Μια αποστομωτική τοποθέτηση του Γιώργου Σεφέρη στον Ίνγκμαρ Μπέργκμαν
Πάντοτε υπήρχαν λάτρεις του συστήματος, που κατέφευγαν στο περίφημο «σκανδιναβικό μοντέλο» για να αποδείξουν την υπεροχή του καπιταλισμού. Μεταξύ αυτών και ο νυν πρωθυπουργός, που μας υποσχέθηκε να κατασκευάσει τη… «Δανία του Νότου»! Δε λείπουν και οι οπαδοί της… Ελβετίας, του «παγκόσμιου θησαυροφύλακα»!
Πολύ καλύτερη από οποιαδήποτε απάντηση, είναι η ανταλλαγή επιστολών μεταξύ δύο ανθρώπων του πολιτισμού απ’ τη Σουηδία και την Ελλάδα. Αντλήσαμε τα κείμενα από άλλον έναν -πολύ νεότερο- άνθρωπο των γραμμάτων, τον Παντελή Μπουκάλα της «Καθημερινής».
Ήταν το 1964, όταν ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν επρόκειτο να σκηνοθετήσει «Ιππόλυτο» στο Δραματικό Θέατρο της Στοκχόλμης. Σε επιστολή του στον ήδη νομπελίστα Γιώργο Σεφέρη, αφού σημείωνε ότι «ο ελληνικός πολιτισμός εξακολουθεί να επιβιώνει σε κάθε προοδευτική κοινωνία», υπέβαλε το ρητορικό του ερώτημα «πού οφείλεται, κατά τη γνώμη σας, η τόσο ασήμαντη συμβολή της σημερινής Ελλάδας στα πολιτιστικά θέματα;»
Για να λάβει την αποστομωτική απάντηση του Σεφέρη: «Συλλογίζομαι τη Σουηδία, που απ’ το 1813 χαίρεται χωρίς διακοπή τα αγαθά της ειρήνης. Και συλλογίζομαι ακόμη τον ιστορικό που παρατήρησε ότι οι συνάδελφοί του που έζησαν σε καιρούς ευημερίας και ειρήνης δεν είναι συνήθως επιτυχείς όταν κρίνουν περιόδους πολέμων και δυστυχίας»!
Μόλις τρία χρόνια αργότερα, ο Σεφέρης δικαιώθηκε. Η Ελλάδα έμπαινε στη μαύρη χουντική επταετία, ενώ η Σουηδία σε μια νέα περίοδο ανάπτυξης και κοινωνικής ευημερίας!
Χρήστος Φωτιάδης
