Πρόταση χρηματοδότησης από το Πράσινο Ταμείο για την αγορά και αποκατάσταση του διατηρητέου κτηρίου της Βίλας Καζούλη, που ανήκει στο ΥΠΕΚΑ και περιλαμβάνεται στη λίστα με τα υπό αξιοποίηση ακίνητα που θα πωληθούν ή θα ενοικιαστούν, θα καταθέσει ο Δήμος Κηφισιάς.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Κανελλόπουλος
Η Βίλα Καζούλη, που περικλείεται από τη Λεωφόρο Κηφισίας και τις οδούς Γρ. Λαμπράκη και Ζηρίνη, είναι ένα από τα πλέον σημαντικά κτίρια, το «στολίδι» της Κηφισιάς στην είσοδο της πόλης και ένα από τα πλέον αξιόλογα διατηρητέα της Αττικής.
Το Δημοτικό Συμβούλιο αναμένεται να λάβει απόφαση για τη σκοπιμότητα αγοράς και αποκατάστασής της, όπως και για την υποβολή της πρότασης χρηματοδότησης και την εξουσιοδότηση του δημάρχου για την υπογραφή κάθε σχετικού εγγράφου που απαιτείται.
Η απευθείας αγορά ακινήτων εκ μέρους των δήμων επιτρέπεται (Ν.3463/2006 αρθ.186,191) μόνο για ωφέλεια του Δήμου και εφόσον το Δημοτικό Συμβούλιο με ειδικά αιτιολογημένη απόφασή του κρίνει ότι μόνο ένα ακίνητο είναι κατάλληλο για την εκπλήρωση δημοτικού σκοπού. Η απόφαση αυτή λαμβάνεται με πλειοψηφία των 2/3 των μελών του.
Το τίμημα των ακινήτων καθορίζεται από επιτροπή, που συγκροτείται με απόφαση του δημάρχου και αποτελείται από δύο δημοτικούς συμβούλους, που υποδεικνύονται από το Δημοτικό Συμβούλιο και από έναν μηχανικό, που ορίζεται από τον δήμαρχο και προέρχεται από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου. Για την κατάρτιση σύμβασης μεταβίβασης της κυριότητας απαιτείται εκτίμηση της αγοραίας αξίας, η οποία γίνεται από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών, στην περίπτωση που η αξία αυτή υπερβαίνει το χρηματικό όριο που καθορίζεται κάθε φορά από τις ισχύουσες διατάξεις.
Σύμφωνα με την εισήγηση της διοίκησης προς το Δημοτικό Συμβούλιο Κηφισιάς, στην περιοχή εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου, υπάρχει σημαντικός αριθμός κτιρίων ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής πολιτιστικής ιστορικής κοινωνικής και οικονομικής αξίας. Η σημερινή διοίκηση του Δήμου Κηφισιάς διερευνώντας τις δυνατότητες διάσωσης ακινήτων σημαντικής αξίας για την πόλη, με σκοπό τη διατήρηση του χαρακτήρα της και το κοινωνικό όφελος των σημερινών κατοίκων της και των μελλοντικών γενιών, εξέτασε τις πιθανότητες να καταστεί ρεαλιστικό και εφικτό να αποκτήσει ένα από αυτά τα ακίνητα που είναι από τα πιο σημαντικά.
Στο πλαίσιο αυτής της διερεύνησης, αξιολογήθηκαν πλήθος παραμέτρων όπως, τα υπάρχοντα ακίνητα, η θέση των ακινήτων, η αρχιτεκτονική, πολιτιστική, κοινωνική και οικονομική αξία τους, το μέγεθος της δυνατότητας αξιοποίησης και η διαθεσιμότητα προς πώληση των ακινήτων.
Το Δημοτικό Συμβούλιο Κηφισιάς, σύμφωνα με την εισήγηση της διοίκησης, καλείται να αποφασίσει ότι το διατηρητέο κτίριο της Βίλας Καζούλη συγκεντρώνει όλες τις προϋποθέσεις αγοράς, καθώς:
• Η απόκτησή του θα είναι προς ωφέλεια του Δήμου Κηφισιάς και κατάλληλο για την εκπλήρωση πλήθους δημοτικών σκοπών.
• Λόγοι δημόσιας ωφέλειας επιβάλλουν την αγορά του για τη συντήρηση ή τη διαφύλαξη του ακινήτου αυτού, που έχει ιστορική και παραδοσιακή αξία, για την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και για την κατασκευή δημοτικού έργου, που ο σκοπός του βρίσκεται μέσα στις αρμοδιότητες των ΟΤΑ.
Καθώς εκπληρώνονται οι προϋποθέσεις της διαδικασίας αγοράς και εκ του γεγονότος ότι είναι η συντομότερη διαδικασία απόκτησης, κρίνεται ως η κατάλληλη διαδικασία υπό τις προϋποθέσεις, διαδικασίες, όργανα επιτροπές και τρόπο εκτίμησης της αξίας αγοράς σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
Χρηματοδότηση από το Πράσινο ταμείο
Σε αυτό το πλαίσιο ο Δήμος Κηφισιάς θα υποβάλλει πρόταση χρηματοδότησης 100% από το Πράσινο Ταμείο, για την αγορά και αποκατάσταση της Βίλας Καζούλη με το εξής αιτιολογικό: στο σημερινό δημοσιονομικό πλαίσιο και λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική συγκυρία για τη χώρα και τις εξαιρετικά περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες των ΟΤΑ για επενδύσεις σε έργα και περιουσιακά στοιχεία, ο Δήμος Κηφισιάς αναζητά πηγές χρηματοδότησης για τα ανωτέρω.
Με πρόσφατη Υπουργική Απόφαση του υπουργού ΠΕΚΑ, εγκρίθηκε χρηματοδοτικό πρόγραμμα του Πράσινου Ταμείου με αντικείμενο και τίτλο «Απόκτηση και διαμόρφωση ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων και διατηρητέων κτιρίων στις πόλεις», με προϋπολογιζόμενη δαπάνη για το έτος 2013, ποσού 12.070.000 ευρώ και με σκοπό, μεταξύ άλλων, την απόκτηση διατηρητέων κτιρίων που έχουν ιδιαίτερη πολεοδομική και ιστορική σημασία και δυνητικούς δικαιούχους του Προγράμματος, στους οποίος προβλέπονται και οι ΟΤΑ Α’ βαθμού.
Από τα ανωτέρω συνάγεται η δυνατότητα εκπλήρωσης της προαναφερθείσας σκοπιμότητας αγοράς από τον Δήμο Κηφισιάς, διότι έχει εισφέρει στην πράξη με πολύ σημαντικούς πόρους, σύμφωνα με τους Ν.3843/2010 και Ν. 4014/2011. Συγκεκριμένα ο Δήμος Κηφισιάς, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, έχει συνολικά 6.135 φακέλους τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών, εκ των οποίων έχουν ήδη καταχωρηθεί οι 3.500, έχουν περαιωθεί 2.445 φάκελοι και το συνολικό ποσόν ανέρχεται σε 17.262.147,05 ευρώ. Απομένουν 2.635 φάκελοι για καταχώρηση.
Φυσικά, με την πάροδο του χρόνου τα ανωτέρω ποσά θεωρείται βέβαιο ότι θα ξεπεραστούν σημαντικά.
Ένα ιστορικό διατηρητέο κτίριο
Η Βίλα Καζούλη έχει κτιστεί στα 1902 από τον Έλληνα επιχειρηματίας της Αιγύπτου, Νικόλαο Καζούλη, που καταγόταν από τη Ρόδο, σε σχέδια άγνωστου αρχιτέκτονα ως εξοχική κατοικία. Έχει επιφάνεια περίπου 2.500 τ.μ., σε τέσσερα επίπεδα, δύο υπόγεια, ισόγειο και δώµα, σε οικόπεδο 7.850 τ.µ..
Η βίλα είναι ένα από τα πλέον αξιόλογα διατηρητέα κτίρια της Αττικής αναγεννησιακού χαρακτήρα µε κλασικιστικές αρχές. Ο Καζούλης είχε αδυναµία στα έργα του γλύπτη Δηµήτρη Φιλιππότη και η βίλα του είχε µετατραπεί σε γλυπτοθήκη. Κόρη του Καζούλη ήταν η Ιωάννα, που σε δεύτερο γάμο παντρεύτηκε τον αρχιτέκτονα αρχαιολόγου Παναγιώτη Αριστόφρονα, άνθρωπο βαθύτατα μορφωμένο.
Όταν η βίλα περιήλθε στην κατοχή της Ιωάννας Καζούλη και του συζύγου της φιλοξενήθηκαν βασιλιάδες όπως ο Γεώργιος Α’ και ο Φαρούκ, και πολλοί διανοούµενοι. Όνειρο του Παναγιώτη Αριστόφρονα ήταν να μετατρέψει τη Βίλα Καζούλη σε Νέα Ακαδημία του Πλάτωνος. Όμως, το σχέδιό του δεν πραγματοποιήθηκε και η Κηφισιά δεν φιλοξένησε ποτέ τη σύγχρονη σχολή του μεγάλου μας φιλόσοφου.
Σε ένα μέρος του κτήματος Καζούλη κτίστηκε το Νοσοκομείο ΚΑΤ. Κατά την περίοδο της Κατοχής χρησιµοποιήθηκε από τους Γερµανούς ως φρουραρχείο των Ες – Ες και µετά ως νοσοκοµείο Γερµανών αξιωµατικών. Αργότερα µετατράπηκε σε κέντρο αποκατάστασης τραυµατιών και την περίοδο 1953-1955 έγινε κέντρο περίθαλψης των σεισµοπαθών του Ιονίου. Το ΙΚΑ απέκτησε την έπαυλη το 1964 σε δηµοπρασία από τους κληρονόµους της Ιωάννας Καζούλη. Το 1976 το υπουργείο Πολιτισµού χαρακτήρισε το κτίριο ως διατηρητέο. Το 1979 το οικόπεδο που το περιβάλλει χαρακτηρίστηκε ως «χώρος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους». Το 1979 εκπονήθηκαν σχέδια συντήρησης από τον αρχιτέκτονα Παναγιώτη Πικιώνη.
Λίγα χρόνια αργότερα έγιναν έργα συντήρησης από το ΥΠΕΧΩ∆Ε. Δύο λιοντάρια του Πικιώνη, τα οποία είχαν χαθεί για χρόνια µετά την αποκατάσταση, εντοπίστηκαν και επανατοποθετήθηκαν. Παλαιότερα εκλάπησαν από τη βίλα ψηφιδωτά, το αλεξικέραυνο, οι θυρεοί, τα ξυλόγλυπτα, αγάλµατα του Φιλιππότη και το πέτρινο τζάκι, γκρεµίστηκαν τα εσωτερικά χωρίσµατα και βάφτηκαν οι τοίχοι για τις ανάγκες σίριαλ. Η στέγη είχε καταρρεύσει και είχαν διαβρωθεί δάπεδα και επιχρίσµατα. Η έπαυλη ανακαινίστηκε από το ΥΠΕΧΩΔΕ το διάστημα 1996-1998, αφού αγοράστηκε από το ΙΚΑ. Σήμερα είναι γνωστό ότι το Υπουργείο ΥΠΕΚΑ που είναι ο ιδιοκτήτης, προτίθεται να πουλήσει το ακίνητο.