Γράφει ο Χρήστος Φωτιάδης – Από την έντυπη έκδοση της εβδομαδιαίας Αμαρυσίας – 20/03
Παίρνοντας παράδειγμα από τη Βρετανική Αυτοκρατορία, η φιλόδοξη διάδοχός της «έχτισε» έναν μεγάλο στόλο, με αιχμή τα αεροπλανοφόρα. Στόχος ήταν η αμερικανική παρουσία σε όλες τις θάλασσες του κόσμου, ώστε να υπάρχει αφενός η απειλή και αφετέρου η δυνατότητα στρατιωτικής παρέμβασης. Το σύστημα λειτούργησε, οι ΗΠΑ είχαν σειρά στρατιωτικών επεμβάσεων, συνήθως με καταστροφικό -και για τις ίδιες- αποτέλεσμα!
Μετά την αυτοκτονία της ΕΣΣΔ, οι ΗΠΑ βαφτίστηκαν «μοναδική υπερδύναμη» και θεώρησαν ότι με κύριο όπλο την άκρατη υπεροψία τους θα επαναλάμβαναν το παράδειγμα των Βρετανών, ελέγχοντας την υδρόγειο επί αιώνες! Το παραμύθι κράτησε μια δεκαετία, αλλά τότε εμφανίστηκε ο… δράκος! Η καλπάζουσα Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας μπήκε απρόσκλητη στη διεθνή σκηνή, δίχως κανείς να το καταλάβει, αφού (και σήμερα ακόμη) πολλοί θεωρούν την Κίνα ως «μεγάλη, φτωχή, υποανάπτυκτη». Τη συνέχεια τη γνωρίζουν από πρώτο χέρι οι αναγνώστες μας. Ενδεικτικά, το Λαϊκό Πολεμικό Ναυτικό έχει σήμερα τα περισσότερα σκάφη στον κόσμο! Σκάφη που εστιάζουν στις κινεζικές θάλασσες και είναι ευέλικτα, τόσο για αποβατική δυνατότητα, όσο και για την ικανότητα θανατηφόρων πληγμάτων εναντίον των μεγάλων αμερικανικών σκαφών επιφανείας, ειδικά των αεροπλανοφόρων.
Πανάκριβες πλωτές πόλεις…
Οι διαφορές στα προγράμματα των δυο βασικών αντιπάλων δεν βρίσκονται μόνο στη φιλοσοφία και τους αντικειμενικούς στόχους, αλλά και στο κόστος. Η συντριπτική πλειοψηφία των αμερικανικών στρατιωτικών προγραμμάτων υλοποιείται από μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες, με υψηλότατο κόστος. Η Κίνα στηρίζεται αποκλειστικά στο ισχυρότατο ενιαίο κρατικό αμυντικό σύμπλεγμα, που διαθέτει απεριόριστα κονδύλια έρευνας, ανάπτυξης και υλοποίησης, τα οποία εκτελούνται από στρατιές ικανότατων στελεχών, από τους πιο υψηλόβαθμους επιστήμονες μέχρι τον τελευταίο εξειδικευμένο εργάτη.
Ας δούμε ένα κλασικό παράδειγμα, από το πρόγραμμα ναυπήγησης νέων αμερικανικών αεροπλανοφόρων, συνολικά τέσσερις μονάδες. Όλα ανεξαιρέτως καθυστέρησαν και παρουσίασαν μεγάλη αύξηση του απολογιστικού κόστους. Το Κογκρέσο πρόκειται να ασχοληθεί με μια εκταταμένη αναφορά, που περιγράφει λεπτομερώς τα σοβαρότατα προβλήματα στο πρώτο αεροπλανοφόρο της (λεγόμενης) «νέας γενιάς», το «Gerald Ford», το οποίο έχει μεν παραδοθεί από το 2017, παρουσιάζει όμως σειρά αξεπέραστων προβλημάτων…
Υπερβάσεις, κακοτεχνίες
Σημειωτέον ότι ο αρχικός προϋπολογισμός κόστους ήταν 13,3 δισ. $, όμως μέχρι σήμερα στοίχισε 16,2 δισ. $, χωρίς να θεωρείται ολοκληρωμένο! Η λίστα της φρίκης είναι ατελείωτη, οπότε θα επιλέξουμε τις πιο γλαφυρές περιπτώσεις. Οι ανελκυστήρες, το πιο βασικό τμήμα ενός τέτοιου σκάφους διαφημίστηκαν ως «τεχνολογικό θαύμα», αλλά μέχρι το 2019 λειτουργούσαν μόλις 4 από τους 11, ενώ σήμερα λειτουργούν οι 6! Τα ραντάρ DBR , άλλο ένα βασικό τμήμα για την άμυνα των τεράστιων αυτών σκαφών, υποτίθεται ότι ήταν το καμάρι της νέας αμερικανικής τεχνολογίας, όμως δεν εγκαταστάθηκαν ποτέ!
Επιστρατεύτηκαν άρον άρον τα παλαιότερα ραντάρ EASR, τα οποία όμως έχουν σοβαρά προβλήματα προσαρμογής στο πυρηνοκίνητο Ford και συνεχίζουν να βρίσκονται σε… εξέλιξη! Σειρά άλλων προβλημάτων, από τα πιο απλά όπως οι… τουαλέτες που δυσλειτουργούν, μέχρι τα πιο πολύπλοκα και κοστοβόρα, καθιστούν το… καμαρωτό Ford μια πλωτή καρικατούρα, ανίκανη για στοιχειώδη πολεμική δράση.
Στα παραπάνω πρέπει να προσθέσουμε και το απαγορευτικό λειτουργικό κόστος των θηρίων αυτών. Με 4.000 ακριβοπληρωμένα στελέχη το καθένα, τα 15 περίπου αμερικανικά αεροπλανοφόρα επιβαρύνουν αφόρητα τα άδεια ταμεία των ΗΠΑ. Στη συγκεκριμένη αναφορά επισημαίνεται και αυτό. Τέλος, η ραγδαία εξέλιξη των αεροσκαφών νέας γενιάς, των πυραύλων και των drones, καθιστούν τα βαριά αυτά πλοία εξαιρετικά ευάλωτα, επομένως ασύμφορα για ένα σύγχρονο πολεμικό ναυτικό. Η δε τελευταία ουσιαστική πολεμική τους εμπλοκή ήταν στον Ειρηνικό εναντίον του ιαπωνικού στόλου!