Χωρίς αμφιβολία ο ΣΥΡΙΖΑ περνάει την δυσκολότερη φάση της μέχρι σήμερα πορείας του.
Με αγχώδη ερωτήματα οι φίλοι του περιμένουν τις εξελίξεις των επομένων ημερών και γιατί όχι και των ωρών.
Θα διασπαστεί ο ΣΥΡΙΖΑ; Θα ανατραπεί η Κυβέρνηση; Θα γίνουν πραγματικότητα οι προσδοκίες των πιο σκληρών ευρωπαϊκών αλλά και ελληνικών κύκλων που επιδιώκουν να κλίσει η παρένθεση που άνοιξε την 25 Ιανουαρίου 2015;
Δρόμος για να αποτρέψουμε τα σχέδια για την ανατροπή της Κυβέρνησης υπάρχει;.
Χωρίς πολλές περιστροφές ας μπούμε στο κυρίως θέμα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έφτασε μέχρι εδώ όχι με τακτικισμούς, ούτε με δημαγωγία όπως ισχυρίζονται όσοι σήμερα επιχειρούν να τον αποκαθηλώσουν.
Είχε πολιτικό σχέδιο και στρατηγική, έχει σύστημα αξιών. Αυτά τα χαρακτηριστικά τα διατηρεί και όταν πετύχαινε τις ιστορικές και μεγαλειώδεις νίκες του και όταν υποχρεωνόταν σε τακτικές υποχωρήσεις ή ακόμη και ήττες.
Το συνολικό πολιτικό σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ βασίζεται στην ερμηνεία αφ’ ενός του «ιστορικού χρόνου» και αφ’ ετέρου στον προσδιορισμό του «γεωπολιτικού πεδίου» στο οποίο καλείται να αναπτύξει το στρατηγικό του σχέδιο. Ο ιστορικός χρόνος καταγράφει μια διαρκώς διογκούμενη ισχύ του παγκοσμιοποιημένου χρηματοπιστωτικού και πολυεθνικού κεφαλαίου.
Καταγράφει επίσης μεγάλες κινήσεις πολιτικών και οικονομικών ολοκληρώσεων. Τέτοιες διεργασίες είναι οι διαδικασίες για την συγκρότηση των BRICS, οι προσπάθειες συνεργασίας των χωρών της Λατινικής Αμερικής και φυσικά όλων αυτών έχει προηγηθεί παλαιότερα η ΕΟΚ και σήμερα η Ε.Ε.
Στο πλαίσιο αυτής της παγκόσμιας κίνησης πρέπει να εντάξουμε τόσο τις συμφωνίες NAFTA, CETA, TISA και TTIP.
Δεν ξέρω αν είναι αυτονόητο, ωστόσο είναι σαφές ότι οι συνεργασίες και οι συμφωνίες αυτές συνοδεύονται και από γεωστρατηγικές διευθετήσεις.
Όποιος λοιπόν συγκροτεί πολιτικά σχέδια χωρίς να πάρει υπ’ όψη του αυτά τα φαινόμενα πολύ απλά είναι εκτός τόπου και χρόνου.
Πολύ περισσότερο μια δύναμη της Αριστεράς που έχει ως στόχο τον κοινωνικό μετασχηματισμό, έχει υποχρέωση όχι μόνο να αναλύσει αυτά τα φαινόμενα, αλλά και να πει σε ποιο γεωπολιτικό χώρο θα δράσει, πως θα κατορθώσει να κάνει τις αλλαγές, ποιες κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες θα συγκροτήσει, ποια θα είναι τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά του πολιτικού της σχεδίου.
Ο ΣΥΡΙΖΑ μαζί μετά υπόλοιπα κόμματα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς ΚΕΑ, εκτιμώντας την σημασία της ιστορικής φάσης στην οποία βρίσκεται η Ευρώπη και η Ανθρωπότητα, έχουν καταλήξει πριν περίπου 15 χρόνια ότι «κανένα κόμμα από μόνο του και σε μια μόνο χώρα της Ευρώπης, δεν έχει δυνατότητα να συγκροτήσει αποτελεσματικό στρατηγικό σχέδιο».
Επίσης ότι η επιταχυνόμενη παγκοσμιοποίηση μας υποχρεώνει να θεωρήσουμε την Ευρώπη ως «το ελάχιστο πεδίο στο οποίο θα μπορούσαμε να συγκροτήσουμε το κοινό στρατηγικό μας σχέδιο».
Τέλος το μεγάλο όπλο για να αποκρούσουμε την κυριαρχία του χρηματοπιστωτικού και πολυεθνικού κεφαλαίου, είναι η διεύρυνση και η υπεράσπιση των ανθρωπίνων και κοινωνικών δικαιωμάτων, είναι η ίδια η Δημοκρατία.
Η ύπαρξη της χώρας μας στον γεωπολιτικό χώρο της Ευρώπης, δεν προέκυψε ως μια πολιτική επιλογή, αλλά ως αποτέλεσμα μεγάλων ιστορικών γεωπολιτικών ανακατατάξεων.
Οι πολιτικές επιλογές όταν βρίσκονται σε αντιστοιχία με τις ευρύτερες γεωπολιτικές ανακατατάξεις έχουν δυνατότητα να εκφράσουν το κοινωνικά αναγκαίο. Στην χώρα μας όμως υπήρξαν και στιγμές που πολιτικές δυνάμεις αγνόησαν το γεωπολιτικό περιβάλλον και τα δεινά για τον λαό μας ήταν συντριπτικά.
Η πρώτη φορά ήταν όταν μας οδήγησαν σε εμφύλιο και η δεύτερη στην περίοδο της δικτατορίας, όταν οι παλικαρισμοί των συνταγματαρχών μας οδήγησαν σε εθνική τραγωδία.
Τα προηγούμενα αποτελούν τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά του πολιτικού σχεδίου του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτά μας έδωσαν την δυνατότητα να φτάσουμε στην διακυβέρνηση της χώρας, αυτά μας έχουν καταστήσει καταλυτική δύναμη στην Ευρώπη. Αυτά τα χαρακτηριστικά μας έχουν καταστήσει μια πολιτική δύναμη σύμβολο για ευρύτατες δυνάμεις στην Ευρώπη και φυσικά όλες δυνάμεις της Ευρωπαϊκής Αριστεράς προσδοκούν και στηρίζουν την Ελληνική κυβέρνηση αναγνωρίζοντας στον ΣΥΡΙΖΑ την πατρότητα μιας ενωτικής και αναγεννητικής προσπάθειας για να αλλάξει πορεία η Ευρώπη.
Η επιτυχημένη πορεία του ΣΥΡΙΖΑ δεν επιβεβαιώνεται από την δική μας αυταρέσκεια, αλλά από τον στόχο που έχουν βάλει όσοι απειλούνται από την παρουσία του ΣΥΡΙΖΑ μέσα και έξω από την χώρα. Όσοι επιδιώκουν να αποτελέσει ο ΣΥΡΙΖΑ μια μικρή ιστορική παρένθεση στην μονοκρατορία του ευρωπαϊκού νεοφιλελευθερισμού.
Τα βήματα μας λοιπόν σε αυτήν την πορεία δεν κρίνονται μόνο από την ποιότητα των συμφωνιών, αλλά και από το κατά πόσο οι αντίπαλοι κατορθώνουν να πετύχουν τον βασικό τους στόχο. Στην συγκεκριμένη συμφωνία, δεν κατορθώσαμε να πετύχουμε όσα θα θέλαμε. Είναι μια συμφωνία που μαρτυράει υποχώρηση. Σίγουρα όμως έχουμε μεταβάλει συσχετισμούς και έχουμε θέση στο επίκεντρο το θεμελιώδες πρόβλημα του χρέους.
Τα δύο αυτά χαρακτηριστικά σε συνδυασμό με την ευχέρεια που μας δίνει το αναπτυξιακό πακέτο μπορούν να αποτελέσουν μια πολύ σημαντική δυνατότητα, ώστε αφ’ ενός να αναστρέψουμε τον υφεσιακό χαρακτήρα των μέτρων και αφ’ ετέρου να κερδίσουμε τον αναγκαίο χρόνο. Στο διάστημα αυτό οφείλουμε να συμβάλουμε ώστε να βαθύνουν τα ρήγματα στο αντίπαλο στρατόπεδο, να αλλάξουν οι συσχετισμοί στην Ευρώπη και να μπει η Ευρώπη σε νέα τροχιά. Ο χρόνος είναι λίγος αν καθυστερούμε, είναι αρκετός αν γρηγορούμε.
Υπάρχουν πράγματα που πρέπει να διορθώσουμε; Ασφαλώς και υπάρχουν.
Στο πλαίσιο των θεμελιωδών χαρακτηριστικών του πολιτικού μας σχεδίου μπορούν να υπάρξουν πολλά PLAN B, C, D, E κλπ. Για παράδειγμα το δημοψήφισμα ήταν έκτακτο πλάνο, οι προσανατολισμοί μας στην πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική μπορεί να έχουν πολλά πλάνα, ακόμα και η προσφυγή στο λαό είναι ένα πλάνο ως ενδεχόμενο.
Η ταύτιση του φερόμενου ως PLAN B αποκλειστικά με το νόμισμα, δεν συνδέει την όποια εξέλιξη με μια θεμελιώδη ανάλυση που να παίρνει υπόψη τις παραμέτρους στις οποίες παραπάνω αναφέρθηκαν και που ορίζουν στον παρόντα ιστορικό χρόνο τα χαρακτηριστικά του καπιταλισμού και τον ιστορικό γεωπολιτικό χώρο στον οποίο βρισκόμαστε. Ίσως να υπάρχουν κάποιες μελέτες οι οποίες όμως ποτέ δεν έχουν κατατεθεί στον πλούσιο πολιτικό και θεωρητικό διάλογο που έχουμε αναπτύξει στο κόμμα μας.
Πολύ περισσότερο δεν έχουμε θέσει ποτέ στο λαό άλλο πολιτικό σχέδιο και πώς να το θέσουμε αφού δεν το γνωρίζουμε;
Θα πρέπει να είναι γνωστό πως η άποψη αυτή αντιλαμβάνεται την ιστορική συγκυρία, σε πιο γεωπολιτικό χώρο θα κινηθούμε, με ποιες πολιτικές και κοινωνικές συμμαχίες μέσα και έξω από την χώρα. Τέλος αν θα συνεχίσουμε να θεωρούμε ότι η μάχες για τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα και η υπεράσπιση της δημοκρατίας συνεχίζουν να αποτελούν θεμελιώδες χαρακτηριστικό της πολιτικής μας φυσιογνωμίας.
Μέχρι σήμερα το μόνο PLAN B που ακούσαμε και συνδέεται με το νόμισμα και που προωθείται ως εναλλακτική πρόταση για την χώρα μας, είναι η πρόταση της Γερμανίας.
Ελπίζω ότι αυτό δεν το δέχεται κανείς, αν και κανείς δεν μπορεί να επιβεβαιώσει ότι μπορεί να εφαρμοστεί ακόμη και αν το ζητούσαμε μόνοι μας. Πρόκειται για το πλάνο που επιδιώκει να δημιουργήσει στην Ευρώπη εκτεταμένες «ειδικές οικονομικές ζώνες» χαμηλού κόστους και χωρίς δικαιώματα.
Η Ευρωζώνη αποτελείται από 19 χώρες. Κανείς δεν μπορεί να μας βεβαιώσει ότι μπορεί να υπάρξει και Ευρωζώνη με 18 ή με λιγότερες χώρες. Δεν υπάρχει ή δεν είναι γνωστή κάποια αντίστοιχη μελέτη. Πολύ περισσότερο όταν η αποχώρηση είναι ασύνταχτη.
Η έξοδος μιας χώρας από την Ευρωζώνη δεν είναι ένα απλό πρόβλημα οικονομικών διευθετήσεων μεταξύ εταίρων. Είναι ένα πολύ σοβαρό γεωπολιτικό πρόβλημα που αναδιατάσσει την γεωπολιτική ισορροπία, που αποδεσμεύει ασύμμετρες δυνάμεις πολιτικού και οικονομικού ανταγωνισμού. Κανείς λαός και καμιά χώρα δεν μπορεί να ανεχτεί γύρω της να εξελίσσεται ένα οικονομικό ντάμπινγκ στο όνομα του ανταγωνισμού. Πολλοί θα μπουν στην σπείρα των ανταγωνιστικών υποτιμήσεων. Πρόκειται για την φαντασίωση του Σόϊμπλε να απολαμβάνει ως ηγεμόνας τα θύματα στην ρωμαϊκή άρρενα του ανταγωνισμού.
Πρόκειται όμως για μια προοπτική, όπως λένε πολλοί, αχαρτογράφητη με ανοιχτές γεωπολιτικές αναδιατάξεις.
Ας είμαστε προσεκτικοί διότι οι γεωπολιτικές αναδιατάξεις τα τελευταία χρόνια, με εξαίρεση τον διαχωρισμό Τσεχίας-Σλοβακίας, δεν είναι ήρεμες.
Η γερμανική ηγεσία πρέπει να λάβει ένα ισχυρό μήνυμα ενότητας, δημοκρατίας και αξιοπρέπειας από τους λαούς της Ευρώπης, από κάθε δύναμη δημοκρατίας, από κάθε σώφρονα δύναμη, μήπως και κατανοήσει ότι δεν έχει δικαίωμα να οδηγήσει άλλη μια φορά σε περιπέτειες για τις οποίες ο Γερμανικός λαός θα ξαναγίνει υπόλογος στην ιστορία.
* Ο Στέλιος Παππάς είναι μέλος της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ
