Γράφει ο Χάρης Κατσιβαρδάς
Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω και του Σ.τ.Ε
Ανεξάρτητος βουλευτής του Ελληνικού Κοινοβουλίου
Είναι πρόδηλον, ότι η ελληνική γλώσσα, συνιστά ανυπερθέτως, από πάσης φύσεως άποψη, το θεμέλιο και τη μήτρα του παγκόσμιου πολιτισμού, αφενός λόγω του εκπάγλου κάλλους της, της μουσικότητάς της, και εξ ετέρου ένεκεν την ακρίβεια εκφοράς και ταυτίσεως των σημαινόντων με τα σημαινόμενα, ομοιάζουσα, τω όντι, με κάτι το ιερό.
Η γραμματική και το συντακτικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, διήλθαν διαφόρων φάσεων, κατά την ιστορική τους εξέλιξη, με προεξάρχουσα την αδήριτο ανάγκη, ιδίως εκ της ιδρύσεως του ελλαδικού κράτους, ένθα και επεκράτησαν, οι τρεις αντικρουόμενες τάσεις, οι θιασώτες της αρχαιζούσης, οι πρεσβευτές της δημώδους, δηλαδή της καθομιλουμένης με ρευστούς εν γένει κανόνες γραμματικής και συντακτικού, ως απολύτου εκφράσεως ελευθέρας γνώμης των πολιτών και εν τέλει η μετριοπαθής ενδιάμεση λύση, η οποία συγκερνούσε προσηκόντως, τις ως άνω ακραίες τάξεις, προς την καθαρεύουσα γλώσσα.
Δηλονότι, η καθαρεύουσα, συνδύαζε μέρος του ενδόξου και μη παρελθόντος της Ελλάδος, υπομημνίσκοντας τους προγόνους ημών και την εν γένει καταγωγική μας προέλευση του Ελληνο-Χριστιανισμού, εν συνδυασμώ με την πιο υπεραπλουστευμένη μορφή της, ήτις, θα ήτο, καταληπτός και προσπελάσιμος και εις τον απλούν κόσμο και ουχί μόνον εις τους λογίους και τους επιστήμονας.
Ακολούθως, εις την σύγχρονη Ελλάδα, τον 20ό πλέον αιώνα, η καθαρεύουσα, ως επίσημη κρατική γλώσσα κατεργήθη δια νόμου, μεταπολιτευτικά, το 1976, (επί κυβερνήσεως Ν.Δ., υπουργεύοντος του Γ. Ράλλη) και μετά ταύτα, ηκολούθησε εν έτει, 1982 (επί κυβερνήσεως ΠΑΣΟΚ υπουργεύοντος του Λ. Βερυβάκη), πλην όμως εισέτι και σήμερον έχει ανθέξει αναλλοίωτος, εις την Νομικήν γλώσσα, εις την Λογοτεχνία, ιδίως, εις τας αρχάς του αιώνος (Ροΐδης, Καλλιγάς, Σούτσος, Ζωγράφος, Βιζυηνός, Παπαδιαμάντης).
Τηρουμένων των αναλογιών, η αναγνώριση της σπουδαιότητος της γλώσσης μας, από πάσης απόψεως, επετεύχθη, μετά κόπων και βασάνων, κατόπιν αλλεπαλλήλων αγώνων, να καθιερωθεί η 9η Φεβρουαρίου, ως, η Παγκόσμια Ημέρα της Ελληνικής Γλώσσης από την UNESCO, γεγονός το οποίο μας δίδει, ως χώρα, από άποψη τουλάχιστον πολιτισμικής διπλωματίας, να αξιοποιήσουμε δεόντως την μείζονα γεωπολιτική σπουδαιότητα, αυτή εξέλιξη.
Είναι πρόδηλον, ότι η ελληνική γλώσσα, συμπυκνώνει άρτια και εύγλωττα τον παγκόσμιο πολιτισμό και αναβιώνει την ιστορική μνήμη ανά τους αιώνας, ενώνει τους πολιτισμούς και διαφυλάττει εις το ακέραιον την μνήμη των λαών, συγκροτώντας την ταυτότητά μας εις την αργόσυρτη διαχρονική εξέλιξή του, εις το διάβα των αιώνων, περιφρουρώντας τοιουτοτρόπως, την μοναδικότητα της ταυτότητάς μας.
Η γλώσσα, λοιπόν, ανέκαθεν, αλλά ιδίως, κατόπιν της ως άνω εξελίξεως, συνιστά, εφεξής έναν συντελεστή ήπιας ισχύος, έναν αγωγό, ή αλλέως ειπείν ένα όχημα προώθησης του ελληνικού πολιτισμού και οσμώσεως με τους έτερους πολιτισμούς, άρα συνιστά ανυπερθέτως, εν τω πλαισίω της πολιτισμικής διπλωματίας, ένα καίριο εργαλείο πολιτισμικής αλληλεπίδρασης προς το παγκόσμιο εν γένει γίγνεσθαι.
Δια της εξελίξεως ταύτης, φρονώ, ότι ήγγιγκεν, επιτέλους η ώρα, λίαν επισήμως, η γλώσσα να ίσταται παγκοσμίως εις το προσήκον βάθρο, και να συνιστά, ένα σοβαρό εργαλείο εδραιώσεως της ειρήνης και προαγωγής του πολιτισμού.
Ο αγών, ασφαλώς, συνεχίζεται, δεν επαναπαυόμεθα, ακριβώς επειδή η γλώσσα, εις την ιστορική ολότητά της καθίσταται ζωντανός οργανισμός, περιέχων σύμμεικτα στοιχεία του παρελθόντος και του παρόντος, εν αγαστή συμπνοία, μη κατατεμαχίζοντας τον χρόνο, σε αυθεντικά δόγματα, δημοτικής, καθαρευούσης, ή αρχαιζούσης.
Εν κατακλείδι, φρονώ, ότι η επένδυσή μας εις την γλώσσαν, αποτελεί έναν ισχυρό πυλώνα ανάπτυξης για το μέλλον, καθότι η διάδοση της ελληνικής γλώσσης επιφέρει πολλαπλασιαστική ισχύ του τρόπου σκέψης, ερμηνείας και αντιλήψεως των γεγονότων, τόσον ένδον της κρατικής μας παιδείας, από άποψη εκμάθησής της, στα πλαίσια ουχί μόνον της πανεπιστημιακής αλλά και της υποχρεωτικής εκπαιδεύσεως, καθώς και εφαλτήριο διαρκούς προόδου και εξελίξεως της Ελλάδος σε διεθνές επίπεδο.
