Πέρασαν οι ολυμπιακοί αγώνες του 2004 όταν οι Έλληνες πανηγυρίζαμε την επιτυχή έκβαση των αγώνων αποκομίζοντας χρυσά και αργυρά μετάλλια. Έστω και με τα δανεικά, η πατρίδα μας έμπαινε στο σαλόνι των πολιτισμένων λαών και με την αξία της ως κοιτίδα του δυτικού πολιτισμού. Οι Έλληνες όλου του κόσμου νιώσαμε ένα πρωτόγνωρο παλμό υπερηφάνειας να βλέπουμε την πατρίδα στο παγκόσμιο προσκήνιο της επικαιρότητας.
Πίσω όμως από τη μεγάλη σπατάλη (βλέπε διαφθορά) κρύβονταν δυστυχώς γκρίζα σύννεφα για τα χρόνια που θα ακολουθούσαν. Οι Έλληνες ζούσαμε τότε σε ένα φαντασιακό κόσμο. Με την ένταξή μας στην ευρωζώνη (ευρώ) πολιτικοί και πολίτες δεν ενδιαφερθήκαμε πραγματικά να μάθουμε τι σημαίνει να είμαστε ισότιμα μέλη της μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας. Όλα έμοιαζαν με όνειρο θερινής νυκτός, αφού πακτωλοί χρημάτων εισέρεαν στη χώρα και η διαχείριση γινόταν σε μεγάλο βαθμό από διεφθαρμένους, τυχάρπαστους και άρα, ανεύθυνους πολιτικούς.
Αυτό βέβαια για την πολιτική ιστορία της χώρας δεν είναι πρωτόγνωρο. Το καινούργιο είναι το μέγεθος της ζημιάς που προκάλεσε ο άκρατος λαϊκισμός και η παραπλάνηση των πολιτών σε απίστευτο βαθμό ακόμη και για τα ελληνικά δεδομένα. Ελάχιστοι υπεύθυνοι πολιτικοί από όλα τα κόμματα μπήκαν στον κόπο να μας ενημερώσουν ότι η συμμετοχή μας στην ευρωπαϊκή ένωση συνεπάγεται και σε υποχρεώσεις, στην αμοιβαία αλληλεγγύη και κυρίως στο σεβασμό και την τήρηση των κανόνων. Για όλα αυτά, δεν νομίζω ότι εμείς ως λαός μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι απέναντι στους συνδαιτυμόνες μας στην Ευρώπη.
Ζητούμε αξιοπρέπεια από τους άλλους, δείχνοντας έτσι βαθιά ανασφάλεια για τον εαυτό μας, ενώ η αξιοπρέπεια είναι αγαθό που το κερδίζεις ο ίδιος, συλλογικά σαν λαός. Κανείς δεν μπορεί να μας τη δώσει, ούτε να μας τη πάρει. Αρκεί να την έχουμε.
Αντίθετα, φοβούμαι πως τους τελευταίους μήνες (Οκτ. 2014 Μαρ. 2015) στα μάτια των εταίρων μας, αν πάρουμε υπ΄ όψη και τη σάτιρα των ΜΜΕ η Ελλάδα χάνει και το τελευταίο ψήγμα αξιοπιστίας που κατά σύμπτωση είναι συνώνυμη με την αξιοπρέπεια. Ως κοινωνία χτίσαμε μύθους περί έξυπνου λαού με το ελληνικό δαιμόνιο να ξεπερνά τις δυσκολίες και αυτό μέχρι που έσπασε η φούσκα. Υπεύθυνοι γι αυτό είναι οι πολιτικοί που δεν λένε ( είπαν ποτέ) την αλήθεια. Με έναν ιδεοληπτικό τρόπο κυριαρχούν ανυπόστατοι μύθοι περί κρυμμένου θησαυρού που δεν μας αφήνουν οι ξένοι να εκμεταλλευτούμε. Ιδεολογήματα και λαϊκισμός που δηλητηριάζουν την κοινή γνώμη και την σπρώχνουν προς την αγκαλιά δημαγωγών και καιροσκόπων. Αυτό φάνηκε με τις διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις το 2012 και τον Ιανουάριο 2015 όπου οι πολίτες βρισκόμενοι σε ένα είδος θυμού και ψυχολογικής αμηχανίας ψήφισαν με τιμωρητική διάθεση κατακερματίζοντας έτσι την όποια (μέτρια) πολιτική δύναμη είχε η χώρα. Παρά την όποια οξυδέρκεια της έξυπνης ατάκας του μέσου ψηφοφόρου και την ατέρμονη πολιτικολογία, από το ίδιο το αποτέλεσμα φαίνεται ότι στην πραγματικότητα είμαστε ένας πολύ εύκολα χειραγωγούμενος εκλογικά λαός από τους πολιτικούς και το σύστημα που είναι εδώ πριν από εμάς, (political manipulation). Τούτο διότι από τα πράγματα φαίνεται ότι υπάρχει μεγάλη υστέρηση κριτικού πνεύματος, καχυποψία και απροθυμία αποδοχής της πραγματικότητας από τους ειδικούς είτε πρόκειται για πολιτικούς, είτε για άλλους φορείς. Ένας πολτός πολυπραγμοσύνης και συναισθηματικών εξάρσεων μπαίνει στο λούκι του ανορθολογισμού και κατακλύζει την λεγόμενη κοινή γνώμη. Μετά το γάμο μας με την Ε.Ε. το παρανοϊκό δαιμόνιο της φυλής φοβούμαι ότι έχει ξεθωριάσει…
Και όπως μας επισημαίνει ο Στέλιος Ράμφος, στην Ελλάδα κυκλοφορούν εκατομμύρια που έχουν άποψη επί παντός επιστητού και ελάχιστοι αναζητητές της αλήθειας.
Γιώργος Σταυράκης
κοινωνιολόγος
