Γράφει ο Τάσος Μεργιάννης – Από την έντυπη έκδοση της Καθημερινής Αμαρυσίας – φύλλο Πεντέλης – Μελισσίων – Βριλησσίων – 12/01/2023
«Σκεφτόμαστε σύμφωνα με τη φύση, μιλούμε σύμφωνα με τους νόμους και ενεργούμε σύμφωνα με τα έθιμα».
Καθώς ένα στα δυο mail που έρχονται στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο της δημοσιογραφικής ομάδας της ΑΜΑΡΥΣΙΑΣ αυτήν την περίοδο αφορά τελετή κοπής πίτας δημοτικού συνδυασμού ή υποψηφίου δημάρχου, μου έρχεται στο νου η παραπάνω ρήση του θεολόγου-φιλοσόφου Ρότζερ Μπέικον.
Σε μια χώρα που τα ήθη και τα έθιμα τηρούνται απαρεγκλίτως, ωσάν να πρόκειται για μια μορφή Συνταγματικού Πατριωτισμού (για να μην πούμε ότι αυτή η προσήλωση στις αρχαίες μας ρίζες προσομοιάζεται με την ιερή αγελάδα των Ινδών) το 2023 θα μπορούσε κάλλιστα να μετονομαστεί σε «χρονιά της πίτας».
Και πως να μην είναι έτσι όταν από την μια μετά από δυο χρόνια τα μέτρα για την εξάπλωση του κορωνοϊού έχουν ουσιαστικά εξανεμιστεί και από την άλλη διανύουμε μια προεκλογική χρονιά σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης.
Τι πιο απλό λοιπόν, από έναν υποψήφιο δήμαρχο που σε καλεί σε μια φαινομενικά αθώα κοπή πίτας… Μια εκδήλωση που είναι σίγουρο ότι θα εξελιχθεί σε μια (καθόλου άτυπη) προεκλογική ομιλία γραμμένη λες από τον πλέον έμπειρο λογογράφο ώστε να προσομοιάζει με «λόγια από καρδιάς» που εκφέρονται «μεταξύ τύρου και αχλαδίου» και όχι σαν να πρόκειται με -προσεγμένη λέξη προς λέξη και χιλιοπροβαρισμένη στον καθρέφτη- ομιλία ενός ανθρώπου που περιμένει πως και πως να ράψει δημαρχιακό κοστούμι.
Και επειδή στις βασιλόπιτες που σωρηδόν κόβονται αυτήν την περίοδο, συνηθίζεται να τοποθετείται ένα νόμισμα ώστε ο τυχερός που θα το βρει να ανέβει στο πόντιουμ για να τον βραβεύσει ο ανοιχτοχέρης υποψήφιος δήμαρχος, καλό είναι να θυμηθούμε πως ξεκίνησε (και) αυτό το έθιμο.
Όταν ο Άγιος Βασίλειος ήταν επίσκοπος Καισάρειας, ο έπαρχος της Καππαδοκίας πήγε να εισπράξει φόρους με άγριες διαθέσεις. Οι κάτοικοι φοβήθηκαν και ζήτησαν την προστασία του επισκόπου τους. Αυτός τους είπε να συγκεντρώσουν ό,τι πολύτιμα αντικείμενα είχαν για να τα προσφέρουν στον έπαρχο. Ο Άγιος, όμως, τον έπεισε να φύγει χωρίς να πάρει τίποτε. Ήταν παραμονή της Πρωτοχρονιάς.
Επειδή η επιστροφή των αντικειμένων στους κατόχους τους ήταν πρακτικά αδύνατη, με συμβουλή του Αγίου ζυμώθηκαν μικρές πίτες και μέσα σ’ αυτές τοποθετήθηκε από ένα πολύτιμο αντικείμενο. Έγινε η διανομή και, σαν από θαύμα, έτυχε στον καθένα ό,τι είχε δώσει. Από τότε, η παράδοση επιτάσσει κάθε χρόνο στη γιορτή του Αγίου Βασιλείου να τοποθετούμε νομίσματα στις πίτες που παραδοσιακά κόβει όχι μόνο κάθε σπιτικό αλλά και κάθε σωματείο, επαγγελματική ένωση ή οργάνωση που ακολουθεί το έθιμο ακόμα και μέχρι τις αρχές Μαρτίου κάθε χρόνου.
Σύμφωνα με την παράδοση όποιος βρει το φλουρί έχει καλή τύχη και ευλογία (προσοχή, με τον τόνο στην παραλήγουσα!) που τον ακολουθεί όλο τον χρόνο. Δεν μένει, λοιπόν, παρά να δούμε πόσοι υποψήφιοι δήμαρχοι θα κερδίσουν φέτος το φλουρί και ποια θα είναι η τύχη τους στις εκλογές του Οκτωβρίου του 2023…
