«Καταπέλτης» & το Συμβούλιο της Επικρατείας
Με δύο ιστορικές αποφάσεις του, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) δικαιώνει τους αγώνες όλων εκείνων που χρόνια τώρα προσπαθούν να αποδείξουν ότι οι διαφημιστικές πινακίδες στους δρόμους είναι παράνομες.
Ειδικότερα, με τις υπ’ αριθμό 168 και 169/2010 αποφάσεις του, το ΣτΕ κρίνει ότι οι διατάξεις του Ν. 2698/1991, οι οποίες επιτρέπουν «την εγκατάσταση διαφημίσεων επί του οδοστρώματος και των πεζοδρομίων οδών ευρισκομένων εντός κατοικημένων περιοχών (με όριο ταχύτητας μέχρι 70 χλμ./ώρα) και αναγνωρίζοντας στη διοίκηση τη δυνατότητα χορηγήσεων αδειών εγκαταστάσεως διαφημίσεων στους ανωτέρω χώρους, είναι αντίθετες προς τη Διεθνή Σύμβαση της Βιέννης» (σ.σ.: Σχετικό πρωτοσέλιδο ρεπορτάζ της ΑΜΑΡΥΣΙΑΣ στις 17 Νοεμβρίου 2007).
Στις ίδιες αποφάσεις αναφέρεται ότι οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Δήμοι-Κοινότητες) υποχρεούνται να αφαιρούν τις υπαίθριες διαφημιστικές πινακίδες που υπάρχουν στις λεωφόρους και τους δρόμους και αν δεν το κάνουν, πρέπει να τις αφαιρεί η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων του ΥΠΕΧΩΔΕ, καθώς η τοποθέτησή τους είναι αντίθετη στις διεθνείς συμβάσεις της Βιέννης (8.11.1968) για την οδική κυκλοφορία, την οδική σήμανση, την ελληνική νομοθεσία (Ν. 2696/1999 και 2946/2001) και τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.
Μήνυση κατά του Δήμου Αμαρουσίου από τον Μανώλη Σταυρουλάκη
Από την άλλη πλευρά και σε ό,τι αφορά στο Μαρούσι, ο Μανώλης Σταυρουλάκης (πατέρας του Γιάννη Σταυρουλάκη που σκοτώθηκε τον Δεκέμβριο του 2005, όταν το αυτοκίνητό του προσέκρουσε σε παράνομη διαφημιστική πινακίδα επί της Λ. Κηφισιάς) μας ενημέρωσε ότι εντός των ημερών καταθέτει μήνυση κατά του Δήμου για τα χρήματα που αυτός φέρεται να εισέπραξε από την εταιρεία Master με βάση την παράνομη σύμβαση που είχε ψηφίσει, στη λήξη της θητείας της, η προηγούμενη δημοτική αρχή.
Εν τω μεταξύ, την περασμένη Τρίτη (2 Μαρτίου 2010) είχε ορισθεί η εκδίκαση της ποινικής δίκης κατά του δημοτικού συμβούλου Πέτρου Καλογρίδη για το θέμα της παραποίησης εγγράφων, για την παραχώρηση αδειών τοποθέτησης διαφημιστικών πινακίδων (το θέμα είχε αποκαλύψει, με δυο συνεχόμενα πρωτοσέλιδά της, η ΑΜΑΡΥΣΙΑ στις 18 και 25 Σεπτεμβρίου 2006). Ωστόσο, η δίκη δεν πραγματοποιήθηκε, αφού ουδείς από τους κατηγορούμενους εμφανίσθηκε στο Δικαστήριο, με αποτέλεσμα η εκδίκαση ν’ αναβληθεί για τις 25 Νοεμβρίου του 2010.
Την ίδια στιγμή, αδιευκρίνιστο μένει από την πλευρά του προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου Αμαρουσίου (ουδέποτε ανακοινώθηκε κάτι σχετικό στο Σώμα) αν και πότε εκτίθηκε η πειθαρχική ποινή της τρίμηνης παύσης που επιβλήθηκε στον κ. Π. Καλογρίδη για το ίδιο θέμα. Δεν όφειλε άραγε το προεδρείο να έχει ενημερώσει γι’ αυτό, ώστε να γνωρίζουμε και σε ποιες συνεδριάσεις (άρα και για ποιες αποφάσεις) ο εν λόγω δημοτικός σύμβουλος δεν μπορούσε ν’ ασκήσει τα καθήκοντά του;
Πάντως, η διαδικασία παροχής αδειών για τοποθέτηση διαφημιστικών πινακίδων στο Μαρούσι με… ελεγχόμενες συμβάσεις, μάλλον δεν περιορίζονται στην παραπάνω υπόθεση. Όπως καταγγέλλει στην εφημερίδα μας ο Μανώλης Σταυρουλάκης στις 30/5/2006 κατατέθηκαν σωρεία αιτημάτων (19 στο σύνολο), η πλειοψηφία των οποίων αφορούσε στην εταιρεία MASTER POSTER. Μάλιστα, ο κ. Σταυρουλάκης, έχοντας στην κατοχή του τους σχετικούς αριθμούς πρωτοκόλλου, απευθύνθηκε στον Δήμο και ζήτησε να πληροφορηθεί για την έκβαση των παραπάνω αιτήσεων.
Η απάντηση του Δήμου (έγγραφο της Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών/αριθμός πρωτοκόλλου 11172/26-2-2010/με υπογραφή του αντιδημάρχου Δημητρίου Καρλαύτη) επιβεβαιώνει την ύπαρξη των προαναφερομένων αιτήσεων, αναφέροντας συγκεκριμένα ότι «αντιστοιχούν σε αιτήσεις διαφημιστικών εταιρειών για έκδοση αδειών τοποθέτησης διαφημιστικών μέσων», πλην όμως συμπληρώνοντας το αξιοπερίεργο «οι αιτήσεις αυτές, όπως προέκυψε από την έρευνά μας, δεν περιήλθαν ποτέ στην Υπηρεσία μας, η οποία δεν έχει εκδώσει σχετικές άδειες τοποθέτησης διαφημιστικών μέσων, γεγονός που διαπιστώνεται και από το Γενικό Πρωτόκολλο του Δήμου, στο οποίο δεν εμφανίζονται εξερχόμενα έγγραφα στους αντίστοιχους αριθμούς πρωτοκόλλου των εισερχομένων εγγράφων-αιτήσεων». Με άλλα λόγια, ο Δήμος, από τον Μάιο του 2006, δεν έχει απαντήσει ούτε θετικά ούτε αρνητικά στους αιτούντες διαφημιστές!
Η επιστολή του υπουργού προς τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου
«Ασκείστε διώξεις στους παραβάτες»
Σαφέστατη είναι η άποψη του υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για τις βαρύτατες ευθύνες όσους μετέχουν, αμέσως ή εμμέσως, στο κύκλωμα των παράνομων διαφημιστικών πινακίδων, όπως αποδεικνύεται από την επιστολή του προς τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, η οποία εκτίθεται παρακάτω (οι έντονες υπογραμμίσεις από την ΑΜΑΡΥΣΙΑ).
«Αξιότιμε κύριε Εισαγγελεύ,
Με την παρούσα επιστολή επανέρχομαι στο γνωστό ζήτημα της απαγορευμένης κατά τις κείμενες διατάξεις “υπαίθριας” διαφήμισης, που πραγματοποιείται με οποιονδήποτε τρόπο και μέσο στα εκτός κατοικημένης περιοχής τμήματα των χαρακτηρισμένων εθνικών και επαρχιακών οδών ή στις οδούς εντός κατοικημένων περιοχών.
Τα μηνύματα που λαμβάνουμε από όλες τις πλευρές είναι ανησυχητικά, διότι στο συγκεκριμένο θέμα της διαφήμισης φαίνεται ότι επικρατεί παρανομία και αυθαιρεσία εκ μέρους διαφημιστών και διαφημιζομένων, παράλειψη τήρησης των νομίμων υποχρεώσεων από τους προς τούτο υπόχρεους, ολιγωρία όσον αφορά στην άσκηση ελέγχου, ουσιαστική αδυναμία επιβολής κυρώσεων και αποκατάστασης της προηγούμενης κατάστασης.
Ειδικότερα παρατηρείται η αυθαίρετη τοποθέτηση γιγαντιαίων διαφημιστικών πινακίδων στους δημόσιους χώρους, στις προσόψεις και στα δώματα κτηρίων των μεγάλων ελληνικών πόλεων, ιδιαίτερα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, καθώς και στους δρόμους του εθνικού και επαρχιακού δικτύου.
Σε πάρκα, πεζοδρόμια, νησίδες ασφαλείας κ.λπ., εγκαθίστανται συστηματικά παράνομες διαφημιστικές πινακίδες. Επίσης για την αναγγελία πολιτιστικών ή άλλων εκδηλώσεων αναρτώνται από τους δήμους ή τοπικούς φορείς, πανό (banners), αεροπανό, ταμπλό και επιγραφές σε τοίχους, κολώνες, δέντρα, παραδοσιακά κτήρια, που αποτελούν σημαντική πηγή ρύπανσης και υποβάθμισης του περιβάλλοντος.
Η τοποθέτηση και εγκατάσταση παράνομων επιγραφών και διαφημίσεων έχει ως αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η θέα των πινακίδων κατακόρυφης σήμανσης ή φωτεινών σηματοδοτών, να δημιουργείται σύγχυση με πινακίδες σήμανσης ή με κυκλοφοριακή διαγράμμιση, να προκαλείται θάμβωση στους χρήστες της οδού και γενικά να αποσπάται η προσοχή τους κατά τρόπο που μπορεί να έχει δυσμενή επίδραση στην οδική ασφάλεια γενικά.
Η αδιαφορία για την ποιότητα και την αισθητική του αστικού και φυσικού περιβάλλοντος συντελεί στην υποβάθμιση της ποιότητας της ίδιας της ζωής μας, ενώ με τέτοιες συμπεριφορές δημιουργείται ένα νοσηρό φαινόμενο, το οποίο επιβιώνει εξακολουθητικά λόγω της απραξίας των εντεταλμένων για την προστασία των πολιτών αρμόδιων φορέων. Φαίνεται να απουσιάζει η ανθρώπινη, κοινωνική και πολιτική ευαισθησία τούτων απέναντι στο δράμα συμπολιτών μας, οι οποίοι καταγγέλλουν και τεκμηριώνουν θανατηφόρα δυστυχήματα λόγω των παράνομων διαφημιστικών πινακίδων.
Πραγματικά αυξάνεται ο αριθμός των ατυχημάτων από τα οποία αρκετά είναι θανατηφόρα, λόγω της υπάρξεως παράνομων διαφημιστικών εγκαταστάσεων. Επίσης επισημαίνεται η αδυναμία, ολιγωρία, αδιαφορία ή ενδεχομένως ένοχη παράλειψη άσκησης των καθηκόντων τους από τα αρμόδια όργανα της αυτοδιοίκησης (δήμαρχοι, πρόεδροι Κοινοτήτων) και της κρατικής διοίκησης (γεν. γραμ. Δημοσίων Έργων ή της Περιφέρειας) να προβούν στις κατά νόμο προβλεπόμενες διαδικασίες για την εξάλειψη των παράνομων διαφημίσεων και επιγραφών από οποιονδήποτε χώρο της οδού, ανεξάρτητα από τον φορέα που τη συντηρεί.
Κατ΄ αυτόν τον τρόπο διατηρείται μια παράνομη κατάσταση, η οποία προσβάλλει κυρίως το έννομο αγαθό της ασφάλειας οδηγών και πεζών και εκθέτει την Πολιτεία.
Απαιτείται προς τούτο η συμμόρφωση προς τον νόμο όλων των εμπλεκομένων, ώστε να εξαλειφθεί αμέσως η υπάρχουσα απαράδεκτη εικόνα των εν γένει διαφημιστικών πινακίδων στις οδούς. Η επιβολή των νομίμων κυρώσεων προς οποιονδήποτε παρανομούντα κρίνεται απαραίτητη, προκειμένου να εκλείψουν τα φαινόμενα ασυδοσίας.
Έκαστος πρέπει να αναλάβει την ευθύνη της παράνομης συμπεριφοράς του στον χώρο της “υπαίθριας” διαφήμισης, ενώ τα αρμόδια όργανα οφείλουν να επιβάλλουν απαρεγκλίτως τις υπό του νόμου τασσόμενες υποχρεώσεις.
Με βάση τα ανωτέρω απευθύνομαι σε εσάς και παρακαλώ, όπως μεριμνήσετε, ώστε οι εισαγγελικοί λειτουργοί και τα διωκτικά όργανα εντείνουν τις προσπάθειές τους, εντός των πλαισίων των αρμοδιοτήτων τους, προκειμένου να ασκούνται κατά νόμο οι σχετικές ποινικές διώξεις κατά των παραβατών των σχετικών διατάξεων που προβλέπουν τη διαφήμιση στο υπό ευρεία έννοια οδικό δίκτυο της χώρας, να εφαρμόζονται αμέσως, αυστηρώς και απαρεγκλίτως οι σχετικές διατάξεις του νόμου, περί απαγόρευσης της παραπάνω παράνομης δραστηριότητας, να κινούνται αποτελεσματικά οι διαδικασίες ελέγχου ορθής εφαρμογής του νόμου και να ζητούνται ευθύνες με την άσκηση ποινικού ελέγχου στα παραπάνω όργανα, όταν παραλείπουν τα καθήκοντά τους, ή όταν τα ίδια, ή οι υπ΄ αυτών εποπτευόμενοι φορείς, παραβαίνουν τον νόμο, ώστε να αφαιρούνται, εξαλείφονται, τίθενται εκτός λειτουργίας οι παράνομες διαφημίσεις, επιγραφές, πινακίδες, αφίσες ή συσκευές και ως εκ τούτου να προστατεύονται τα πληττόμενα έννομα αγαθά».
Με εκτίμηση
Χάρης Καστανίδης