Για να προσληφθείς επαξίως σε μια σοβαρή κατασκευαστική εταιρεία ως πολιτικός μηχανικός απαιτείται να έχεις πτυχίο από το πολυτεχνείο, να διαθέτεις επαρκή πείρα στην π.χ. κατασκευή οικοδομών, να έχεις ηθικές αρχές και εντιμότητα. Το ίδιο ισχύει για ένα γιατρό, για έναν εκπαιδευτικό κοκ. Σοβαρές εταιρείες και πανεπιστήμια, μαζί με τα τυπικά προσόντα, επίσης αξιολογούν τους υποψήφιους με μία ή περισσότερες συνεντεύξεις που γίνονται από ομάδα έμπειρων στελεχών για να αξιολογηθούν και τα ουσιαστικά προσόντα πέραν των τυπικών (πτυχία κ.α.) Γιoς μεγαλογιατρού της Αθήνας με υπερεπαρκή τυπικά προσόντα σε συνέντευξη που έδωσε στην Οξφόρδη για να εισαχθεί στην ιατρική σχολή απορρίφθηκε στην συνέντευξη διότι όταν ρωτήθηκε γιατί θέλει να γίνει γιατρός, ο νεαρός υποψήφιος απάντησε: και ο πατέρας μου είναι γιατρός και βγάζει πολλά λεφτά…
Ποιος όμως, στην Ελλάδα είναι εκείνος που αξιολογεί τα προσόντα των επίδοξων μνηστήρων ανδρών και γυναικών να μπουν στο κοινοβούλιο, να γίνουν υπουργοί, ακόμη και πρωθυπουργοί; Η έλλειψη υπεύθυνης αξιολόγησης στην πατρίδα μας είναι τώρα φανερό ότι κρατά το επίπεδο των πολιτικών και της δημόσιας διοίκησης στην οπισθοδρόμηση και την παρακμή. Οι υποψήφιοι πολιτικοί βολεύονται γιατί θεωρούν ότι η ψήφος του λαού είναι διαδικασία αξιολόγησης. Πρόκειται για μια κατ’ εξακολούθηση αυταπάτη πολιτικών και ψηφοφόρων. Όταν εκλέγονται τους ακούμε να καυχώνται γιατί λένε πως έχουν την εντολή του «κυρίαρχου λαού». Ας θυμηθούμε τον αρχηγό της αλλαγής πριν τρεις δεκαετίες περίπου, που μιλούσε για «το συμβόλαιο με το λαό». Αυτό λοιπόν το βολικό πολιτικό και κοινωνικό καθεστώς χωρίς αξιολόγηση δίχως σοβαρά και υπεύθυνα κριτήρια οδήγησε στο κατάντημα της ελληνικής κοινωνίας. Κανένας κυρίαρχος λαός, κανένα συμβόλαιο με το λαό δεν μας οδήγησε στο ξέφωτο. Πρόκειται για πυροτέχνημα των πολιτικών, το οποίο δυστυχώς, κολακεύει το λαό, να διατηρεί δημαγωγούς και ανίκανους πολιτικούς στην εξουσία με την ψήφο του. Η ψήφος του λαού έχει τεράστια απήχηση στο μέλλον του μόνον όταν γίνεται με σύνεση και γνώση. Τότε μπορεί να φέρει πρόοδο και σταθερότητα. Ψήφος που δίνεται με κριτήριο το πάθος και την ιδιοτέλεια δυνητικά μπορεί ακόμη να φέρει και την απόλυτη καταστροφή. Να καταστρέφεις το μέλλον των παιδιών σου. Και αυτό το είδαμε στην πρόσφατη πολιτική ιστορία μας. (βλέπε μικρασιατική καταστροφή και την ελληνική μετανάστευση). Η αξιολόγηση και η αριστεία αντί να θεωρούνται μέσο συνεχούς αναβάθμισης κάθε κοινωνίας για εμάς τους Έλληνες κατάντησε να θεωρείται «κατάρα». Η άρνηση της αξιολόγησης, όχι μόνον των πολιτικών, αλλά και άλλων κοινωνικών ομάδων όπως είναι οι εκπαιδευτικοί είναι καθαρή ένδειξη ανασφάλειας που τελικά οδηγεί στην ισοπέδωση προς τα κάτω και ενθάρρυνση προς γενικευμένο αμοραλισμό.
Η Ελλάδα είναι δύσκολο να δει άσπρη μέρα όταν οι κομματικοί μηχανισμοί στελεχώνονται από προσωπικούς φίλους και οπαδούς που όχι μόνο δεν αξιολογούνται από κανένα αλλά, ούτε καν, τους ζητείται ένα βιογραφικό για να μπει, έστω τυπικά σε κάποιο φάκελο. Οι εντυπώσεις και η ονοματολατρεία, πολλές φορές, καθορίζουν και γίνονται κριτήρια επιλογής προσωπικού αδιαφορώντας για τους τύπους και την ουσία. Έτσι, όχι σπάνια, βλέπουμε καραμπινάτες μετριότητες, ή αδίστακτα ανήθικους να έχουν ανεβεί σε θώκους ηγετικούς επειδή κερδίζουν τις εντυπώσεις, ή το οικογενειακό τους όνομα γοητεύει τις μάζες. Σύμφωνα με μια ρήση του μεγάλου Erich Fromm κάθε λαός βιώνει το αποτέλεσμα της ιστορίας του και ταυτόχρονα την ξαναγράφει…
Είναι δύσκολο να είμαστε υπερήφανοι για την πολιτική ιστορία μας από τα χρόνια του Κωλέτη και του Δεληγιάννη.
Γιώργος Σταυράκης
κοινωνιολόγος
