Άκρως απαραίτητη κρίνεται η αναδιάρθρωση των ελληνικών αμυντικών βιομηχανιών, προκειμένου να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητά τους μακροπρόθεσμα και να αντιμετωπίσουν το έντονα ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον, σύμφωνα με μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) για την αμυντική βιομηχανία.
Όπως υποστηρίζεται στη μελέτη, οι επιχειρήσεις του κλάδου πρέπει να ενσωματώσουν χαρακτηριστικά διεθνούς παίκτη για να επιβιώσουν στο διεθνή ανταγωνισμό. Εάν οι αμυντικές επιχειρήσεις συνεχίσουν να λειτουργούν με τις υπάρχουσες δομές δεν θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις του ανοικτού ανταγωνισμού, ενώ είναι ορατός ο κίνδυνος περιθωριοποίησης και μαρασμού της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας.
Το ΙΟΒΕ εκτιμά ότι η ελληνική αμυντική αγορά των προϊόντων που παράγουν οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι μικρή σε μέγεθος, συγκριτικά με άλλες του εξωτερικού και συνεπώς η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους και η επέκταση των δραστηριοτήτων τους και εκτός ελληνικών συνόρων κρίνονται απαραίτητες για την βιωσιμότητά τους. Το μεγαλύτερο πρόβλημα της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας είναι η περιορισμένη τεχνογνωσία: οι περισσότερες επιχειρήσεις του κλάδου δεν έχουν να επιδείξουν πολλά ως προς την τεχνογνωσία σχεδιασμού αμυντικών προϊόντων και οπλικών συστημάτων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι εγχώριες δημόσιες δαπάνες σε Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α) στον αμυντικό τομέα αντιστοιχούσαν το 2006 σε 0,5% των συνολικών δημόσιων δαπανών σε Ε&Α και μόλις σε 0,016 του ΑΕΠ. Εξαιρετικά περιορισμένη είναι και η συμμετοχή των επιχειρήσεων σε διεθνή ερευνητικά προγράμματα. Οι περισσότερες εγχώριες επιχειρήσεις αγοράζουν άδειες παραγωγής από τρίτους, ενώ βρίσκονται στο διεθνή ανταγωνισμό σε ρόλο υποκατασκευαστή.
Μικρή εμβέλεια
Η ιδιαιτερότητα της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας είναι ότι δεν έχει το εύρος των πελατών που έχουν βιομηχανίες άλλων χωρών, ούτε παρουσιάζει ιδιαίτερες τεχνολογικές καινοτομίες σε βαθμό τέτοιο που να μπορεί να διευρύνει το πελατολόγιό της και σε άλλες χώρες. Παράλληλα, η υψηλή εξάρτησή της από το ελληνικό κράτος επιδεινώνει τη θέση της, τη στιγμή που οι παραγγελίες εξοπλιστικών προγραμμάτων έχουν περιοριστεί. Τέλος, όπως αναφέρεται στην έρευνα, το περιβάλλον για τις εγχώριες αμυντικές επιχειρήσεις αναμένεται να επιδεινωθεί τα επόμενα χρόνια από την προωθούμενη δημιουργία Ευρωπαϊκής Αγοράς Αμυντικού Εξοπλισμού στην Ε.Ε., που είναι πιθανό να οδηγήσει στην επικράτηση λίγων μεγάλων ευρωπαϊκών αμυντικών εταιριών.
Σύμφωνα με την μελέτη του ΙΟΒΕ, οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις θα ζημιωθούν από μια τέτοια εξέλιξη, καθώς δεν θα διαθέτουν ούτε την απαραίτητη τεχνογνωσία ούτε την κατάλληλη υποδομή για να μπορέσουν να ανταγωνιστούν τους διεθνείς οίκους. Επιπλέον, ενδεχόμενη δεσμευτική υποχρέωση της Ελλάδας στους κανονισμούς του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας (ΕΟΑ), ο οποίος θέτει θέμα για περιορισμό της χρήσης του άρθρου 296 της Συνθήκης της Ε.Ε. και για άνοιγμα των αγορών των χωρών μελών στο διεθνή ανταγωνισμό αναμένεται να πλήξει την ελληνική αμυντική βιομηχανία, καθώς οι περισσότερες εταιρίες του κλάδου δεν είναι προετοιμασμένες να αντεπεξέλθουν στον ανοικτό ανταγωνισμό.
