Γράφει η Σωτηρία Κουμπούλη: Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω, LLMmult & Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια.
Είμαστε κοντά στη 2η επέτειο εφαρμογής του Ν. 4469/2017 για τον «Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών Επιχειρήσεων» και τη λειτουργία της Ηλεκτρονικής πλατφόρμας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (Ε.Γ.ΔΙ.Χ.). Ο εν λόγω Νόμος σύστησε την ελληνική επιχειρηματικότητα αλλά και το ίδιο το τραπεζικό σύστημα με ένα “banking” περιβάλλον αναδιάρθρωσης οφειλών. Αναπόφευκτα (όπως κάθε τι νέο) αντιμετωπίστηκε με επιφυλακτικότητα, αλλά σήμερα αναμφίβολα μπορούμε να πούμε ότι πρόκειται μια μία επέτειο επιτυχίας, καθώς ο 1/3,3 οφειλέτες (επιχειρήσεις, ομόρρυθμοι εταίροι, αγρότες, ελεύθεροι επαγγελματίες) έχουν υποβάλει αίτηση για ρύθμιση στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό.
Εάν στόχος μας είναι πράγματι η αναδιάρθρωση των οφειλών των ελληνικών επιχειρήσεων, και εν γένει της ελληνικής οικονομικής δραστηριότητας, ώστε πράγματι όλοι να κατορθώσουν να συμμετέχουν στην πολυαναμενόμενη επόμενη ημέρα ανάπτυξης και προόδου, δεν μπορούμε παρά να ενστερνιστούμε την βασική αρχή που διέπει τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό: κανείς (πιστωτής ή Δημόσιο) δεν μπορεί να ζητάει από οποιονδήποτε, περισσότερα από την αξία της επιχείρησής του. Με άλλα λόγια, το όριο για την αναδιάρθρωση των οφειλών κάθε οφειλέτη είναι η αξία της περιουσίας του. Έτσι, εάν ένας επιχειρηματίας, αγρότης ή ελεύθερος επαγγελματίας (είτε από ψυχικό κάματο, είτε από επιχειρηματική επιλογή), βάλει λουκέτο στην επιχείρησή του, το περισσότερο που θα λάβουν οι πιστωτές του και το Δημόσιο δεν θα είναι άλλο από την αξία της περιουσίας του.
Σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία της Ε.Γ.Δ.Ι.Χ.* αθροιστικά:
– 61.447 επιχειρήσεις, ομόρρυθμοι εταίροι, ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία ετοιμασίας της αίτησης.
– 6.877 αιτήσεις έχουν υποβληθεί οριστικά, και
– 2.107 έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς τη διαδικασία και έχουν ρυθμίσει τα χρέη τους.
Τα ως άνω στατιστικά στοιχεία αποδεικνύουν δύο τινά: πρώτον την αναγκαιότητα της ύπαρξης του Εξωδικαστικού Μηχανισμού και δεύτερον μία φαινόμενη αναποτελεσματικότητά του. Και όλα αυτά ενώ το εν λόγω νομοθετικό πλαίσιο, όλα αυτά τα χρόνια διαρκώς εμπλουτίζεται, ώστε να χωρέσει το σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας (βλ. αγρότες, ελεύθερους επαγγελματίες κ.λπ.) και ενώ η ηλεκτρονική πλατφόρμα διαρκώς εκσυγχρονίζεται ώστε να γίνει πιο «φιλική προς τον χρήστη».
Θεωρώ ότι η φαινόμενη αναποτελεσματικότητα του Εξωδικαστικού Μηχανισμού, οφείλεται στην απροθυμία των ελληνικών τραπεζών να συνεργαστούν πραγματικά με τους οφειλέτες και να αναδιαρθρώσουν τα χρέη τους. Μπορεί ο Έλληνας νομοθέτης ορθά να εισήγαγε μια πιο «banking λογική» για την αναδιάρθρωση του συνόλου των οφειλών της ελληνικής κοινωνίας, προκειμένου να αντιμετωπίσει την οικονομική κρίση, οι Τραπεζίτες απομακρύνονται ολοένα και περισσότερο από τον «banking» εαυτό τους. Απόδειξη οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων που δεν ξέρουν και δεν θέλουν να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες της πλατφόρμας της Ε.Γ.Δ.Ι.Χ., αλλά εμμένουν σε ένα παλαιολιθικό collection, αμφιβόλου αποτελεσματικότητας, κατ’ εμέ. Ίσως έτσι να μπορέσει να συνεχιστεί για λίγο ακόμα ένα «εισπρακτικό party» αμοιβών διαχείρισης, από αυτές τις εταιρείες. Το μέλλον ωστόσο είναι και θα παραμείνει η ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ε.Γ.Δ.Ι.Χ.
*Τα στατιστικά στοιχεία έχουν ημερομηνία 1-07-2019. Θερμές ευχαριστείς στον κ. Φώτη Κουρμούση, Ειδικό Γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους για την παροχή τους.