Πολλές φορές έχουμε ακούσει για το «τέλος της Μεταπολίτευσης», αλλά αυτό φαίνεται ότι ήλθε με ξαφνικό και βίαιο τρόπο. Το θρίλερ της διαπραγμάτευσης με τους εταίρους και η αδυναμία της κυβέρνησης να έλθει σε συμφωνία – το «τις πταίει;» ας το αφήσουμε γι’ αργότερα – οδήγησε σε απρόβλεπτες και δραματικές εξελίξεις. Έτσι, η απόφαση του πρωθυπουργού για το δημοψήφισμα της Κυριακής αποτελεί αναμφίβολα τη σφραγίδα σ’ αυτό το περιβόητο «τέλος της Μεταπολίτευσης».
Συνιστά το οριστικό τέλος, διότι, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα και την επικράτηση του «ναι» ή του «όχι» το βράδυ της Κυριακής ή ανεξάρτητα από τις πολιτικές εξελίξεις και τους κομματικούς συσχετισμούς, αποτελεί το τέλος των ψευδαισθήσεων για τη «γενιά του Πολυτεχνείου» και τις νεότερες γενιές.
Οι Έλληνες πρακτικά έχουμε να επιλέξουμε την Κυριακή ανάμεσα σε δύο κακά – το λιγότερο κακό, όπως το εννοεί καθένας: ρεαλιστικά το «ναι» αποτελεί διάσωση όσων λίγων έχουν απομείνει τα τελευταία χρόνια με τα οδυνηρά Μνημόνια και το «όχι» ισοδυναμεί με αχαρτογράφητα νερά – όπως αρέσκονται να λένε ορισμένοι το τελευταίο διάστημα – και μελλοντικές δυσάρεστες περιπέτειες. Άλλοι, βεβαίως, πιστεύουν το αντίθετο. Και η άποψή τους είναι ασφαλώς σεβαστή, στο σημείο που δεν καταφεύγουν σε ύβρεις, χαρακτηρισμούς και ακρότητες.
Είναι μεγάλη και πικρή αλήθεια ότι η απόφαση της κυβέρνησης για το δημοψήφισμα δεν ένωσε τους Έλληνες. Αντιθέτως, τους δίχασε και μάλλον έριξε νερό στο αυλάκι των δανειστών και των εταίρων, οι οποίοι εξαρχής φάνηκε ότι επιδιώκουν την εξαθλίωση και το μηδενισμό, μέσα από το διχασμό. Ουδείς, άλλωστε, μπορεί να έχει αμφιβολία γι’ αυτό.
Οι λογικά σκεπτόμενοι Έλληνες, πάντως, οι οποίοι έχουν καταφέρει να διαφύγουν του φανατισμού και του διχασμού των τελευταίων ημερών, προβληματίζονται έντονα. Θέλουν να πουν ένα βροντερό «όχι» στην λιτότητα και τις προτάσεις των δανειστών και ταυτόχρονα ένα βροντερό «ναι» στην ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και την αποτροπή της απομόνωσής της. Δεν μπορούν, όμως, να το εκφράσουν αυτό στην κάλπη που θα στηθεί την Κυριακή…
Τα όσα δραματικά ζήσαμε τις τελευταίες ημέρες, με τις ουρές στις τράπεζες και τα σούπερ μάρκετ, μοιάζουν σκηνή από τα προσεχώς. Όχι εάν λάβουμε τη λάθος απόφαση στο δημοψήφισμα, αφού οι τύχες της χώρας δεν εξαρτώνται από αυτό και η ερμηνεία του λάθους είναι πάντα υποκειμενική.
Αλλά για να αποφύγουμε αυτή την εθνική καταστροφή, υπάρχει μόνον ένας δρόμος: να παραμείνουμε ενωμένοι τη Δευτέρα το πρωί. Οτιδήποτε άλλο εκτός από αυτό συνιστά από μόνο του εθνική καταστροφή. Συνιστά αποδυνάμωση των δικαίων της χώρας.
Θα τα καταφέρουμε; Είναι στο χέρι μας. Κανενός άλλου.