Σε ένα πολιτικό σκηνικό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που κυριαρχείται από μια άγονη αντιπαράθεση επί ενός απρόσωπου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, προβάλλει αχνά η πολιτική αναζήτηση για τον ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης στη μετά μνημονιακή εποχή. Στο νέο τοπία οι τοπικές δράσεις θα πρέπει να πετυχαίνουν υψηλούς βαθμούς αποτελεσματικότητας με πολύ λιγότερους χρηματικούς πόρους. Ωστόσο οι πόροι μιας αυτοδιοικητικής αρχής δεν είναι μόνο χρηματικοί. Επομένως μια νέου τύπου δημοτική αρχή θα πρέπει να είναι σε συνεχή αναζήτηση εναλλακτικών πόρων για να κερδίσει το στοίχημα «με πολύ λίγα χρήματα περισσότερες δημοτικές υπηρεσίες».
Το βασικό ερώτημα που προκύπτειείναι σε ποιες περιοχές βρίσκονται οι εναλλακτικοί πόροι. Αυτοί βρίσκονται στα αιτήματα της κοινωνίας για περισσότερη διαφάνεια και δημοκρατική διαβούλευση των δημοτικών πολιτικών αποφάσεων. Δοθέντος ότι μεγάλο μέρος των πόρων των ΟΤΑ, σύμφωνα με εκθέσεις του παρατηρητή Δημοσίας Διοίκησης, σπαταλάται σε ανούσιες δαπάνες, απότοκες τις περισσότερες φορές φαινομένων διαφθοράς, θα πρέπει να υιοθετηθούν σύγχρονα εργαλεία διαχείρισης δημοτικών δαπανών, όπως προτυποποιημένες διαδικασίες αναθέσεων έργων και ηλεκτρονικές προμήθειες. Ακόμα όμως και η υιοθέτηση των προαναφερθέντων εργαλείων δεν δίνει τη λύση της εξεύρεσης των εναλλακτικών πόρων, αν δεν αυξηθεί το επίπεδο ελέγχου και της παρέμβασης των πολιτών. Αν και το επίτευγμα του «Διαύγεια» ήταν πολύ σημαντικό βήμα της δημοσιάς διοίκησης στην κατεύθυνση του αυξημένου ελέγχου των αποφάσεων, δεν παύει όμως να είναι μονοδιάστατο. Στην κατεύθυνση του πολυδιάστατου ελέγχου οι ιδέες που προβάλλονται είναι η δημιουργία ηλεκτρονικών κοινοτήτων δημοτών που θα ασκούν άμεσο έλεγχο στις δημοτικές αποφάσεις καθώς και άλλες πρωτοβουλίες αύξησης πολιτικής διαφάνειας.
Αφού διασφαλιστούν η διαφάνεια και ο συνεχής έλεγχος των δημοτικών πολιτικών αποφάσεων που θα εξοικονομήσει όχι ευκαταφρόνητα ποσά χρηματικών πόρων και θα αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στις σχέσεις δημότη και δημοτικής αρχής, ανοίγει ο δρόμος για την υιοθέτηση ιδεών για την επίλυση των άλλων προβλημάτων της πόλης. Βασικός πυλώνας της νέας στρατηγικής στην αυτοδιοικητική πολιτική δράση είναι η μετατόπιση του κέντρου βάρους από την ανάπτυξη τεχνικών υποδομών στην ανάπτυξη κοινωνικών υποδομών. Για τη μετατόπιση αυτή απαιτείται η ταυτόχρονη υιοθέτηση σύγχρονων μοντέλων ανάπτυξης δημοτικών υποδομών π.χ. με μεθόδους ΣΔΙΤ (Συμπράξεις Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα) αλλά και εφαρμογή καινοτομικών προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής, όπως η κοινωνική επιχειρηματικότητα, για την ανάπτυξη του προνοιακού δυναμικού του δήμου. Σημειώνουμε ότι προγράμματα κοινωνικής επιχειρηματικότητας χρηματοδοτούνται από τα ευρωπαϊκό πρόγραμμα Jeremie.
Κλείνοντας, το νέο περιοριστικό τοπίο στη χρηματοδότηση των ΟΤΑ κάθε άλλο από περιοριστικό μπορεί να θεωρηθεί για την ανάπτυξη καινοτόμων αυτοδιοικητικών δράσεων, οι οποίες θα συμβάλλουν στη μεταμόρφωση τις κοινωνιών, από παγερούς και φοβισμένους θεατές σε ομάδες πολιτών με κοινωνική αλληλεγγύη, αυξημένη δημιουργικότητα και πολιτική παρέμβαση.
Βασίλειος Βρυσαγώτης
ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΕΙ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ
ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ «ΜΑΡΟΥΣΙ Η ΠΟΛΗ ΜΑΣ» ΚΩΝ/ΝΟΣ ΒΛΑΧΟΣ
Tηλ.: 6977486742
email: v.vrysagotis@gmail.com
Facebook: Βασίλειος Βρυσαγώτης