Γράφει ο Αλέξανδρος Καζαντζίδης – Από την έντυπη έκδοση της Καθημερινής Αμαρυσίας, φύλλο Χαλανδρίου – Αγίας Παρασκευής – Παπάγου – Χολαργού – 20/04/2022
«Εδώ ήταν ένα από τα ελάχιστα αρχοντικά σπίτια που απέμειναν στο κέντρο του Χαλανδρίου. Σε λίγες μέρες θα γίνει έθνικ εστιατόριο». Με αυτά τα λόγια ένας μόνιμος κάτοικος της πόλης περιέγραφε την εξέλιξη ενός από τα αρκετά κτίσματα με ιστορία και αρχιτεκτονική ιδιαιτερότητα, που σε πολλές περιπτώσεις, καταλήγουν μεταξύ εγκατάλειψης ή επιχειρηματικής αξιοποίησης. Ο κίνδυνος κατάρρευσης ορισμένων ακινήτων, με όλα τα πιθανά ενδεχόμενα για τυχόν διερχόμενους ή κατοίκους, ευτυχώς δεν έχει επαληθευτεί ακόμη (από έναν σεισμό ή μια έντονη κακοκαιρία). Η άλλη επιλογή, που βλέπει στον κτιριακό πλούτο άλλο ένα κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος ή κάποιο νέο σούπερ μάρκετ έχει ήδη απτά… αποτελέσματα στην πόλη.
Ειδικό «κεφάλαιο» τέτοιων περιπτώσεων για το Χαλάνδρι, ιδίως την τελευταία τριετία, υπήρξε η περίφημη βίλα Κεφαλληνού, ένα αρχιτεκτονικό αριστούργημα με έναν σπάνιο κήπο, λίγα μόλις μέτρα από τη βουή του κέντρου. Τον Φεβρουάριο του 2019 η κινητοποίηση παρατάξεων και φορέων, που συγκρότησαν «την πρωτοβουλία πολιτών για την υπεράσπιση των διατηρητέων της πόλης» σε συνδυασμό με τις ενέργειες του Δήμου απέτρεψαν προσπάθειες εκμετάλλευσης ή αγοραπωλησίας του οικοπέδου.
Εν μέσω πανδημίας, το ιστορικό κτήριο στην πλατεία Κέννεντυ απειλήθηκε με κατάρρευση. Το ξεχωριστής ομορφιάς οίκημα της πόλης κινδύνευε από διαλυμένους εξωτερικούς και εσωτερικούς τοίχους, ενώ απειλήθηκε και από πτώση δέντρου στη διάρκεια κακοκαιρίας. Η ανάδειξη του προβλήματος από πολίτες και την ΑΜΑΡΥΣΙΑ βρήκε ευήκοα ώτα στη δημοτική Αρχή που προχώρησε, το καλοκαίρι του 2020, σε εργασίες για προσωρινή συντήρηση του χώρου. Πλέον, η διοίκηση του Δήμου επιδιώκει το οικόπεδο να περιέλθει στην ιδιοκτησία του Δήμου, αρκεί να βρει λύση στα γραφειοκρατικά αδιέξοδα δεκαετιών. Στόχος είναι, μαζί με τον κοινόχρηστο πράσινο χώρο των 2,7 στρεμμάτων, όλο το διατηρητέο αναστηλωμένο να αποδοθεί στους κατοίκους της πόλης.
Ωστόσο, εδώ και δεκαετίες το Χαλάνδρι, μέσα σε μια γενικότερα ανεξέλεγκτη οικιστική και εμπορική ανάπτυξη, από ένα προάστιο με οικογενειακές κατοικίες, κήπους κι αυλές μετατρέπεται όλο και περισσότερο σε πόλη ακαλαίσθητων πολυκατοικιών, μπαρ κι εστιατορίων. Την τελευταία 15ετία τείνουν να χάνονται οι περισσότερες εναπομείνασες κατοικίες των αρχών του περασμένου αιώνα που θύμιζαν μια άλλη περιοχή, πράσινη και ανθρώπινη.
Παρά τις ικανοποιητικές ευρωπαϊκές και κρατικές χρηματοδοτήσεις για πάσης φύσεως έργα, φαίνεται ότι ελάχιστα κονδύλια έχουν προβλεφθεί γι’ αυτό που βαρύγδουπα πολλοί χαρακτηρίζουν «πολιτιστικό κεφάλαιο» της χώρας. Άραγε, πέρα από τον Δήμο και τους τοπικούς φορείς, η Περιφέρεια και το αρμόδιο υπουργείο θα κινητοποιηθούν για ένα άμεσο και συνολικό σχέδιο επέμβασης που να βασίζεται σε επιστημονικές προδιαγραφές για την αναστήλωση κι αξιοποίηση τέτοιων κτηρίων;
Σε διαφορετική περίπτωση, τα σπάνια οικήματα θα περιμένουν πότε και αν θα επιλεγούν για αξιοποίηση (ανοικτού περιεχομένου), κρυμμένα σε σκαλωσιές ή λινάτσες προστασίας, μπλεγμένα στα γραφειοκρατικά γρανάζια, τα οποία όταν πρόκειται για επενδύσεις με ουρανοξύστες ή «ναούς της τύχης», ξαφνικά πηγαίνουν περίπατο…