Editorial – Γράφει ο Γιάννης Μπεθάνης – Από την έντυπη έκδοση της εβδομαδιαίας Αμαρυσίας – 09/09/2023
Μια εβδομάδα πέρασε μόλις από το προηγούμενο κείμενό μας για τις καταστροφικές πυρκαγιές και πλέον έξω από το παράθυρο βλέπω γκρίζους ουρανούς, χείμαρρους, τόνους βροχής, μποτιλιάρισμα, ομπρέλες, κουκούλες, αδιάβροχα και γαλότσες. Κι ενώ η Ελλάδα από εκεί που καιγόταν, τώρα πνίγεται, με κοινό παρονομαστή τις ελλιπείς ή εγκαταλελειμμένες υποδομές της και το 112 από… πυρίμαχο, να γίνεται… αδιάβροχο, το παζλ της παράνοιας που βιώνουμε εδώ και μερικά χρόνια συμπληρώνεται με τον πλέον κτηνώδη και απάνθρωπο τρόπο κάπου στο λιμάνι του Πειραιά.
Η εικόνα ενός συνανθρώπου μας, με ειδικές ανάγκες μάλιστα, να πετιέται στη θάλασσα από υπανθρώπους, είναι αδιανόητη και πρωτοφανής στη σύγχρονη ναυτική ιστορία του τόπου μας. Παραπέμπει ευθέως σε πρακτικές της εποχής των πειρατών και του μεσαίωνα και η οργή που προκαλεί στην ελληνική κοινωνία είναι πέρα για πέρα δικαιολογημένη. Και οι μετέπειτα αντιδράσεις του καπετάνιου, της εταιρείας, αλλά και του υπουργού Ναυτιλίας Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, έκαναν ακόμη χειρότερη την κατάσταση: Διότι απλά απέδειξαν ότι η άκρως κτηνώδης (και ρατσιστική στον πυρήνα της) συμπεριφορά των εργαζομένων στον καταπέλτη της παλιανθρωπιάς δεν ήταν μεμονωμένη και αποσπασματική, αλλά η απόληξη μιας αποσαθρωμένης κοινωνικής αλυσίδας που ξεκινά από τα κάτω και εκτείνεται μέχρι ψηλά. Πρόκειται για την αλυσίδα των κοινωνικών αξιών, της παιδείας, του σεβασμού στην ανθρώπινη ζωή και στον διπλανό μας. Την οποία «σκουριάζουν» οι ακραιφνείς φιλελεύθερες ιδέες περί αυτορρύθμισης της αγοράς, περί κέρδους και εντατικού ανταγωνισμού, που με τη σειρά τους διαμορφώνουν έναν βωμό πάνω στον οποίο θυσιάζεται ο ανθρωπισμός και κάθε έννοια κοινωνικής ισορροπίας.
Για τις θυσίες που γίνονται σε αυτόν τον βωμό, όμως, συνήθως είναι ελάχιστοι αυτοί που πληρώνουν το κόστος προερχόμενοι από τις υψηλότερες απολήξεις της αλυσίδας αυτής. Η περίπτωση του Blue Horizon είναι χαρακτηριστική: Η πίεση για τον απόπλου, ο ανταγωνισμός και οι σκληρές οδηγίες άνωθεν, βρίσκουν εργαζόμενους στις χαμηλότερες βαθμίδες, που λόγω έλλειψης σωστής εκπαίδευσης, παιδείας, αλλά και προφανώς ελλιπούς επαγγελματικής αξιολόγησης, το μόνο που ξέρουν είναι να υπακούουν, να μετατρέπονται σε βασιλικότερους του βασιλέως και εν τέλει να φτάνουν σε αποτρόπαιες πράξεις. Το σύστημα έχει φροντίσει να έχει τους πρόθυμους «αυτοφοράκηδες», τους «χρήσιμους ηλίθιους», το οποίο το ίδιο έχει μετατρέψει σε τέτοιους, ώστε να κάνει τη δουλειά του. Μάλιστα, στην περίπτωση του Πειραιά, ο υπάλληλος που σπρώχνει διαρκώς τον άτυχο συνάνθρωπό μας είναι τόσο «χρήσιμος ηλίθιος», ώστε όπως φαίνεται στο φρικιαστικό βίντεο, από τον υπερβάλλοντα «ζήλο» του κόντεψε να πέσει κι ο ίδιος μέσα στο νερό!
Και η εικόνα του να παρακολουθεί τον δύσμοιρο Αντώνη Καρυώτη να πνίγεται μπροστά στα μάτια του ακίνητος κι ατάραχος, δίχως καν να του περάσει από το μυαλό το στοιχειώδες καθήκον του να του πετάξει έστω ένα σωσίβιο, αντικατοπτρίζει όλους μας: Εμείς οι ίδιοι εδώ και χρόνια παρακολουθούμε την κοινωνία που απαρτίζουμε να πνίγεται και στεκόμαστε το ίδιο ακίνητοι. Φωνάζουμε για να αισθανθούμε ακόμη άνθρωποι, αλλά σύντομα θα ξεχάσουμε, ως την επόμενη τραγωδία για την οποία θα ξαναφωνάζουμε. Και στο μεταξύ, όλο και θα βυθιζόμαστε στη δίνη της αναλγησίας. Κι αν δεν πετάξουμε εμείς το σωσίβιο στους εαυτούς μας και τους γύρω μας έγκαιρα, η κοινωνία μας θα γεμίσει από δύσμοιρους Αντώνηδες. Και θα μπορεί να είναι ο καθένας από μας…
