Την Τετάρτη 17 Ιουνίου και ώρα 6:30 μ.μ. θα πραγματοποιηθεί στο βιβλιοπωλείο «Μικρός Κοραής» (Παπάγου 7 & Αριστοφάνους, Χαλάνδρι) η παρουσίαση του βιβλίου της Αννίτας Παναρέτου «Ελληνική Ταξιδιωτική λογοτεχνία» (Εκδόσεις Επικαιρότητα), στο πλαίσιο του προγράμματος «Λέσχες Ανάγνωσης», που διοργανώνει το Αετοπούλειο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Χαλανδρίου.
Ταξίδι 3.000 χρόνων
Η «Ελληνική Ταξιδιωτική λογοτεχνία» είναι ένα ταξίδι 3.000 χρόνων, από τον Όμηρο ως τις μέρες μας, σε 5 τόμους και περιλαμβάνει ανά τόμο:
1. Τη μακρά πορεία από την προϊστορία μέχρι τον 15ο αιώνα,
2. 19ο αιώνα: οι πρόδρομοι,
3. 20ο αιώνα: η άνθηση και η ακμή,
4. Η άνθηση και η ακμή – Επίγονοι και νέοι δρόμοι και
5. Άλλες εκφάνσεις της ταξιδιωτικής γραφής.
Στο τέλος κάθε τόμου υπάρχουν τα βιογραφικά των ανθολογούμενων συγγραφέων, μια εξαντλητική βιβλιογραφία των αυτοτελών εκδόσεων, πλούσια εικονογράφηση και ένα εκτεταμένο εισαγωγικό κείμενο που προσεγγίζει θεωρητικά το θέμα.
Θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς, ποια είναι τα κίνητρα που ωθούν τους συγγραφείς να μετατρέψουν την ταξιδιωτική τους εμπειρία σε γραφή και πώς «μεταφράζεται» αυτή η εμπειρία σε «προσωπική λογοτεχνία»;
H Αννίτα Παναρέτου, έχοντας εντρυφήσει σε αυτό το είδος της γραφής, στην πορεία και στις εκφάνσεις της – σε ό,τι αφορά τουλάχιστον την ελληνική ταξιδιωτική λογοτεχνία -, αναλαμβάνει να μας ξεναγήσει στα μονοπάτια της. «H ταξιδιωτική λογοτεχνία μπορεί να μην είναι αμιγής ως προς το περιεχόμενό της, είναι όμως ένα αυτούσιο λογοτεχνικό είδος, από τη στιγμή που ενσυνειδήτως απασχόλησε τους λογοτέχνες, οι οποίοι το καλλιέργησαν συστηματικά με βάση παγιωμένους κανόνες, ακόμη και παγιωμένους περιορισμούς.
Με βάση αυτόν τον «ορισμό» η συγγραφέας οικοδομεί μια εμπεριστατωμένη μελέτη για την ελληνική ταξιδιωτική λογοτεχνία. Εκτός από τον Όμηρο, ως το τέλος του 19ου αιώνα δεν μπορούμε να μιλήσουμε για ταξιδιωτική λογοτεχνία, μιας και οι πάμπολλες σχετικές γραπτές καταθέσεις «υπηρετούν συνήθως τη γνώση, τις θετικές επιστήμες, την ιστορία και σε ελάχιστες μόνο περιπτώσεις την τέχνη του λόγου».
Οι απαρχές της σύγχρονης ελληνικής ταξιδιωτικής λογοτεχνίας ανιχνεύονται σε κείμενα εκείνης της εποχής, αλλά ως αφετηρία μπορεί να θεωρηθεί στην πραγματικότητα το έργο «Ταξιδεύοντας» του Νίκου Καζαντζάκη (1926).
Έκτοτε ταξίδι και γραφή βαδίζουν πλάι πλάι και οδηγούνται σε κοινές διαδρομές με τις αναζητήσεις του εκάστοτε ταξιδιώτη-συγγραφέα. Μέσα από αυτές τις διαδρομές φθάνουμε στη σημερινή εποχή, όπου η A. Παναρέτου εντοπίζει μια επιστροφή, αυτήν του μοναχικού ταξιδιώτη, η οποία έχει βέβαια άμεση επίπτωση και στη γραπτή απόδοση των ταξιδιωτικών εμπειριών (και η οποία εκδηλώνεται ακόμη και μέσα από τους ταξιδιωτικούς οδηγούς).
Η συγγραφέας
Η Αννίτα Παναρέτου γεννήθηκε στην Αθήνα όπου σπούδασε αγγλική και ελληνική φιλολογία. Έλαβε το διδακτορικό της δίπλωμα από τη φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης. Έχει δημοσιεύσει μελέτες για πρόσωπα και θέματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, ενώ αφιέρωσε πολλά χρόνια στη μελέτη της ελληνικής ταξιδιωτικής λογοτεχνίας. Έχει συγγράψει αρκετά έργα για ελληνικούς εκδοτικούς οίκους και έχει μεταφράσει σημαντικά δοκίμια και μυθιστορήματα.
