Συνεχείς είναι, το τελευταίο διάστημα, οι αναφορές στα δελτία ειδήσεων, αλλά και η αρθρογραφία στις έντυπες και ηλεκτρονικές εκδόσεις για το άλμα που σημειώνει η ανεργία στην Ελλάδα. Αυξάνονται και πληθύνονται οι ουρές των νέων, κυρίως, ανθρώπων που συνωστίζονται στα γραφεία του ΟΑΕΔ για να βρουν κάποια απασχόληση ή για να λάβουν το επίδομα, που επιβεβαιώνει την παραμονή τους στην κατηγορία των μη απασχολούμενων.
Του Θάνου Σταθόπουλου
Σε αυτήν την απελπιστική συγκυρία, όπου σχεδόν δεν βρίσκεις ούτε μία ελληνική οικογένεια να μην έχει κάποιο από τα μέλη της άνεργο, μία ενδιαφέρουσα είδηση «είδε το φως» της δημοσιότητας. Πρόκειται για ένα επιχειρησιακό πρόγραμμα, ύψους 3 δισ. ευρώ, το οποίο φιλοδοξεί να ενισχύσει την τοπική απασχόληση, καλύπτοντας σε βάθος τριετίας μέχρι και 100.000 θέσεις εργασίας.
Σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα πληροφορίες, το εν λόγω πρόγραμμα θα αρχίσει να υλοποιείται από το 2012, θα χρηματοδοτείται από πόρους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (μέσω δανεισμού από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και με «ενέχυρο» τη δέσμευση για μία 25ετία των εσόδων από τον φόρο ζύθου, τα τέλη διαφήμισης και ΤΑΠ) και κοινοτικά κονδύλια.
Σύμφωνα με τους εμπνευστές του, το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα εξασφαλίσει στον πρώτο χρόνο εφαρμογής του 25.000 θέσεις εργασίας ορισμένου έργου (έως 135 ημερομίσθια ετησίως), κυρίως για ειδικότητες εργατών και οικοδόμων, σε μικρά αναπτυξιακά έργα που θα εκτελούν οι δήμοι με αυτεπιστασία (συντήρηση κι επισκευή δικτύων ύδρευσης-αποχέτευσης, αποκατάσταση ΧΑΔΑ, εμπλουτισμός υδροφόρου ορίζοντα, πρόληψη κι αποκατάσταση φυσικών καταστροφών, συντήρηση κι επισκευή κοινωνικών υποδομών, συντήρηση κι επισκευή κοινόχρηστων χώρων κ.λπ.).
Το πρόγραμμα θα διαχειρίζεται κεντρικά επιτροπή παρακολούθησης στην οποία θα συμμετέχουν το υπουργείο Εσωτερικών, ο ΟΑΕΔ και η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (πρώην ΚΕΔΚΕ). Μάλιστα, με το όλο σχέδιο φαίνεται να έχουν συμφωνήσει όλοι οι υποψήφιοι για την προεδρία της ΚΕΔΕ.
Τέλος, ας σημειωθεί ότι οι απασχολούμενοι στο πρόγραμμα θα αμείβονται με 625 ευρώ μηνιαίως, τα οποία θα καταβάλλονται από ευρωπαϊκά κονδύλια του Κοινωνικού Ταμείου, ενώ οι ασφαλιστικές εισφορές τους, ύψους 320 ευρώ μηνιαίως, θα καλύπτονται από τον ΟΑΕΔ.
Η ανάγνωση της παραπάνω είδησης δεν θα μπορούσε παρά να προκαλέσει ιδιαίτερο προβληματισμό, τόσο για το μέλλον της απασχόλησης, όσο και για την πραγματική διάθεση να τεθεί ένα τέλος στο απαράδεκτο καθεστώς των πελατειακών σχέσεων και της «ομηρίας» των εργαζόμενων στη χώρα μας.
Πρώτα απ’ όλα, το προαναφερόμενο πρόγραμμα έρχεται λίγο μετά το Πρόγραμμα Κοινωφελούς Εργασίας, του αρμόδιου υπουργείου, το οποίο αποσκοπεί στην πρόσληψη 55.000 εργαζομένων, με μεροκάματο 25 ευρώ και βέβαια, με την προϋπόθεση ότι αυτοί είναι άνεργοι. Άρα, εδραιώνεται πλέον η αίσθηση ότι από εδώ και στο εξής το συνταγματικό κι αναφαίρετο δικαίωμα στην εργασία δεν μπορεί να το εγγυηθεί η ελληνική Πολιτεία. Όλα συντείνουν στο να πειστούμε ότι θα πρέπει να ζήσουμε τις οικογένειές μας με περιστασιακά μεροκάματα κι ελαστικές σχέσεις εργασίας.
Κι ας το δεχθούμε κι αυτό, αφού όντως οι οικονομικές συνθήκες δεν επιτρέπουν τη μόνιμη και σταθερή εργασία για όλους μας.
Να δεχθούμε, επίσης, ότι από το να μην έχεις ούτε ένα μεροκάματο, ας έχεις τουλάχιστον 135 ημέρες απασχόληση τον χρόνο, όπως προβλέπει το νέο φιλόδοξο πρόγραμμα.
Πώς θα γίνεται, όμως, η επιλογή των «τυχερών» ανέργων; Το πρόγραμμα προβλέπει, πάντα σύμφωνα με τις πληροφορίες, ότι η επιλογή θα γίνεται από καταλόγους του ΟΑΕΔ, με διαφανή κι αντικειμενικά κριτήρια, στα οποία σημαίνοντα ρόλο θα διαδραματίζουν η εξειδίκευση και η εντοπιότητα. «Φέξε μου και γλίστρησα», που λέει ο λαός.
Ποιος, αλήθεια, εγγυάται ότι ο κάθε τοπάρχης δεν θα κάνει τα δικά του παιχνίδια μικροπολιτικής, δημιουργώντας νέες γενιές εργαζομένων – «ομήρων», οι οποίοι, έχοντας τεράστια ανάγκη για εργασία, θα γίνονται εκλογικά -και όχι μόνο- υποχείρια κάποιων αιρετών;
Πολύ φοβούμαστε ότι το νέο μέτρο για την τόνωση της τοπικής απασχόλησης, ακόμη κι αν θεωρηθεί αναγκαίο στην παρούσα οικονομική συγκυρία, έρχεται να διαιωνίσει μια απαράδεκτη κατάσταση πελατειακών σχέσεων, η οποία μάλιστα φέρει μεγάλη ευθύνη που φθάσαμε ως χώρα στο χείλος της πτώχευσης.
Από την άλλη, βέβαια, δεν πρέπει ν’ αγνοήσουμε και τις διαμαρτυρίες ορισμένων αιρετών για τις μεγάλες καθυστερήσεις που παρατηρούνται από πλευράς ΑΣΕΠ, αναφορικά με την έγκριση προσλήψεων στους Δήμους, γεγονός που αποβαίνει εις βάρος της αποτελεσματικής λειτουργίας τους. Αυτό, ωστόσο, σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να λειτουργεί εις βάρος της αξιοκρατίας, ακόμη κι αν πρόκειται για την επιλογή… περιστασιακών εργαζομένων.
Λύσεις υπάρχουν και μόνο όσοι δεν «εξυπηρετούνται» από αυτές συνεχίζουν να τις αγνοούν. Η τεχνολογία των ηλεκτρονικών υπολογιστών έχει προχωρήσει αρκετά και επιτρέπει τη δημιουργία ενός «κλειδωμένου» λογισμικού, το οποίο, έχοντας εκ των προτέρων τροφοδοτηθεί με τα απαραίτητα κριτήρια επιλογής (κοινωνική κατάσταση, εξειδίκευση, εντοπιότητα κ.λπ.), θα μπορεί να επεξεργαστεί τις αιτήσεις των υποψηφίων και να βγάλει άμεσα κι αντικειμενικά ποιοι πραγματικά πρέπει να προσληφθούν.
Όσο για το ΑΣΕΠ, αυτό μπορεί να αναλάβει ρόλο ελεγκτή σε ό,τι αφορά την ορθή τροφοδότηση του λογισμικού με τα στοιχεία των αιτούντων και να εξετάζει τις πιθανές ενστάσεις από πλευράς των υποψηφίων.
Με τον παραπάνω απλό τρόπο δε λύνεται βέβαια το οξύ πρόβλημα ανεργίας που αντιμετωπίζει η ελληνική κοινωνία. Τουλάχιστον, όμως, αποκαθίσταται η εμπιστοσύνη του πολίτη-δημότη απέναντι σε όσους του ζητούν να θυσιάσει ένα από τα μέγιστα αγαθά του, δηλαδή το δικαίωμα στη μόνιμη και σταθερή εργασία, προκειμένου να βγει η χώρα από την κρίση. Σε διαφορετική περίπτωση, οι νέες γενιές «ομήρων» που θα δημιουργηθούν, θα είναι κι αυτές που σύντομα θα κατακλύσουν το Σύνταγμα και ίσως όλες τις πλατείες της χώρας…
