Aπό την αρχαιότητα είναι γνωστή και αδιαμφισβήτητη η ευεργετική επίδραση του ήλιου στον ανθρώπινο οργανισμό. Η ηλιακή ακτινοβολία επιδρά θετικά στη σωματική και συναισθηματική μας ευεξία, στη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος και στη σύνθεση της βιταμίνης D στο δέρμα. Λόγω, όμως, των περιβαλλοντικών αλλαγών που έχουν επέλθει, ο ήλιος μπορεί να μετατραπεί από πηγή ζωής και σύμμαχός μας, σε εχθρό.
Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στην υγεία μας, ιδίως εάν ανήκουμε σε ομάδες «υψηλού κινδύνου», όπως όσοι έχουν ανοιχτόχρωμο δέρμα που δε μαυρίζει εύκολα ή παθαίνει εύκολα εγκαύματα, όσοι έχουν φακίδες στην παιδική ηλικία, κόκκινα ή ξανθά μαλλιά, ανοιχτόχρωμα μάτια και οικογενειακό ιστορικό με καρκίνο του δέρματος – μελάνωμα.
Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα είναι ο συχνότερος τύπος καρκίνου του δέρματος και εμφανίζεται συνήθως κατά την πέμπτη δεκαετία της ζωής μας. Προκαλεί τοπική βλάβη που μεθίσταται σπάνια. Εντοπίζεται κυρίως στις ηλιοεκτεθειμένες περιοχές του σώματος.
Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα εμφανίζεται συχνότερα τα τελευταία χρόνια, κυρίως στη λευκή φυλή, και μπορεί να μεθίσταται στους λεμφαδένες.
Το δερματικό μελάνωμα αποτελεί επιθετικότερο όγκο και μπορεί να εμφανίζεται οπουδήποτε στο δέρμα και στο υπονύχιο. Μια «ύποπτη» μελαγχρωματική βλάβη παρουσιάζει ασυμμετρία, ασαφή και ακανόνιστα όρια, χρωματικές αλλαγές, πολυχρωμία ή και αύξηση της διαμέτρου της.
Θεραπευτική αντιμετώπιση
Ένας αρχόμενος βασικοκυτταρικός ή ακανθοκυτταρικός όγκος αντιμετωπίζεται με κρυοθεραπεία, διαθερμοπηξία και χρήση διαφόρων τοπικών παραγόντων. Όταν η βλάβη εντοπίζεται σε «ειδική» θέση (βλέφαρα, ρίνα, χείλη, πτερύγιο ωτός, τριχωτό κεφαλής), καθώς και σε μεγαλύτερους ή υποτροπιάζοντες όγκους, η χειρουργική αφαίρεση με ιστολογική εξέταση της αφαιρεθείσας βλάβης, αποτελεί τη μέθοδο εκλογής.
Όσον αφορά το μελάνωμα του δέρματος, η αντιμετώπισή του περιλαμβάνει χειρουργική αφαίρεση και, ανάλογα με την περίπτωση, έλεγχο των λεμφαδένων, λεμφαδενεκτομή και συμπληρωματική θεραπεία.
Ακολουθεί παρακολούθηση του ασθενούς για μικρό έως μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Πρόληψη
Είναι σημαντική η αυτοπροστασία μας με τη σωστή χρήση των κατάλληλων αντηλιακών, η προσεκτική και για μικρό χρόνο έκθεσή μας στον ήλιο, καθώς και η επίσκεψή μας στον κατάλληλο ιατρό, προκειμένου να γίνει χαρτογράφηση των σπίλων μας για καλύτερη παρακολούθηση.
Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να επιδεικνύεται όταν διαπιστώσουμε αλλαγή σε μια δερματική βλάβη. Δε θα πρέπει να καθυστερήσουμε καθόλου να αναζητήσουμε τη γνώμη του ειδικού, καθώς η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη αντιμετώπιση σώζουν!
Γεώργιος Δριμούρας
MD, PhD, MSc, FEBOPRAS
Αισθητικός & Επανορθωτικός Πλαστικός Χειρουργός
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
gdrimouras.gr