Editorial – Γράφει ο Γιάννης Μπεθάνης
Αν καθίσουμε να σκεφτούμε τι έχει συμβεί στην ελληνική κοινωνία τα τελευταία 12 χρόνια, θα μας πιάσει ίλιγγος· σαν κι εκείνο το αίσθημα που είχαμε μικροί όταν ονειρευόμασταν τον εφιάλτη ότι πέφτουμε στο κενό ασταμάτητα.
Ποιος θα το έλεγε, αλήθεια, ότι θα φτάναμε σε ένα σημείο κατά το οποίο ακόμη και το ηλεκτρικό ρεύμα, ένα από τα βασικότερα αγαθά του πολιτισμού που μας επιτρέπει να ζούμε άνετα, λειτουργικά, στο φως και τη θέρμανση, αντί στο ημίφως και την παγωνιά των περασμένων αιώνων, θα έφτανε να γίνει σήμερα είδος πολυτελείας! Γιατί, τι άλλο μπορεί να θεωρείται με τους λογαριασμούς που «σκάνε» σε σπίτια, γραφεία, μαγαζιά, εργοστάσια και φέρνουν σε απόγνωση εκατομμύρια ανθρώπους; Αλήθεια, τι να τους πεις τη στιγμή που ανοίγουν τους λογαριασμούς τους;
Τι να πεις σε κάποιον που αποφάσισε κάποια στιγμή να επενδύσει τη θέρμανση του σπιτιού του στο φθηνό φυσικό αέριο και σήμερα τραβάει τα μαλλιά του; (πριν καν αρχίσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, για να μην ξεχνιόμαστε).
Τι να πεις σε εκείνες τις (αμέτρητες) πολυκατοικίες, που ούτε πετρέλαιο έβαζαν λόγω μνημονίων, ούτε δυνατότητα για φυσικό αέριο είχαν και, πλέον, μετράνε και τα λεπτά της ώρας που έχουν ανοιχτό κάποιο ηλεκτροδοτούμενο μέσο θέρμανσης, ζώντας σε σπίτια – ψυγεία;
Τι να πεις σ’ εκείνον που εξαρτάται η καθημερινότητά του από το αυτοκίνητό του και, πλέον, βλέπει τη βενζίνη να έχει πάρει «φωτιά» και να είναι απρόσιτη για τα χαμηλά, ακόμη και τα μεσαία εισοδήματα;
Τι να πεις σε εκείνον που πηγαίνει στον φούρνο για το ψωμί του ή στο σούπερ μάρκετ για προμήθειες και βλέπει το καλάθι όλο και πιο αδειανό, ασορτί με το πορτοφόλι του στο ταμείο;
Χρονικά βρισκόμαστε σε ένα σημείο, κατά το οποίο οι συνέπειες από μια δεκαετία μνηνομίων και άλλα δύο χρόνια πανδημίας, έχουν κάνει την εμφάνισή τους απειλητικότατες. Αύξηση ενδοοικογενειακής βίας, σεξουαλικών κακοποιήσεων, δολοφονιών για «ψύλλου πήδημα» ή «δι’ ασήμαντον αφορμήν» και πάσης φύσεως εγκλημάτων, συνθέτουν το «μετα-μνημονιακό» και «μετα-πανδημικό» περιβάλλον μιας καταπιεσμένης από όλες τις πλευρές κοινωνίας.
Κι εκεί που το ζητούμενο ήταν να αρχίσουμε να επανερχόμαστε σε κάποιο δρόμο ανάπτυξης, με προοπτικές και ελπίδα για το αύριο, έρχεται ο πόλεμος στην Ουκρανία και η παρεπόμενη (σε όλους τους πολέμους σε όλες τις εποχές) αισχροκέρδεια. Και αντί η «φτωχοποίηση» της κοινωνίας μας να ανασταλεί ή/και να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, αυτή τη στιγμή γίνεται ακόμη εντονότερη. Και αν δεν σταματήσει αυτή η κατάσταση με την εκτόξευση των τιμών, δίχως έλεγχο από τα κράτη ή τους συνασπισμούς κρατών, κανείς δεν ξέρει πού ακριβώς θα σταματήσει αυτή η «βουτιά στο κενό» που αναφέραμε στην αρχή.
Είναι τα πρόσφατα κυβερνητικά μέτρα το «καμπανάκι» που θα μας ξυπνήσει από τον «εφιάλτη» πριν βρούμε με δύναμη στο έδαφος; Πολύ δύσκολα. Θέλει πολλά παραπάνω, θέλει και ισχυρή βούληση για σύγκρουση με τους ισχυρούς που καθορίζουν τη μίζερη πραγματικότητα των ημερών μας. Αλλιώς υπάρχει και η (απευκταία) περίπτωση όταν «σκάσει στο έδαφος με δύναμη», να ξυπνήσει η κοινωνία με ουρλιαχτά και βίαιες κινήσεις, δίχως κανείς να μπορεί να την καθησυχάσει.