο από τη δική μας παράταξη, όσο και από τις άλλες, αποτελούν ένα σημαντικό στελεχικό δυναμικό, και μπορούν να βοηθήσουν. Όμως, δυστυχώς, πάλι θα είμαι αρνητικός. Μιλάμε για έναν νέο θεσμό ο οποίος ξεκινάει κουτσουρεμένος. Δηλαδή οι βασικές του αρμοδιότητες, θα έρθουν από 1η Ιουλίου. Τι σημαίνει αυτό; Ότι η κυβέρνηση δεν ήταν έτοιμη να προχωρήσει σε αυτή τη διαδικασία, ότι δεν τόλμησε, ή δεν εμπιστεύεται η ίδια τον μηχανισμό λειτουργίας. Άρα, λοιπόν, πώς μπορούμε εμείς να ονειροπολούμε;
Εμείς πιστεύουμε ότι μπορεί να προχωρήσει αυτή η διαδικασία. Θα προσπαθήσουμε να στηρίξουμε όσο περισσότερο μπορούμε τη λειτουργία κάτω από τις νέες δομές, αλλά ελάτε και εσείς στη θέση μας. Υπάρχει ένα ασαφές περιβάλλον. Ο νόμος έχει θετικά στοιχεία, έχει έναν στόχο. Όταν βλέπουμε όμως ότι η οδός που ακολουθείται από την κυβέρνηση για να υλοποιηθεί αυτός ο στόχος δεν είναι σωστή, τι θα κάνουμε; Πάλι θα ευχόμαστε.
Παρ’ όλα αυτά, πιστεύω ότι κάποια στιγμή θα υπάρξει ο απαραίτητος συντονισμός. Υπάρχουν σημαντικότατες αρμοδιότητες, πλέον από αυτές που είπατε, όπως ο χωροταξικός πολεοδομικός σχεδιασμός, το θέμα των συγκοινωνιών, ο αθλητισμός, ο πολιτισμός. Είναι ένα ευρύτατο φάσμα.
Γι’ αυτό και πιστεύω ότι ο νέος περιφερειάρχης θα πρέπει να δημιουργήσει επιτροπές, οι οποίες θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν είτε κατά τόπους, είτε κατά κατηγορία, αρκετά θέματα. Για να μπορέσει αυτό το μικρό βουλευτήριο να είναι παραγωγικό και λειτουργικό. Στηρίζω πολλά στο έμπειρο στελεχιακό δυναμικό της Νομαρχίας και της Περιφέρειας. Θα έλεγα, λοιπόν, καλό είναι να εφαρμόζονται τομές, αλλά για να εφαρμοστούν χρειάζονται και προϋποθέσεις».