Ένα από τα πιο πρόσφατα προϊόντα που εισήχθη στην αγορά είναι το ηλεκτρονικό τσιγάρο (e-τσιγάρο), το οποίο αποσκοπεί, σύμφωνα με τις εταιρείες παραγωγής και διάθεσης, στη μείωση των τοξικών ουσιών που εισπνέει ο ενεργητικός και ο παθητικός καπνιστής και στη μείωση ή και διακοπή του καπνίσματος.
Όπως υποστηρίζει ο δρ Ανδρέας Φλουρής, του Ινστιτούτου Σωματικής Απόδοσης και Αποκατάστασης στο Κέντρο Έρευνας, Τεχνολογίας και Ανάπτυξης Θεσσαλίας, «το e-τσιγάρο είναι μια ηλεκτρονική συσκευή που προσομοιώνει το κοινό τσιγάρο μέσω εξάτμισης ενός υγρού που περιέχει νικοτίνη και άλλες χημικές ουσίες».
Πρέπει να σημειωθεί, όμως, ότι τελευταία η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (ΑΥΤΦ) έχει επανειλημμένα εκφράσει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την ασφάλειά του.
Ως τώρα, διευκρινίζει ο ερευνητής, δεν έχουν διεξαχθεί μελέτες (σε ανθρώπους ή ζώα) με σκοπό να διερευνηθούν οι επιπτώσεις του ενεργητικού ή παθητικού καπνίσματος e-τσιγάρου στην υγεία, αν και έχουν δημοσιευτεί στο διαδίκτυο τρεις τοξικολογικές εκθέσεις, που αξιολογούν την περιεκτικότητα σε νικοτίνη και άλλα επιβλαβή συστατικά διαφορετικών e-τσιγάρων.
Οι τρεις εκθέσεις έχουν συνταχθεί από την ΑΥΤΦ, από μια ιδιωτική επιχείρηση με το όνομα Υγεία Νέας Ζηλανδίας (Health New Zealand- ΥΝΖ) και από το Ελληνικό Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ».
Σύμφωνα με τον κ. Φλουρή, η ανάλυση της ΑΥΤΦ έδειξε ότι e-τσιγάρα με την ίδια ετικέτα εκπέμπουν πολύ διαφορετικά ποσά νικοτίνης με κάθε εισπνοή (από 26.8 έως 43.2 mcg νικοτίνης ανά 100 mL εισπνοής) καθώς και ότι υπάρχει νικοτίνη σε όλα τα e-τσιγάρα, ακόμη και σε εκείνα που αναγράφουν, ότι δεν περιέχουν.
Αυτά τα αποτελέσματα έρχονται σε αντίθεση με εκείνα της ΥΝΖ, η οποία εξήγγειλε ότι οι ετικέτες των διαφορετικών τσιγάρων αναγράφουν σωστά την περιεκτικότητα νικοτίνης.
Όλες οι εκθέσεις αναφέρουν την ύπαρξη γλυκόλης προπυλενίου, ενός γενικά ασφαλούς αντιψυκτικού το οποίο εμπεριέχεται σε διάφορες τροφές και σε καλλυντικά.
Αντίθετα, η ΑΥΤΦ αναφέρει την ύπαρξη γλυκόλης διεθυλενίου – ενός πολύ τοξικού υγρού, το οποίο ευθύνεται για πολλές μαζικές δηλητηριάσεις – σε ποσοστό περίπου 1%, ενώ αντίστοιχες αναλύσεις δεν διεξήχθησαν από την ΥΝΖ ή το Δημόκριτο.
Η ΑΥΤΦ και η ΥΝΖ αναφέρουν την ύπαρξη ταμπάκου – ειδικών Ν-νιτροσαμινών (ισχυρά καρκινογόνα που συνδέονται χημικά με τη νικοτίνη και άλλα αλκαλοειδή του καπνού), ενώ δεν περιγράφονται σχετικές μετρήσεις στην έκθεση του Δημόκριτου.
Επιπλέον, πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες (ισχυρές καρκινογόνες ουσίες που αποτελούν αποπροϊόντα της ατελούς καύσης οργανικών υλικών), εντοπίστηκαν από την ΥNZ αλλά όχι από το Δημόκριτο, ενώ η έκθεση της ΑΥΤΦ δεν περιγράφει σχετικές αναλύσεις. Τέλος, ειδικές προσμίξεις όπως η αναβασίνη, η μυοσίνη, και η β-νικοτρίνη, οι οποίες είναι ύποπτες ως βλαβερές στους ανθρώπους, βρέθηκαν από την ΑΥΤΦ, ενώ η ΥΝΖ και ο Δημόκριτος δεν αναφέρουν σχετικά στοιχεία, διαπιστώνει ο κ. Φλουρής.
Ο ίδιος επισημαίνει πως είναι ενδιαφέρον ότι, παρόλο που τα αποτελέσματα των τριών αναφορών είναι όμοια, οι ερμηνείες που δίνονται είναι σχετικά αντιφατικές, προσθέτοντας πως γενικά, η ΑΥΤΦ επισημαίνει προσοχή σχετικά με τις πιθανές επιβλαβείς επιδράσεις των e-τσιγάρων, η ΥΝΖ συνιστά τη χρήση των e-τσιγάρων βασισμένη σε υποτιθέμενες συγκρίσεις με τις βλάβες που προκαλεί το κανονικό τσιγάρο, ενώ ο Δημόκριτος διατηρεί ουδέτερη στάση περιοριζόμενος κυρίως στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων.