Με απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη, ύστερα από έκθεση των αρμόδιων οργάνων της Περιφέρειας, επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο υπέρ της οικείας Περιφέρειας ύψους μέχρι είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ, στους κατόχους κατασκευών κεραιών που δεν φροντίζουν για την κατεδάφιση των κατασκευών μετά την, για οποιονδήποτε λόγο, διακοπή λειτουργίας των κεραιών ή δεν τηρούν τις υποχρεώσεις τους, που προκύπτουν από τις διατάξεις περί σήμανσης των κατασκευών κεραιών.
9. Στην περίπτωση όπου έχουν ασκηθεί ασφαλιστικά μέτρα για συγκεκριμένη κεραία, μπορεί η κεραία αυτή να βρίσκεται σε λειτουργία;
Στις περιπτώσεις όπου υπάρχει σε ισχύ δικαστική απόφαση επί των ασφαλιστικών μέτρων ή έχει εκδοθεί προσωρινή διαταγή για αναστολή της άδειας λειτουργίας μιας κατασκευής κεραίας, η συγκεκριμένη κεραία δεν θα πρέπει να λειτουργεί. Η ΕΕΤΤ διενεργεί ελέγχους για τις συγκεκριμένες περιπτώσεις και αν διαπιστωθεί η μη συμμόρφωση της εταιρείας με τη δικαστική απόφαση, η ΕΕΤΤ καλεί την εταιρεία σε ακρόαση.
Νομοθετικές ρυθμίσεις για την τήρηση των ορίων ασφάλειας έκθεσης κοινού σε ακτινοβολία
1. Μέτρα προφύλαξης κοινού από τη λειτουργία κεραιών. Ποιος είναι υπεύθυνος;
Απαραίτητη προϋπόθεση για την εγκατάσταση κατασκευής κεραίας είναι η συμμόρφωσή της με την υπ’ Αριθ. 53571/3839/2000 ΚΥΑ για τα «Μέτρα Προφύλαξης του κοινού από τη λειτουργία κεραιών εγκατεστημένων στην ξηρά» (ΦΕΚ 1105/Β/6-9-2000). Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν βασικούς περιορισμούς και επίπεδα αναφοράς και, σε συνδυασμό με τις προβλέψεις του άρθρου 30 του Ν. 4070/2012, καθορίζουν τα όρια που πρέπει να τηρούνται στους χώρους γύρω από τις κατασκευές κεραιών για την ασφαλή έκθεση του κοινού στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που εκπέμπουν οι κατασκευές κεραιών.
Οι υπεύθυνοι για την εγκατάσταση και λειτουργία κατασκευών κεραιών υποβάλλουν μελέτη για τις ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες των κεραιοσυστημάτων τους στην Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) (www.eeae.gr ), η οποία είναι αρμόδια για θέματα σχετικά με τα μέτρα προφύλαξης του κοινού από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία. Η ΕΕΑΕ δίνει τη σύμφωνη γνώμη της επί της μελέτης και διενεργεί επιτόπιους ελέγχους και μετρήσεις που αφορούν στις εκπομπές των κατασκευών κεραιών (βλ. ερ.7 ).
Άλλοι αρμόδιοι διεθνείς Οργανισμοί είναι οι ακόλουθοι:
Διεθνής Επιτροπή για τις Μη-Ιοντίζουσες Ακτινοβολίες (International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection, ICNIRP).
Διεθνής Οργανισμός Υγείας – Ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία (WHO – International EMF Project).
Ευρωπαϊκή Ένωση – Δημόσια Υγεία – Ηλεκτρομαγνητικά Πεδία
2. Ποια είναι τα νέα όρια ασφαλούς έκθεσης του κοινού σε ακτινοβολία;
Με τη δημοσίευση του Νόμου 3431/2006, τα όρια για την ασφαλή έκθεση του κοινού σε ακτινοβολία έγιναν αυστηρότερα και διατηρήθηκαν με το Νόμο 4070/2012. Συγκεκριμένα, δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 70% των τιμών που καθορίζονται στη σχετική νομοθεσία για τα μέτρα προφύλαξης του κοινού από τη λειτουργία κεραιών εγκατεστημένων στη ξηρά (άρθρα 2-4 ΚΥΑ 53571/3839/6.9.2000). Επισημαίνεται ότι προ του Ν.3431/2006 ίσχυε το 80% των αντίστοιχων τιμών.
3. Ποια είναι τα όρια ασφαλούς έκθεσης του κοινού σε ακτινοβολία για κατασκευές κεραιών που βρίσκονται κοντά σε σχολεία, νοσοκομεία, γηροκομεία και βρεφονηπιακούς σταθμούς;
Βάσει του Ν.4070/2012, και παλαιότερα του Ν.3431/2006, σε περίπτωση εγκατάστασης κατασκευής κεραίας σε απόσταση μέχρι 300 μέτρων από την περίμετρο κτιριακών εγκαταστάσεων βρεφονηπιακών σταθμών, σχολείων, γηροκομείων και νοσοκομείων, τα όρια για την ασφαλή έκθεση του κοινού γίνονται ακόμα αυστηρότερα και απαγορεύεται να υπερβαίνουν το 60% των τιμών που καθορίζονται στη σχετική νομοθεσία (άρθρα 2-4 ΚΥΑ 53571/3839/6.9.2000).
4. Επιτρέπεται η εγκατάσταση κεραιών κινητής τηλεφωνίας σε κατοικημένες περιοχές;
Η εγκατάσταση κεραιών κινητής τηλεφωνίας σε κατοικημένες περιοχές επιτρέπεται δεδομένου ότι τηρούνται τα θεσπισμένα όρια ασφαλούς έκθεσης του κοινού σε ακτινοβολία σε όλα τα γειτονικά σημεία στο σταθμό κεραιών, όπου υπάρχει ανθρώπινη πρόσβαση (βλ. ερ. 1-3 ). Η εγκατάσταση κεραιών κινητής τηλεφωνίας είναι απαραίτητη για την πραγματοποίηση των κλήσεων μεταξύ κινητών τηλεφώνων. Αν οι κεραίες έχουν τοποθετηθεί αραιά μεταξύ τους, παρατηρούνται κενά στην κάλυψη του δικτύου με αποτέλεσμα οι κλήσεις να μη μπορούν να πραγματοποιηθούν, να διακόπτονται ή να τερματίζονται. Για το λόγο αυτό, τοποθετούνται σε πυκνό δίκτυο, εντός του αστικού ιστού, δηλαδή σε κατοικημένες περιοχές.
Επιπλέον σημειώνεται ότι η λειτουργία των κεραιών αυτών γίνεται σε συγκεκριμένες συχνότητες, οι οποίες έχουν δοθεί στους παρόχους κινητής τηλεφωνίας μετά από διαγωνιστική διαδικασία. (βλ. ερ. 8 )
5. Επιτρέπεται η εγκατάσταση περισσότερων από μία κεραιών σε γειτονικά κτίρια;
Η εγκατάσταση περισσότερων της μίας κεραιών σε γειτονικά κτίρια επιτρέπεται, δεδομένου ότι τηρούνται οι θεσμοθετημένες προδιαγραφές και εξασφαλίζεται η συμμόρφωση με τα όρια ασφαλούς έκθεσης του κοινού σε ακτινοβολία (ΚΥΑ 53571/3839/6.9.2000, άρθρο 30 Ν. 4070/2012). Σύμφωνα με την νομοθεσία, η μελέτη ηλεκτρομαγνητικών ακτινοβολιών των κεραιοσυστημάτων που υποβάλλει ο υπεύθυνος για την εγκατάσταση και λειτουργία της κεραίας, λαμβάνει υπόψη της την επιβάρυνση από άλλους γειτονικούς σταθμούς που ενδεχομένως βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των 50 μέτρων.
6. Επιτρέπεται η εγκατάσταση κεραιών κινητής τηλεφωνίας σε σχολεία, νοσοκομεία, γηροκομεία και βρεφονηπιακούς σταθμούς;
Η εγκατάσταση κατασκευής κεραίας κινητής τηλεφωνίας σε κτιριακές εγκαταστάσεις βρεφονηπιακών σταθμών, σχολείων, γηροκομείων και νοσοκομείων δεν επιτρέπεται (βλ. παρ. 18, αρθρ. 30 Ν 4070/2012).
7. Έλεγχοι για την τήρηση των ορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού σε ακτινοβολίες;
Η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ), είναι υπεύθυνη για τον έλεγχο της τήρησης των ορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία.(βλ ερ. 1 ).
Η ΕΕΑΕ, βάσει της κείμενης νομοθεσίας (παρ. 2 αρθρ. 30 Ν. 4070/2012), έχει την υποχρέωση να ελέγχει είτε δια των οργάνων της ή με ειδικά εξουσιοδοτημένα συνεργεία την τήρηση των ορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία από τις κατασκευές κεραιών για τις οποίες απαιτείται άδεια σύμφωνα με το στοιχείο Α΄ της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 2801/2000 (Α΄ 46):
α) αυτεπαγγέλτως και κατά τρόπο δειγματοληπτικό, ετησίως σε ποσοστό 20% τουλάχιστον των αδειοδοτημένων από την ΕΕΤΤ κεραιών που λειτουργούν εντός σχεδίου πόλεως, β) κατόπιν αίτησης εκ μέρους της ΕΕΤΤ ή οποιουδήποτε φυσικού ή νομικού προσώπου, που έχει έννομο συμφέρον, εντός είκοσι εργάσιμων ημερών από την υποβολή του σχετικού αιτήματος. Στην περίπτωση αυτή, η ΕΕΑΕ υποχρεούται να γνωστοποιεί αμέσως τα αποτελέσματα του ελέγχου στον αιτούντα και στον κάτοχο της κατασκευής κεραίας.
Με εκτίμηση,
Η πρόεδρος του Περιβαλλοντικού Συλλόγου ΚΗΦΙΣΙΑ SOS
Ελένη Στρατηγοπούλου – Δεμερτζή