Ο αντίλογος
Τις αντιρρήσεις και τους προβληματισμούς του για το σχέδιο αξιοποίησης της ρεματιάς εκφράζει, με επιστολή του στον Τύπο, ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος και Ρεματιάς Πεντέλης – Χαλανδρίου, την οποία και υπογράφει η πρόεδρός του Ε. Ρήγα και η αντιπρόεδρος Ε. Κατσιμπόκη. Σε αυτή αναφέρονται, μεταξύ άλλων, τα εξής:
Δεν θα είχαμε κανένα λόγο να προβάλουμε αντιρρήσεις επί της αρχής σε μια πρωτοβουλία του δήμου να καταθέσει σχέδιο για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη κάποιας περιοχής, στο πλαίσιο της συνεργασίας δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, εφ’ όσον αυτό προβλέπεται από τον Δημοτικό και Κοινοτικό Κώδικα, αν το σχέδιο αυτό:
– δεν αφορούσε σε μια περιοχή, όπως είναι το χειμαρρικό ρέμα Πεντέλης – Χαλανδρίου που δεν προσφέρεται, κατά τη γνώμη μας, για τέτοιου είδους συνεργασίες, λόγω έλλειψης δυνατότητας κέρδους, στοιχείο απαραίτητο για κάθε είδους ιδιωτική επιχειρηματική δραστηριότητα, ή/και
– είχε ακολουθηθεί η δέουσα διαδικασία, σύμφωνα με το νομικό καθεστώς που διέπει την περιοχή αυτή (Π.Δ. 659/Δ/1995).
Συγκεκριμένα:
1. Σύμφωνα με το ανωτέρω Π.Δ., στην Α’ Ζώνη Προστασίας Ρέματος δεν επιτρέπεται καμία επιχειρηματική δραστηριότητα -ούτε καν τοποθέτηση διαφημιστικών πινακίδων-, στη δε Β’ Ζώνη, που είναι περιοχή αμιγούς κατοικίας, οι επιχειρηματικές δραστηριότητες είναι μικρής κλίμακας και αφορούν στην εξυπηρέτηση της γειτονιάς .
2. Δεν ζητήθηκε η συνεργασία, ούτε καν η γνώμη, της Διεύθυνσης Ειδικών ΄Εργων Αναβάθμισης Περιοχών (ΔΕΕΑΠ) του ΥΠΕΧΩΔΕ, που είναι ο προσωρινός φορέας διαχείρισης της Ρεματιάς και χωρίς την έγκρισή της, δεν μπορεί να προχωρήσει ένα έργο.
3. Από την περιγραφή των αρμοδιοτήτων της Διοικούσας Επιτροπής και του νομικού προσώπου που πρόκειται να συσταθεί, αλλά και τις εξαγγελίες του δημάρχου Χαλανδρίου, είναι προφανές ότι το σχήμα προβάλλεται ως φορέας διαχείρισης του Ρέματος. Αλλά για τους φορείς διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών ισχύει ειδικό καθεστώς, που προβλέπεται από το άρθρο 15 του Ν.2742/ΦΕΚ 207/τ.Α/7-10-1999 και ουδεμία σχέση έχει με τη σχετική πρόταση που προβλέπει τη συμμετοχή ιδιωτών κ.λπ. και από πλευράς πολιτείας μόνο εκπροσώπων των δήμων, με πρόεδρο τον δήμαρχο Χαλανδρίου. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, οι φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών είναι ΝΠΙΔ, ιδρύονται με Π.Δ., εποπτεύονται από τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ, διοικούνται από 7μελή ή 11μελή διοικητικά συμβούλια, που αποτελούνται από εκπροσώπους των υπουργείων ΠΕΧΩΔΕ και Γεωργίας, της οικείας περιφέρειας και ΟΤΑ πρώτης και δεύτερης βαθμίδας κ.λπ., πρόεδρός τους, δε, ορίζεται από τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ πρόσωπο με επιστημονικές γνώσεις και εμπειρία σε θέματα προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.
4. Στον Προϋπολογισμό, στο κεφάλαιο «Μελέτες», δεν αναγράφεται κονδύλι για μελέτη οροθέτησης που πρέπει να προηγηθεί, ώστε να είναι δυνατή η πραγματοποίηση της οροθέτησης αυτής και στη συνέχεια η εκτέλεση οποιουδήποτε έργου στη Ρεματιά. Με την ευκαιρία, θα θέλαμε να μας διευκρινίσει ο δήμαρχος τι εννοεί με τη λέξη «οροθέτηση». Σε συνέντευξή του στην τοπική εφημερίδα «Φλυαρία», σε ερώτηση «αν θα σφραγίσει τις παράνομες χρήσεις στη Ρεματιά», απάντησε ότι «χρήσεις που υπάρχουν επί δεκαετίες σε διάφορα σημεία πλησίον της Ρεματιάς, από τη στιγμή που μπορούν να οροθετηθούν με νόμιμες διαδικασίες, και εγώ και οι συνάδελφοί μου από τους όμορους δήμους, σε συνεργασία με την Ένωση Ζυθεστιατόρων και Ιδιοκτητών Εξοχικών Κέντρων Νομού Αττικής, θα προσπαθήσουμε να τις οροθετήσουμε».
Θα θέλαμε να διευκρινίσουμε ότι οι χρήσεις αυτές στο Χαλάνδρι βρίσκονται:
– Η μία στην Α’ Ζώνη Απολύτου Προστασίας Ρέματος, όπου δεν επιτρέπεται καμία επαγγελματική χρήση.
– Οι υπόλοιπες σε περιοχή αμιγούς κατοικίας (Β΄ Ζώνη Προστασίας), όπου απαγορεύεται η λειτουργία καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος. Επιπλέον, υπάρχει αμετάκλητη απόφαση του ΣτΕ για τη σφράγιση μιας από αυτές.
– Στην Α’ Ζώνη λειτουργεί επίσης ένα γηροκομείο, αλλά η «οροθέτησή» του μάλλον δεν έχει αποφασισθεί, αφού δεν αναφέρθηκε ότι ζητήθηκε η συνεργασία της οικείας επαγγελματικής ένωσης. Η δε χρησιμοποίηση του όρου αυτού, με αυτό τον τρόπο, μας ανησυχεί, δεδομένου ότι η σχετική νομοθεσία, με συνταγματική επιταγή, αποκλείεται να αλλάξει (επισημαίνεται ότι κανείς δεν συζήτησε, ποτέ, τη διατήρηση στο διηνεκές ή τη νομιμοποίηση παράνομων χρήσεων στις προστατευόμενες περιοχές – π.χ.Κηφισός. Μία, δε, σχετική προσπάθεια επικρίθηκε εντονότατα σε πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη. Το μόνο που συζητείται είναι η παραχώρηση δημοσίων εκτάσεων για ανάλογη χρήση ή αποζημίωση των θιγομένων, ή ακόμη και η απαλλοτρίωση – άρθρο 22 του Ν. 1650 για την προστασία του περιβάλλοντος), και η άποψη αυτή αναπτύσσεται από τον πρωτεργάτη του σχεδίου ανάπτυξης του Ρέματος, που είναι συντονιστής εταίρος και, σύμφωνα με το συμφωνητικό συνεργασίας, ορίζεται και πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής.
5. Δεν ζητήθηκε η συμμετοχή περιβαλλοντικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, παρά το γεγονός ότι στη σελ. 35 (παρ. 5.6) του «Σχεδίου Ανάπτυξης» αναφέρεται ότι «κατεβλήθη προσπάθεια για την εκδήλωση ενδιαφέροντος από όλους τους κοινωνικούς εταίρους (περιβαλλοντικές οργανώσεις κ.ά.). Μετά την καθολική αντίδραση όλων των πτερύγων της αντιπολίτευσης στο Δημοτικό Συμβούλιο Χαλανδρίου, ο δήμαρχος υποσχέθηκε ότι θα περιληφθούν στο εταιρικό σχήμα ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος και Ρεματιάς Πεντέλης – Χαλανδρίου και άλλοι. Τελικά συμπεριελήφθη μόνο ο Σύλλογος Βριλησσός που είναι ορειβατικός και δεν έχει σχέση με τη Ρεματιά.
Γιάννης Μπεθάνης
Γενικά στοιχεία του Σχεδίου για τη ρεματιά
Ο συνολικός προϋπολογισμός για την εκτέλεση του σχεδίου ανέρχεται στα 45.000.000 ευρώ, εκ των οποίων τα 2.500.000 ευρώ θα δαπανηθούν για τη σύνταξη των απαραίτητων μελετών προετοιμασίας και ωρίμανσης.
Οι δράσεις που προβλέπονται θα επικεντρώνονται στους τομείς της Διαχείρισης και Προστασίας του Περιβάλλοντος, του Πολιτισμού, της Αναψυχής, του Αθλητισμού, της Εκπαίδευσης, της Οικονομίας, της Απασχόλησης, της Δημοσιότητας και της Ενημέρωσης.
Η εφαρμογή του σχεδίου διακρίνεται σε τρεις αλληλένδετες φάσεις:
– Φάση Α: Εκπόνηση μελετών και παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών (διάρκεια 12 μήνες).
– Φάση Β: Υλοποίηση φυσικού αντικειμένου (διάρκεια 36 μήνες).
– Φάση Γ: Πιλοτική λειτουργία/Αξιολόγηση (διάρκεια 24 μήνες).
Για την πραγματοποίηση των στόχων του σχεδίου, οι εταίροι που συμμετέχουν σε αυτό καλούνται να υλοποιήσουν ένα μεγάλο φάσμα δράσεων, οι οποίες θα εφαρμοστούν είτε επιμέρους σε κάθε δήμο είτε συνολικά κατά μήκος του ρέματος. Ενδεικτικά, κάποιες από αυτές τις δράσεις είναι οι εξής:
– Αποτύπωση του οικοσυστήματος.
– Μοντελοποίηση των περιβαλλοντικών πιέσεων.
– Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης.
– Αξιοποίηση υδάτινου κεφαλαίου & αντιπλημμυρική προστασία.
– Δημιουργία δομών κοινής διαχείρισης.
– Σχέδιο αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών.
– Προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς.
– Δράσεις πολιτισμού.
– Δημιουργία υποδομών αναψυχής – πρόσβασης ΑΜΕΑ.
– Τράπεζα γνώσης/e-learning.
– Πράσινος περίπατος – παρατηρητήρια φύσης.
– Οικολογικά παιχνίδια.
– Πράσινο εργαστήρια.
– Καθιέρωση υποτροφίας περιβαλλοντικών σπουδών.
– Σχολεία πράσινης εκπαίδευσης (summer schools).
– Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση ενηλίκων στις τεχνολογίες προστασίας του περιβάλλοντος – Δια βίου μάθηση.
– Διοργάνωση Ημερίδων / Συνεδρίων.
– Δημιουργία τοπικού marketplace.
– Κέντρο Ενημέρωσης Επιχειρηματιών (one stop shop).
– ΚΕΠ Περιβάλλοντος.
