Με τις ψήφους των βουλευτών της κυβέρνησης ψηφίστηκε την Παρασκευή 8 Δεκεμβρίου από την Ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας «Αναδιάρθρωση Πολιτικής Προστασίας – Εθνικός Μηχανισμός Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών και άλλες επείγουσες διατάξεις».
Το νομοσχέδιο επί της Αρχής και στο σύνολό του το καταψήφισαν όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης, πλην της ΠΛΕΥΣΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ που δήλωσε «παρών». Ωστόσο, η υπουργική τροπολογία που αφορά στην σύσταση 16 Ειδικών Μονάδων Δασικών Επιχειρήσεων στην επικράτεια υπερψηφίστηκε από ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ και ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ, την καταψήφισαν ΚΚΕ και ΝΙΚΗ ενώ «παρών» ΔΗΛΩΣΑΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ, ΝΕΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ και ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ.
Β. Κικίλιας: «Η Πολιτική Προστασία αναβαθμίζεται»
Ολοκληρώνοντας την συζήτηση του νομοσχεδίου, ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Βασίλης Κικίλιας τόνισε πως αυτό «εστιάζει στην πρόγνωση και στην πρόληψη», προσθέτοντας: «Η Πολιτική Προστασία αναβαθμίζεται, αποκτούμε 10 νέες Ειδικές Μονάδες Δασικών Επιχειρήσεων και πλέον ανέρχονται σε 16 σε όλη την Επικράτεια».
O υπουργός απαντώντας σε αιτιάσεις και σημεία κριτικής των βουλευτών της αντιπολίτευσης, διευκρίνισε ότι «από το 1984 που υπήρξε ο νόμος για τις αεροδιακομιδές, αυτός είναι που ισχύει μέχρι σήμερα και είναι περιττό να λέγεται ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έφερε διατάξεις ενίσχυσης κ.λπ.».
Για τις δωρεές αεροσκαφών διάσωσης του Ιδρύματος Σταυρού Νιάρχου σημείωσε «πως είναι σημαντικό και καλό που τις εκμεταλλευτήκατε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ» αλλά σε ότι αφορά «το ένα από τα τρία ελικόπτερα, αυτό είχε μια βαριά βλάβη, δηλαδή ζημία πάνω από 50% της αξίας του κάτι που επιχειρησιακά θεωρείται ότι είναι πολύ δύσκολο να επιδιορθωθεί και να συντηρηθεί. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε να το πάει στην ΕΑΒ για επισκευή και συντήρηση. Εμείς αυτό που είπαμε στο Ίδρυμα και το αποδέχθηκαν οι εμπειρογνώμονές του ήταν να δώσει ένα εκατομμύριο περισσότερο και να πάρουμε ένα καινούριο ελικόπτερο».
Σχετικά με την απόκτηση πτητικών από το πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ ή μέσα από το πρόγραμμα του Κέντρου Διάσωσης Ερμή Θεοχαρόπουλου κ.λπ., ο υπουργός ανέφερε ότι «η Πολεμική Αεροπορία έχει ενημερώσει γραπτώς ότι δεν έχει την δυνατότητα να εκπαιδεύσει τόσους πιλότους, μηχανικούς και όσα αλλά χρειάζονται». Τόνισε πως «οφείλουμε να εκμεταλλευτούμε τις δυνατότητες που υπάρχουν τώρα τόσο για την απόκτηση εναέριων μέσων από τον ευρωπαϊκό διαγωνισμό όσο και από το γεγονός ότι οι τιμές της αγοράς καθώς ακόμα δεν έχουν αυξηθεί πολύ, όσο τουλάχιστον εκτιμάται πως θα συμβεί τα επόμενα χρόνια όπου τα φαινόμενα της Κλιματικής Αλλαγής θα είναι μεγαλύτερα και να αποκτήσουμε αυτά τα μέσα».
Ο υπουργός, επισήμανε ότι «το +50% ελικοπτέρων που χρησιμοποιήθηκαν για την δασοπυρόσβεση το καλοκαίρι όσο και στις πλημμύρες της Θεσσαλίας επιτεύχθηκε με ενοικιάσεις ιδιωτικών ελικοπτέρων με ιδιώτες πιλότους και συντηρητές». Αυτό, ξεκαθάρισε, «δεν σημαίνει ότι θέλουμε να δώσουμε τους τομείς αυτούς σε ιδιώτες, αλλά η ανάγκη και οι συνθήκες είναι αυτές που μας υπαγορεύουν να κινηθούμε έτσι».
Εξάλλου, ο Β. Κικίλιας τόνισε ότι «η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει προτάξει την πρόνοια και οργανώνει συνολικά τα μέσα που διαθέτει, για αυτό και έχουμε αυτόν τον βηματισμό». Για τις 6 βάσεις αεροδιακομιδών, ανέφερε πως «εφέτος έχουμε αυτή την δυνατότητα. Μακάρι του χρόνου να μπορέσουμε να τις διπλασιάσουμε και μα έχουμε πολύ περισσότερες». Πρόκειται είπε «για ένα σύστημα οργάνωσης που κάνουν οι πιο πλούσιες χώρες στον κόσμο» και θα είναι «μεγάλο επίτευγμα σε λίγο καιρό να βγούμε σε ένα διαγωνισμό και να δούμε πόσες από αυτές τις βάσεις θα μπορέσουμε ή πόσες ακόμα περισσότερες θα μπορούμε να αναπτύξουμε».
Aποσαφήνισε πως «ο σχεδιασμός των έξι βάσεων Αεροδιακομιδών έχει γίνει από τους υπηρεσιακούς επιχειρησιακούς παράγοντες».
«Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου», υπογράμμισε ο Β. Κικίλιας «έχει καθήκον την οργάνωση του μαζί με τις δυνατότητες αρωγής που του δόθηκαν πρόσφατα. Να τρέξει το πρόγραμμα που μέχρι 31/12/2023 προβλέπει διαγωνισμούς ύψους 847 εκατ. ευρώ για προμήθειες αλλά και να μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε όσους επιστημονικούς φορείς ή επιστημονικό προσωπικό υπάρχει στην χώρα για την σωτηρία ανθρωπίνων ζωών. Τίποτε παραπάνω».
Αλλαγές σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης
Το νομοσχέδιο προβλέπει ότι το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας θα έχει, πλέον, τη δυνατότητα, μέσω του 112, να απαγορεύει την κυκλοφορία, να αναστέλλει εκδηλώσεις και την υποχρέωση μετάβασης των εργαζομένων στις δουλειές τους, να ανακαλεί άδειες, να επιτάσσει μηχανήματα, να κλείνει σχολεία κ.ά. για να προστατεύσει το κοινωνικό σύνολο.
Επίσης, ειδικοί φορείς, όπως η ΕΜΥ, το Εθνικό Αστεροσκοπείο, ο ΟΑΣΠ κ.ά. θα υπάγονται πλέον στο υπουργείο και μαζί με άλλους επιστημονικούς φορείς θα συμμετέχουν σε Επιτροπή Εκτίμησης Κινδύνου που θα συσταθεί και θα ασχολείται με την παρακολούθηση επικίνδυνων φυσικών φαινομένων, την εκτίμηση των κινδύνων για τους ανθρώπους και τις υποδομές, την εκτίμηση της διαβάθμισης κατάστασης ετοιμότητας του κρατικού μηχανισμού και τη λήψη προληπτικών μέτρων.
Στο νομοσχέδιο προβλέπονται, εξάλλου, η άμεση απελευθέρωση πόρων για πρόληψη προσωπικού όπου είναι αναγκαίο, παράκαμψη των διαδικασιών και άλλες ευέλικτες διαδικασίες. Ως προς το προσωπικό, οι διευθύνσεις τμημάτων των αρμόδιων υπηρεσιών θα στελεχωθούν υποχρεωτικά με παράγοντες ειδικών προσόντων που θα βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία με το Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων (ΕΣΚΕΔΙΚ) για κάθε συμβάν πολιτικής προστασίας στην εδαφική τους περιφέρεια.
Κυρώσεις σε «πλημμελείς» Δήμους και Περιφέρειες
Σε επίπεδο Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας θα έχει την αρμοδιότητα να ελέγχει αν οι Δήμοι και οι Περιφέρεις θα ολοκληρώνουν τους προβλεπόμενους καθαρισμούς (φρεατίων, χώρων από χόρτα κ.λπ.) και τα αντιπυρικά και αντιπλημμυρικά έργα, με την πρόβλεψη αυστηρών κυρώσεων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.
Μάλιστα, το υπουργείο θα έχει τη δυνατότητα να αναθέτει σε άλλα υπουργεία και υπηρεσίες την υλοποίηση των έργων ή και να τους δίνει τον χαρακτήρα του κατεπείγοντος για την αποφυγή γραφειοκρατικών διαδικασιών.
Αυστηρά πρόστιμα
Παράλληλα, θεσπίζονται αυστηρά πρόστιμα που για όσους προκαλούν πυρκαγιές από αμέλεια, π.χ. για όσους συλλαμβάνονται να εκτελούν θερμές εργασίες (ηλεκτροσυγκολλήσεις, κάψιμο ξερόχορτων κ.ά.) τα πρόστιμα πολλαπλασιάζονται, φτάνοντας έως και τις 50.000 ευρώ σε περιπτώσεις υποτροπής, ενώ πλέον οι ιδιοκτήτες οικοπέδων θα υποχρεούνται να υποβάλλουν δήλωση για τον καθαρισμό τους από ξερόχορτα το καλοκαίρι.
Οι συναρμόδιοι φορείς θα έχουν τη δυνατότητα «έξυπνων» ελέγχων, ενώ για όσους κάνουν παράβαση, ο καθαρισμός θα γίνεται από τις κρατικές ή δημοτικές υπηρεσίες και θα επιβάλλεται ειδικό τέλος (θα είναι ανάλογο του μεγέθους του χώρου), όπως και ποινικές κυρώσεις αν έχει προηγηθεί ψευδής δήλωση.