Νίκος Αυλώνας, Πρόεδρος Κέντρου Αειφορίας (CSE) Επισκέπτης καθηγητής Οικονομικού Πανεπιστημίου Aθηνών (IMBA).
Η Δευτέρα 3 Ιουλίου 2023, καταχωρήθηκε από τα αμερικανικά Εθνικά Κέντρα Περιβαλλοντικής Πρόβλεψης (NCEP) ως η πιο ζεστή μέρα που έχει καταγραφεί ποτέ παγκοσμίως. Λίγες μέρες νωρίτερα, η Βρετανική Μετεωρολογική Υπηρεσία ανακοίνωσε ότι η Βρετανία βίωσε φέτος τον θερμότερο Ιούνιο που έχει καταγραφεί στην ιστορία της. Καθώς και άλλες περιοχές του πλανήτη πλήττονται από κύματα καύσωνα, τα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής μοιάζουν να επιταχύνονται και προμηνύουν ένα δύσκολο κλιματικά και ενεργειακά καλοκαίρι.
Η Γερμανία, μετά τα πρωτοφανή μέτρα που πήρε πέρσι το καλοκαίρι για την εξοικονόμηση ενέργειας, τα οποία έπληξαν τόσο τα νοικοκυριά όσο και τις επιχειρήσεις, φέτος έχει ήδη έτοιμο προς εφαρμογή ένα σχέδιο προστασίας από τη ζέστη, υιοθετώντας το παράδειγμα της Γαλλίας, η οποία εφαρμόζει μέτρα προστασίας σε εθνική κλίμακα, ανάλογα με τη σοβαρότητα του καύσωνα.
O Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΕΑ) είχε αναφέρει ότι περίπου το 46% των νοσοκομείων και το 43% των σχολείων βρίσκονται σε περιοχές που είναι τουλάχιστον 2 βαθμούς Κελσίου θερμότερες από τον μέσο όρο, γεγονός που κάνει τις επιπτώσεις του καύσωνα εντονότερες για τις πιο ευάλωτες ομάδες, όπως οι ασθενείς, οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά.
Στην Ελλάδα, το έντονο κύμα ζέστης επιβάλλει τη συνεχή χρήση κλιματιστικών και ανεμιστήρων και τα ελληνικά νοικοκυριά αναμένουν να δουν πώς αυτό θα αποτυπωθεί στον επόμενο λογαριασμό ρεύματος.
Λόγω του καύσωνα, η ζήτηση παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας αναμένεται να εκτιναχθεί. Πώς αυτό θα επηρεάσει τις επιχειρήσεις;
Πώς επηρεάζονται οι μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις
Τόσο οι μικρές επιχειρήσεις όσο και οι μεγάλες βιομηχανίες θα έρθουν για ακόμη μια χρονιά αντιμέτωπες με την άνοδο των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας, που κατά συνέπεια θα αυξήσει, δραματικά, τη συνολική οικονομική τους επιβάρυνση.
Έρευνες στο εξωτερικό έχουν δείξει ότι οι μικρές επιχειρήσεις που επενδύουν στρατηγικά στη Βιωσιμότητα μπορούν να περικόψουν από 10% έως 30% τα ενεργειακά τους κόστη, χωρίς να χρειαστεί να θυσιάσουν το υψηλό επίπεδο εξυπηρέτησης και ποιότητας των υπηρεσιών και προϊόντων που προσφέρουν. Εξοικονόμιση 20% για μια μικρή επιχείρηση σημαίνει ότι μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα τις υπόλοιπες δαπάνες που έχει.
Πώς μπορούμε να εξοικονομήσουμε ενέργεια
Κάθε επιχείρηση μπορεί να κινηθεί πάνω σε τρεις βασικούς άξονες για την εξοικονόμηση ενέργειας:
α. Να βρει λύσεις για τον ήδη υπάρχοντα εξοπλισμό
β. Να επενδύσει στην αγορά νέου λιγότερο ενεργοβόρου εξοπλισμού και άλλων τεχνολογικών εργαλείων
γ. Να κάνει συνδυασμό των δύο προαναφερθέντων.
Βασικό σημείο εκκίνησης, προκειμένου να εκτιμήσει μια επιχείρηση σε ποιόν από τους 3 άξονες εμπίπτει, είναι η χαρτογράφηση της ενεργειακής της κατανάλωσης. Δηλαδή, να προβεί σε έναν προσεγμένο ενεργειακό έλεγχο προκειμένου να αξιολογηθεί πού καταναλώνει την περισσότερη ενέργεια (ανά περιοχές και ώρες εργασίας). Μέσω αυτής της χαρτογράφησης θα μπορέσει να εντοπίσει τις περιοχές που σπαταλά ενέργεια -και χρήματα- και να επιλέξει τις διορθωτικές κινήσεις, ανάλογα με το budget που διαθέτει.
Για τις επιχειρήσεις που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να επενδύσουν στην αγορά νέου εξοπλισμού και τεχνολογικών εργαλείων για τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης, υπάρχουν έξυπνες λύσεις που μπορούν να επιφέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Οι 5 σημαντικότερες είναι:
1. Μην αφήνετε τους Η/Υ, εκτυπωτές και άλλα μηχανήματα σε κατάσταση αναμονής (stand-by mode). Μελέτες έχουν δείξει ότι κλείνοντας τις ηλεκτρονικές συσκευές εξοικονομείτε ετησίως περίπου 75% της ενέργειας που καταναλώνουν.
2. Διατηρείστε τη θερμοκρασία μέσω κλιματισμού στους 25 βαθμούς το καλοκαίρι και στους 18 τον χειμώνα και παράλληλα εντοπίστε και εξαλείψτε κάθε πιθανή αιτία απώλειας θέρμανσης/ψύξης (π.χ. ανοιχτά παράθυρα, πόρτες κ.ά.).
3. Μην παραλείπετε την προγραμματισμένη συντήρηση όλων των ηλεκτρικών συσκευών (air condition, ψυγεία κ.ά.). Οι δυσλειτουργίες και ο ελλιπής καθαρισμός τους αυξάνει, αποδεδειγμένα, την κατανάλωση ενέργειας.
4. Υπενθυμίστε σε υπαλλήλους και συναδέλφους να σβήνουν τα φώτα. Επίσης, μια χαμηλού κόστους επένδυση είναι η τοποθέτηση ανιχνευτών κίνησης για τον έλεγχο του φωτισμού σε χώρους που δεν χρησιμοποιούνται συχνά.
Το πιο σημαντικό, όμως, είναι να γίνει κατανοητό ότι η εξοικονόμηση ενέργειας οφείλει να είναι ομαδική προσπάθεια – δεν πρέπει να είναι ευθύνη μόνο των ιδιοκτητών των επιχειρήσεων. Οι εργαζόμενοι πρέπει να ενημερώνονται για το πώς μπορούν να εξοικονομούν ενέργεια και να ενθαρρύνονται να μοιράζονται τις δικές τους καινοτόμες ιδέες, σχετικά με τον τρόπο μείωσης του ενεργειακού κόστους.
Κάθε επιχείρηση θα πρέπει να επιδιώξει έναν ανοιχτό διάλογο με τους εργαζόμενους. Μόνο έτσι θα αποκτήσει τη δυνατότητα να δημιουργήσει και να καλλιεργήσει μια ενεργειακά αποδοτική εργασιακή κουλτούρα, η οποία θα εξοικονομήσει χρήματα στην επιχείρηση και ταυτόχρονα θα βάλει τις βάσεις για τη μετάβαση στην «πράσινη επιχειρηματικότητα».