Από την έντυπη έκδοση της εβδομαδιαίας Αμαρυσίας – 15/06/2024
Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών ήταν λίγο ή πολύ αναμενόμενα στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, ωστόσο αυτό που έχει σημασία από εδώ και πέρα είναι οι εξελίξεις που αυτά πυροδοτούν σε διάφορες χώρες. Για παράδειγμα, η άνοδος του ακροδεξιού AfD στη Γερμανία ήταν δεδομένη και το πρόβλημα πλέον έχει ο Καγκελάριος Όλαφ Σολτς, αφού οι Σοσιαλδημοκράτες υποχώρησαν στην τρίτη θέση. Όπως το πιο πιθανό σενάριο -που επιβεβαιώθηκε εν τέλει- ήταν η επικράτηση του Εθνικού Μετώπου της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία, ωστόσο απρόβλεπτη ήταν η αντίδραση του Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος προκήρυξε πρόωρες εκλογές με διαδικασίες – εξπρές, αφού οι Γάλλοι θα κληθούν να ψηφίσουν για νέο κοινοβούλιο και νέα κυβέρνηση μέσα σε σχεδόν 20 μέρες.
Ανορθόδοξη συγκατοίκηση
Σημειώνεται πάντως ότι ο Μακρόν, ως πρόεδρος, παραμένει στη θέση του – εκτός βέβαια και αν παραιτηθεί ο ίδιος, κάτι που προς το παρόν απορρίπτει σε όλους τους τόνους. Σε κάθε περίπτωση, η απόφασή του για πρόωρες εκλογές είναι μια απόφαση που εμπεριέχει ρίσκο, αφού η άνοδος του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου φαίνεται πως θα επιβεβαιωθεί και στις βουλευτικές εκλογές και έτσι μπορεί να υπάρξει μια οξύμωρη, ανορθόδοξη και πρωτόγνωρη συγκατοίκηση: μια κυβέρνηση δηλαδή της Aκροδεξιάς και ένας ηγέτης της που θα πρέπει να συνεργαστεί με τον Γάλλο πρόεδρο. Και ήδη τα σενάρια συνεργασίας του κόμματος του Μακρόν με το Εθνικό Μέτωπο έχουν προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις, καθώς ο ίδιος φαίνεται πως επιχείρησε με τις πρόωρες εκλογές να παίξει το χαρτί του κινδύνου από την Aκροδεξιά και να συσπειρώσει όλες τις δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης και της Αριστεράς, γύρω από τον ίδιο.
Φον ντερ Λάιεν και ισορροπίες
Ανεξάρτητα λοιπόν από το αν θα βγει η όχι στον Μακρόν η ζαριά που έριξε, η άνοδος της Aκροδεξιάς σε ευρωπαϊκό επίπεδο ήταν εξ αρχής αναμενόμενη και τώρα καταγράφηκε και στο αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Οι ισορροπίες ωστόσο που διαμορφώθηκαν στο Ευρωκοινοβούλιο φαινομενικά ευνοούν την επανεκλογή της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στη θέση της επικεφαλής της Επιτροπής, ωστόσο αυτό προϋποθέτει τη σύμπραξη του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος -της Κεντροδεξιάς δηλαδή- με τους Σοσιαλιστές και τους Φιλελεύθερους. Να δημιουργήσουν, με άλλα λόγια, αυτές οι τρεις πολιτικές ομάδες ένα μέτωπο που θ’ απομονώσει την Ακροδεξιά και τους ευρωσκεπτικιστές μέσα στο Ευρωκοινοβούλιο, διαφορετικά οι κρίσιμες για την Ευρώπη και το μέλλον της αποφάσεις και αντίστοιχα για τους λαούς της θα πρέπει ν’ αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης και συμβιβασμών με όλες αυτές τις αντιδραστικές δυνάμεις.
Αυτές τις δυνάμεις που αναδείχθηκαν και συνεχίζουν να βρίσκουν έδαφος, λόγω ακριβώς της αδυναμίας του παραδοσιακού πολιτικού συστήματος και των εκπροσώπων του ν’ αντιπαρατεθούν και να επικρατήσουν με ιδεολογικούς όρους και όχι με αυτές τις περίεργες ισορροπίες, συμμαχίες και τακτικές.