Τα Μαθηματικά, η φυσική, οι πτωτικές- ανοδικές τάσεις του χρηματιστηρίου και η τιμή χρυσού. Όσο κι αν όλα αυτά μοιάζουν ασύνδετα μεταξύ τους, δεν είναι. Δεδομένου δε, ότι το Χρηματιστήριο και οι αγορές εν γένει χρησιμοποιούν αριθμούς, φαίνεται κάπως αυτονόητο, ότι όλα συνδέονται. Τα Μαθηματικά, η τελειότερη «γλώσσα», ως παγκόσμια μορφή επικοινωνίας, που βασίζεται στην απόδειξη και τη λογική αποτέλεσε μοχλό κίνησης για τεκμηρίωση των νόμων της φυσικής κι αντίστοιχα για την ανάπτυξη διαφόρων μαθηματικών θεωρημάτων η φυσική υπήρξε θεμελιώδους σημασίας.
Πως λοιπόν αυτές οι δύο σπουδαίες επιστήμες συνδέονται με το Χρηματιστήριο; Οι αγορές διεθνώς έχουν ένα πάθος για τις αιφνίδιες πτωτικές τάσεις. Παρόλα αυτά πριν λίγα χρόνια μια ομάδα φυσικών σε συνεργασία με οικονομολόγους κατάφεραν να κατανοήσουν τις τάσεις προβλέποντας επιτυχώς μια πτώση στο Χρηματιστήριο της Σαγκάης.
Ανοίγουν οι επενδυτικοί ορίζοντες
Μπροστά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο γίνεται αυτομάτως αντιληπτό, ότι κυβερνήσεις, επιχειρηματίες και κοινοί θνητοί θα έτριβαν τα χέρια τους. Ο χρυσός αποτελεί παραδοσιακή δικλείδα ασφαλείας σε επαπειλούμενες πτωτικές τάσεις και καταστροφές. Επομένως με τη δυνατότητα πρόβλεψης μιας μεγάλης Χρηματιστηριακής πτώσης ο χρυσός και τα παράγωγά του, όπως οι χρυσές λίρες θα έπαιρναν την ανιούσα.
Για να καταλήξει στην εν λόγω συσχέτιση η επιστημονική ομάδα χρησιμοποίησε ένα μοντέλο όπου, ενσωμάτωσε έννοιες της φυσικής, όπως συμπλέγματα ατομικών συστημάτων, από τον Diddier Sornette του Παρατηρητηρίου Οικονομικών Κρίσεων της Ζυρίχης και τον Wei-Xing Zhou του Πανεπιστημίου Ανατολικής Κίνας του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας, με έδρα τη Σαγκάη.
Ρευστό τοπίο, ρευστές τιμές
Η κεντρική ιδέα ήταν, ότι το γράφημα του λογαρίθμου της αξίας των αγορών ανά τον χρόνο παρεκκλίνει ανοδικά αντί να είναι ευθεία γραμμή. Με απλά λόγια αυτό το γράφημα αποδεικνύει, ότι οι άνθρωποι επενδύουν απλώς γιατί οι αγορές παρουσιάζουν ανοδική πορεία, όχι γιατί μελέτησαν την εγγενή αξία των εταιρειών. Προβάλλοντας αυτή την τάση η ομάδα ήταν σε θέση να γνωρίζει πότε η ανάπτυξη δε θα είναι βιώσιμη πια και η αγορά θα καταρρεύσει.
Μπορεί επομένως οι τάσεις των αγορών να είναι απρόβλεπτες, δεν ισχύει το ίδιο και για την ανθρώπινη φύση, τουλάχιστον κρίνοντας από τα προαναφερθέντα συμπεράσματα των φυσικών επιστημόνων. Εφόσον ανά τους καιρούς ο χρυσός και οι λίρες αντιμετωπίζονται ως κοινά επενδυτικά προϊόντα με στόχο την άμεση απόδοση, η τιμή χρυσής λίρας ρυθμίζεται από τα μάλλον βραχυπρόθεσμα κριτήρια των πολλών.
Φρένο στους φερέλπιδες επενδυτές
Οι Sornette, Zhou και οι συνάδελφοί τους εφάρμοσαν το μοντέλο τους στον Δείκτη της Σαγκάης, που εντοπίζει τη συνολική αξία όλων των εισηγμένων εταιρειών στο Χρηματιστήριο της Σαγκάης, το δεύτερο μεγαλύτερο χρηματιστήριο παγκοσμίως. Νωρίτερα αυτή τη χρονιά ο δείκτης ανέβηκε κατά 50% μέσα σε 4 μήνες. Τον Ιούλιο η ομάδα έκανε την πρόβλεψη, ότι ο δείκτης θα σημείωνε κατακόρυφη πτώση ως τις 10 Αυγούστου. Τελικά η πτώση του δείκτη ξεκίνησε από τις 4 Αυγούστου καταλήγοντας σε σταδιακή πτώση έως 20% τις επόμενες 2 εβδομάδες.
Ωστόσο αν κάποιος θεωρεί, ότι μπορεί να βγει κερδισμένος από αυτό, θα πρέπει να το ξανασκεφτεί. «Οποιοσδήποτε ελπίζει, ότι μπορεί να χρησιμοποιήσει το μοντέλο μας, πρέπει να το σκεφτεί εις διπλούν: Αν πολλοί επενδυτές λάβουν δράση με βάση τις προβλέψεις μας, θα επηρεαστεί η εξέλιξη των τιμών», είπε ο Zhou. Ωραίο το μοντέλο σαν θεωρία, αλλά η ως άνω προτροπή- αυτονόητα βάσιμη- μπορεί να λειτουργήσει για μια ακόμη φορά προτρεπτικά προς την αναζήτηση «χρυσός τιμή». Εκεί στρέφονται πάντα όλοι, όταν θέλουν να αυξήσουν ή να προστατέψουν τα περιουσιακά τους στοιχεία.
Η γυναικεία συμπεριφορά στον επενδυτικό στίβο
Και εφόσον η επιστήμη μπαίνει στα «χωράφια» των επενδύσεων και των επενδυτικών στρατηγικών, να αναφέρουμε και μια άλλη ενδιαφέρουσα έρευνα των βιοεπιστημών σχετικά με τις γυναίκες και την επενδυτική τους συμπεριφορά. Συγκεκριμένα σύμφωνα με έτερη έρευνα οι γυναίκες με περισσότερη τεστοστερόνη τείνουν να συμπεριφέρονται όμοια με τους άνδρες, όταν παίρνουν ρίσκα οικονομικής φύσης. Η έρευνα κατέδειξε επίσης ότι οι γυναίκες με υψηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης παίρνουν περισσότερα ρίσκα απ’ ότι οι γυναίκες με χαμηλότερο επίπεδο της ίδιας ορμόνης, συμπέρασμα λογικό βάσει του προαναφερθέντος αποτελέσματος.
Σε κάθε περίπτωση όταν μιλάμε για επενδύσεις είναι αυτονόητο, ότι μια συνετή στάση με έρευνα και ανάλυση συνίσταται ακόμη και από τους επιστήμονες. Κι αν οι ειδικοί έχουν την επιστήμη τους, ως όργανο πρόβλεψης, οι κοινοί θνητοί μάλλον έχουν το ένστικτο.
