«Επί τον τύπον των ήλων» θέτει η διαπαραταξιακή Επιτροπή Πολεοδομικών Ρυθμίσεων του Δήμου το ζήτημα με τα ρέματα της πόλης και εισηγείται δραστικά μέτρα για την προστασία και την ανάδειξή τους. Στην εισήγησή της προς το Δημοτικό Συμβούλιο, που παρουσιάζει σήμερα η «Α», η Επιτροπή, δια του προέδρου της Δημοσθένη Παπασταμόπουλου (φωτό), ομόφωνα διατυπώνει μια εναλλακτική προσέγγιση στο πρόβλημα της πολεοδομικής διαχείρισης της ζώνης των ρεμάτων, επισημαίνοντας ότι «η υφισταμένη κατάσταση είναι αποτέλεσμα ενός "αναπτυξιακού" μοντέλου, που κυριάρχησε τις προηγούμενες δεκαετίες, με πρακτικές νομιμοποίησης και σήμερα έχει χρεοκοπήσει περιβαλλοντικά, πολεοδομικά και κυρίως κοινωνικά». Μάλιστα, όπως τονίζεται, «η ανάδειξη και προστασία των ρεμάτων οφείλει να υπερβαίνει τα όρια του «αντικειμενικού» και τεχνοκρατικού γνώμονα του «δημοσίου συμφέροντος», αναδεικνύοντας τις κοινωνικές ρήτρες μιας «δημόσιας» αντίληψης για την πόλη. «Η παραδοσιακή πολιτική της τεχνητής και βίαιης ένταξης των ρεμάτων στην αστική οργάνωση είναι η αρνητική απόδειξη της ανάγκης μιας άλλης προσέγγισης». Οι έξι προτάσεις που εισηγείται η επιτροπή έχουν ως ακολούθως:
- Εκπόνηση ενιαίας μελέτης για το σύνολο της ζώνης των ρεμάτων της πόλης, που να διατυπώνει μια γενική στρατηγική προστασίας και ανάδειξης των ρεμάτων, τα οποία πρέπει να αντιμετωπισθούν ως οργανικοί χώροι της πόλης και όχι αποσπασματικά. Από τη μελέτη πρέπει να προκύψουν οι κρίσιμες περιοχές που αναδεικνύουν και διασώζουν τον χαρακτήρα των ρεμάτων, η ιεράρχηση και ακολουθία μέτρων κατά βαθμό προστασίας, έκτασης και διασφάλισης της φυσικής συνέχειας των ρεμάτων, η συνέχεια και αλληλουχία των επιμέρους μελετών και έργων, η συσχέτιση με πολεοδομικές παραμέτρους (απόδοση ελεύθερων χώρων κ.ά.). Για παράδειγμα, επισημαίνεται στην εισήγηση ότι είναι άξιον απορίας γιατί επιλέγονται οι συγκεκριμένες περιοχές για την υλοποίηση του εν εξελίξει έργου «Παρεμβάσεις περιβαλλοντικής διευθέτησης ρέματος Μελισσίων και παραρεμάτιων περιοχών του Δήμου», και όχι άλλες, όπως η γέφυρα «Πέντε καμάρες», το τμήμα του κλάδου «Βαθύ Ρέμα» και η παραρεμάτια ζώνη στη περιοχή του Πευκοδάσους, το τμήμα του ίδιου κλάδου στην περιοχή της «οδού» Βαλτετσίου, η συνέχεια του κατασκευαζόμενου πεζόδρομου της Αγ. Μαρίνας προς την Πηγή της Αφροδίτης ή το Γυμνάσιο, η προστασία του ρέματος της «οδού Ιλιάδας»… Ταυτόχρονα η επιτροπή προτείνει την ενεργοποίηση μέτρων για τη σύσταση του Διαδημοτικού Ενιαίου Φορέα, όπως προβλέπεται από το Π.Δ. του 1995.
- Αποτύπωση της ζώνης των ρεμάτων, πολεοδομική και τοπογραφική ώστε να αποσαφηνισθούν προβλήματα ιδιοκτησίας, να αναδειχθούν σημεία άμεσων επεμβάσεων (καθαιρέσεις, επανοροθέτηση «ιδιοκτησιών», πιθανές απαλλοτριώσεις…). Απαραίτητο κρίνεται να αξιοποιηθούν και συσχετισθούν τα στοιχεία των διανομών της δεκαετίας του '30 και του Κτηματολογίου. Ειδική μέριμνα πρέπει να ληφθεί για τις περιοχές που δεν περιλαμβάνονται στην ζώνη Α του Π.Δ. και στις εκτός σχεδίου σήμερα περιοχές, ώστε να οροθετηθούν άμεσα τα ρέματα πριν η «διαμορφωμένη κατάσταση» δημιουργήσει μη αναστρέψιμες καταστάσεις…
- Επανεξέταση όλων των εν ενέργεια μελετών που αφορούν επεμβάσεις στη ζώνη των ρεμάτων, καθώς και αναστολή των έργων που πραγματοποιούνται, σε περιοχές όπου υπάρχουν σοβαρές αμφισβητήσεις σκοπιμότητας με ταυτόχρονη επαναξιολόγησή τους από το Δημοτικό Συμβούλιο.
Αναφορικά με το εκτελούμενο έργο «Παρεμβάσεις περιβαλλοντικής διευθέτησης ρέματος Μελισσίων και παραρεμάτιων περιοχών», τονίζεται ότι από την αξιολόγηση των σχεδίων προέκυψαν σοβαρές παρατηρήσεις για τη σκοπιμότητα τμημάτων του έργου, καθώς και η αποσπασματικότητα και η ασυνέχεια των παρεμβάσεων. Ειδικά για τα έργα διαμόρφωσης κλειστών διατομών (έστω και σε μικρό μήκος), την οδογέφυρα της οδού Περικλεούς, την διακοπή της συνέχειας του πεζόδρομου στην Αγ. Μαρίνα, την απουσία κυκλοφοριακών παρεμβάσεων (πεζόδρομοι, χώροι στάθμευσης στο πρόσωπο του ρέματος) αναπτύχθηκε έντονος προβληματισμός στα μέλη της επιτροπής. Διατυπώθηκαν αμφιβολίες για την ολοκληρωμένη προετοιμασία των έργων (πράξεις αναλογισμού, επίλυση ιδιοκτησιακών προβλημάτων, αποδόσεις σε κοινή χρήση τμημάτων των παραρεμάτιων δομημένων οικοπέδων…).
- Άμεση διερεύνηση των προϋποθέσεων για την εφαρμογή των προβλέψεων του Π.Δ. για την οργάνωση και τον χαρακτήρα της κυκλοφορίας στις περιοχές της ζώνης Β (πεζόδρομοι, δρόμοι ήπιας κυκλοφορίας…).
- Έλεγχος όλων των αδειών οικοδομής στις παραρεμάτιες ζώνες, ώστε να ελεγχθεί η συμμόρφωσή τους με τις πολεοδομικές διατάξεις και να ληφθούν άμεσα μέτρα.
- Άμεσος καθαρισμός των ρεμάτων και σφράγιση όλων των ιδιωτικών αποχετεύσεων στην κοίτη των ρεμάτων. Είναι αυτονόητη, καταλήγει η ανακοίνωση, η υλοποίηση του καθαρισμού από τις υπηρεσίες και το προσωπικό του Δήμου με ταυτόχρονη τροποποίηση του κανονισμού καθαριότητας ώστε να συμπεριλάβει αυστηρά μέτρα προστασίας του ρέματος από οικιακά απορρίμματα και λύματα.
Καθαρισμός ρεμάτων και φρεατίων
Πρόγραμμα γενικού καθαρισμού όλων των φρεατίων και των ρεμάτων των Μελισσίων έχει θέσει σε εφαρμογή η δημοτική αρχή του Μανώλη Γραφάκου για λειτουργικούς, αισθητικούς και λόγους υγιεινής.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του δημάρχου, ελέγχθηκαν και αποφράχθηκαν, σε διάστημα τριών εβδομάδων, και τα 750 φρεάτια που υπάρχουν στην πόλη, εκ των οποίων 317 ήταν ακαθάριστα, ενώ 433 είχαν καθαριστεί και πέρυσι. Σειρά, τις προσεχείς ημέρες, παίρνει ο καθαρισμός των τεσσάρων ρεμάτων των Μελισσίων (Αγ. Μαρίνης, Μαγγίνα, Αγ. Ιωάννου, Σαλίγκαρου), με κοπή της βλάστησης που έχει ξεραθεί και αποτελεί κίνδυνο για πυρκαγιά, κλάδεμα των δέντρων και, κυρίως, απομάκρυνση όλων των απορριμμάτων, όπως πλαστικά, λάστιχα, νεκρά ζώα, ξύλα κ.λπ., που βρίσκονται σήμερα στα ρέματα.
Σκοπός της προσπάθειας είναι να απελευθερωθεί και να «αναπνεύσει» ο «ορίζοντας» της κοίτης των ρεμάτων, να απομακρυνθούν τα πεταμένα σε αυτά αντικείμενα και, το βασικότερο, να προστατευτεί και να αναδειχτεί ο φυσική βλάστηση.