Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Β’ Αθηνών και μέλος των ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ, Γιώργος Δημαράς γράφει για το πώς η κυβέρνηση μπορεί να αντιμετωπίσει την οικονομική κατάρρεσυη.
«Το μεγάλο ζήτημα για τη σημερινή κυβέρνηση και την νέα πολιτική είναι να μην αναπαράγει το αδιέξοδο οικονομικό μοντέλο.
Το βασικό θέμα δεν είναι η όποια οικονομική μεγέθυνση, ήτοι αύξηση του ΑΕΠ αλλά η ποιοτική σύνθεση του ΑΕΠ.
Ο σχεδιασμός πρέπει να αποβλέπει σε βιώσιμη οικονομία, που σημαίνει διαφορετικός προσανατολισμός των επενδύσεων και της εργασίας.
Τι μας οδήγησε στην χρεοκοπία;
Τα αίτια της οικονομικής κατάρρευσης και χρεοκοπίας
Σε όλη την μεταπολίτευση δεν υπήρξε ένα στρατηγικό σχέδιο για βιώσιμη οικονομία. Όλα τα μέτρα, φορολογικά, επενδυτικά, δανειοδοτικά, χρηματοοικονομικά ήταν ευκαιριακά και σε λάθος κατεύθυνση. Οδήγησαν σε ανισόρροπη οικονομία, διαρκή δανεισμό και παράλληλο παρασιτισμό. Τα παραπάνω σε συνδυασμό με το εκτεταμένο σύστημα ανομίας και διαπλοκής έφεραν την κατάρρευση και την αποδιοργάνωση οικονομίας και κοινωνίας. Να δούμε όμως τι συνέβη σε κάθε παραγωγικό τομέα;
α) Αγροτική οικονομία:
Ακολουθήθηκε μία πολιτική διαρκούς συρρίκνωσης της αγροτικής παραγωγής, μέσα σε 40 χρόνια η συμμετοχή της Αγροτικής Παραγωγή στο ΑΕΠ από το 19% έφτασε στο 3,8% του ΑΕΠ.
Οι ευρωπαϊκές επιδοτήσεις δόθηκαν με όρους κατανάλωσης και όχι με όρους βελτίωσης των μέσων και των υποδομών.
Το πελατειακό σύστημα οδήγησε σε έναν εφήμερο καταναλωτισμό τους κατοίκους των αγροτικών περιοχών, αντί στην παραγωγική προσαρμογή στην ΚΑΠ που καλώς ή κακώς έπρεπε να εφαρμόσουμε στη χώρα μας.
Έτσι, οι νέοι αγρότες πολύ σύντομα, ενώ είχαν ανεβάσει το καταναλωτικό τους επίπεδο (αγοραστική δύναμη), έχασαν τη δυνατότητα παραγωγής ανταγωνιστικών προϊόντων που θα διατεθούν στην ελληνική αγορά ή θα εξαχθούν.
Το ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών στον αγροτικό τομέα μειώνονταν διαρκώς με αποτέλεσμα να εισάγονται στη χώρα μας το 75% των τροφίμων.
Οι νέοι αγρότες έφευγαν για τα αστικά κέντρα και σήμερα έχουμε τον υψηλότερο μέσο όρο ηλικίας αγροτών στην Ευρώπη και την πιο απαρχαιωμένη παραγωγή.
β) Βιομηχανική και βιοτεχνική παραγωγή:
Το τραπεζικό σύστημα δανειοδοτούσε, στη λογική του πελατειακού συστήματος της διαπλοκής και της διαφθοράς, επιχειρήσεις κατά κανόνα χωρίς βιώσιμη προοπτική.
Τις επιδοτήσεις από τα ευρωπαϊκά προγράμματα και τις προτεραιότητες τις καθόριζαν τα κυκλώματα της διαπλοκής και όχι μία πραγματική αξιολόγηση των δυνατοτήτων τους.
Το νομικό καθεστώς προστασίας των φυσικών προσώπων των διοικήσεων των ανωνύμων εταιρειών και οι χαλαροί μηχανισμοί ελέγχου οδήγησαν σε ένα γενικό φαινόμενο, οι ανώνυμες εταιρείες να πτωχεύουν και τα αφεντικά τους να πλουτίζουν, βγάζοντας συνήθως τα χρήματά τους σε χώρες-φορολογικούς παραδείσους.
γ) Εκπαίδευση
Το εκπαιδευτικό σύστημα ήταν και είναι εντελώς αποσυνδεδεμένο από τις ανάγκες της παραγωγής, της κοινωνίας και της αγοράς.
Όπως δεν υπήρχε στρατηγικός σχεδιασμός για βιώσιμη οικονομία, έτσι δεν υπήρχε και στρατηγικός σχεδιασμός για την εκπαίδευση που να είναι προσαρμοσμένη σε έναν σχεδιασμό για την οικονομία και να στηρίζει την εγχώρια παραγωγή σύμφωνα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της. Ιδρύονταν σχολές – ανώτερες και ανώτατες – με ψηφοθηρικά χαρακτηριστικά.
Η σημερινή μετανάστευση νέων ακαδημαϊκής εκπαίδευσης στο εξωτερικό είναι απόρροια αυτής της πολιτικής και δεν οφείλεται μόνο στην τελευταία κρίση, αλλά και στην έλλειψη σχεδιασμού, στην υπερπαραγωγή πτυχιούχων ΑΕΙ ορισμένων ειδικοτήτων που αδυνατεί να απορροφήσει η αγορά και στην έλλειψη άλλων τεχνικών κυρίως ειδικοτήτων που θα τονώσουν την παραγωγή .
Η παραγωγική ανασυγκρότηση που ευαγγελιζόμαστε απαιτεί ειδίκευση σε επαγγέλματα πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα, όπου έχουμε έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού.
Παράδειγμα: Υπάρχει μεγάλη έλλειψη για συντηρητές καυστήρων ή αυτοματισμών για συστήματα οικονομίας ενέργειας και βιοκλιματικής δόμησης.
δ) Πολεοδομική και χωροταξική πολιτική
Και εδώ το πελατειακό σύστημα διαμόρφωσε τις πόλεις μας εις βάρος του περιβάλλοντος, της οικονομίας και των υποδομών μας. Η έλλειψη χωροταξικού σχεδιασμού οδήγησε στο να χτίζει ο καθένας όπου και όπως ήθελε χωρίς προδιαγραφές, χωρίς σκέψη για τα προβλήματα που θα επέφερε αυτός ο τρόπος δόμησης και νομιμοποίησης της αυθαιρεσίας.
Για βιώσιμη, υγιή και ακατάρρευστη οικονομία πρέπει να στοχεύσουμε και να κάνουμε βήματα για:
α) την αποκέντρωση, με ισχυρές τοπικές οικονομίες.
β) την ισόρροπη ανάπτυξη των τομέων της οικονομίας (αγροτική παραγωγή 12% του ΑΕΠ για διατροφική αυτάρκεια , βιομηχανία, κατασκευές, ναυπηγική, τουρισμός, όλα στην ορθή αναλογία ) και
γ) την αειφορία σε κάθε ανθρώπινη παραγωγική δραστηριότητα.
Όλες οι πολιτικές θα πρέπει να εξυπηρετούν αυτό το στρατηγικό στόχο της βιωσιμότητας..
Βασικός στόχος να είναι η μείωση της ανεργίας σε χαμηλά ποσοστά.
Ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων του παραγωγικού τομέα με βασικό κριτήριο την περιβαλλοντική και κοινωνική τους συνεισφορά και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Αντιμετώπιση της ανεργίας μέσα από δέσμη μέτρων που θα περιλαμβάνουν και την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας.
- Ανάπτυξη δραστηριοτήτων, για οικονομία ενέργειας με ενεργειακή αναβάθμιση των κτηρίων.
- Την ενίσχυση της επιστροφής στην ύπαιθρο.
- Ενίσχυση της βιολογικής γεωργίας και της βιώσιμης αλιείας.