Εξήντα χρόνια πέρασαν από τότε που στην περιοχή της Καλογρέζας και του Ν. Ηρακλείου υπήρχαν υπόγειες στοές και εργαζόμενοι που δούλευαν σκληρά, καθημερινά προκειμένου να εξορύξουν τον περίφημο, για την ποιότητά του, λιγνίτη. Στο διάστημα αυτό μπορεί να χάθηκαν τα αποτυπώματα από τις στοές και τα πηγάδια,να απομακρύνθηκαν οι σωροί της «καρβουνόσκονης» για να ανεγερθούν στη θέση τους νέες οικοδομές, δεν έσβησαν όμως οι μνήμες από χιλιάδες κατοίκους της περιοχής που είχαν γονείς και συγγενείς που δούλευαν στα «Κάρβουνα». Τις μνήμες αυτές και την πολυκύμαντη, εικοσαετή, λίγο- πολύ κοινή, ιστορία των δύο γειτονικών λιγνιτωρυχείων έρχεται να αναδείξει το Ημερολόγιο 2020«Όταν από τη γη έβγαζαν λιγνίτη, Λιγνιτωρυχεία Καλογρέζας- Ν. Ηρακλείου (1940-1960)» του «Άλλου Τόπου Επικοινωνίας και Πολιτισμού».
Σαν ένα πνευματικό μνημόσυνο για τους «άθλιους» που έδιναν καθημερινά μάχηεπιβίωσης σε ταραγμένες εποχές.
Στην παρουσίαση του θεματικού Ημερολογίου του «Άλλου Τόπου», τηνΔευτέρα 16 Δεκεμβρίου 2019, στις 7.30 μ.μ. στο Πολιτιστικό Πολύκεντρο Δήμου Ηρακλείου Αττικής «Ηλέκτρα Αποστόλου»(Κουντουριώτου 18Α &Νεότητος), κεντρικός ομιλητής θα είναι ο Ευστάθιος Χιώτης Δρ. Μηχανικός Μεταλλείων- Μεταλλουργός, τ. διευθυντής του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ) και της Δημόσιας Επιχείρησης Πετρελαίου (ΔΕΠ). Κείμενο του Ε. Χιώτη με τον γενικό τίτλο «Τα λιγνιτωρυχεία Καλογρέζας – Ηρακλείου και η γεωλογία τους» κοσμεί άλλωστε τις σελίδες του Ημερολογίου 2020 «Όταν από τη γη έβγαζαν λιγνίτη». Θα χαιρετήσει ο Παύλος Γ. Μαρίνος Ομότιμος Καθηγητής Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου που, εκτός των άλλων, διέθεσε στον «Άλλο Τόπο Επικοινωνίας και Πολιτισμού» σπάνιο, αδημοσίευτο υλικό από το αρχείο του Καθηγητή Γεωλογίας Γεωργίου Μαρίνου.
Στις διακόσιες σελίδες του Ημερολόγιου 2020 «Όταν από τη γη έβγαζαν λιγνίτη, Λιγνιτωρυχεία Καλογρέζας – Ν. Ηρακλείου (1940-1960) του «Άλλου Τόπου Επικοινωνίας και Πολιτισμού» συμπεριλαμβάνονται επίσης:
-Κείμενα για την ιστορία των λιγνιτωρυχείων από την πρώτη άδεια μεταλλευτικών ερευνών το 1933 και την λειτουργία τους το 1940 έως την εκμηχάνιση του το 1948, με πόρους του σχεδίου Μάρσαλ και την αναγκαστική διαχείρισή του το διάστημα 1957-1960.
-Τεκμήρια (δημοσιεύματα εφημερίδων, προσωπικά ημερολόγια, φωτογραφίες) από τους εργατικούς αγώνες των λιγνιτωρύχων από τα δύσκολα χρόνια της κατοχής έως τις ημέρες της αναγκαστικής διαχείρισης.
-Χάρτες και φωτογραφίες από ιστορικά αρχεία, μεταξύ των οποίων και το Ιστορικό Αρχείο της ΔΕΗ.
-Μαρτυρίες λιγνιτωρύχων, συγγενών και κατοίκων που έζησαν στη γειτονιά των «Κάρβουνων».
Στόχος της ημερολογιακής έκδοσης του «Άλλου Τόπου Επικοινωνίας και Πολιτισμού» είναι να υπενθυμίσει και στους αρμόδιους παράγοντες ότι η ιστορία ενός τόπου διαφυλάσσεται όταν διασώζεται η μνήμη. Ή όπως σημειώνεται από το σύλλογο στην εισαγωγή του Ημερολογίου «στις μέρες μας μόνο κάποια βιβλία και ένας μικρός δρομάκος, η οδός Ανθρακωρύχων, θυμίζουν την ύπαρξη της 20χρονης λειτουργίας των λιγνιτωρυχείων Καλογρέζας-Ν. Ηρακλείου. Δύο Δήμοι, οι Δήμοι Ιωνίας και Ηρακλείου, οφείλουν να στεγάζουν σε ένα, τουλάχιστον ψηφιακό, μουσείο αυτή την μακραίωνη, ξεχωριστή και ηρωική στα δύσκολα χρόνια της κατοχής, ιστορία. Πρόκειται για ένα ανεκπλήρωτο χρέος στις προηγούμενες, στις τωρινές και στις επόμενες γενιές».
Από τον «Άλλο Τόπο» έχουν κυκλοφορήσει από το 2016 άλλα τέσσερα θεματικά ημερολόγια που ήταν αφιερωμένα στην ιστορία του Ηρακλείου Αττικής. Στο πρώτο, το 2016, αποτυπώθηκε μέσα από οικογενειακά άλμπουμ η ιστορία της πόλης στη διάρκεια ενός αιώνα (1880-1890), στο δεύτερο, το 2017,αναδείχθηκε ο «Εν Ηρακλείω υποσταθμός της Ηλεκτρικής Εταιρίας Αθηνών – Πειραιώς» και κατατέθηκε το αίτημα για την κήρυξή του σε διατηρητέο μνημείο βιομηχανικής κληρονομιάς, στο τρίτο, το 2018, ξετυλίχθηκε η ιστορία του αθλητισμού στο Ηράκλειο Αττικής και στο τέταρτο, το 2019, ακολουθήσαμε τις «Υδάτινες διαδρομές από τον Αδριανό μέχρι σήμερα» στο Ηράκλειο Αττικής και όχι μόνο.
