Με επισημότητα και πλήθος κόσμου πραγματοποιήθηκε από την Ένωση Μικρασιατών Μελισσίων η παρουσίαση του βιβλίου « Οι τελευταίες στιγμές των ελληνικών Βουρλών». Η εκδήλωση έλαβε χώρα στην αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου Μελισσίων την Κυριακή 4 Νοεμβρίου.
Το γράμμα του Ιωάννη Παγώνη
Η γενική γραμματέας της Ένωσης Στέλλα Μπεκιράκη αφού καλωσόρισε τους παριστάμενους , αναφέρθηκε στο συγγραφέα Θοδωρή Κοντάρα, φιλόλογο στη Μέση Εκπαίδευση επί 34 χρόνια, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Νέα Ερυθραία. «Η προσφορά του στα μικρασιατικά είναι ανεκτίμητη και είμαστε τυχεροί που τον έχουμε κοντά μας» τόνισε καθώς ο Θοδωρής Κονταράς έχει ασχοληθεί με την λαογραφία και την ιστορία του Ελληνισμού της Μικρασίας, κάνει ραδιοφωνικές εκπομπές και διαλέξεις με ποικίλα μικρασιάτικα θέματα, ενώ άρθρα και μελέτες του έχουν δημοσιευθεί σε λαογραφικά βιβλία, επιστημονικά περιοδικά, εφημερίδες και έντυπα μικρασιατικών σωματείων. Επίσης, τιμήθηκε για την προσφορά του στη Μικρασιάτικη Ιδέα από πολλά μικρασιάτικα σωματεία και την ΟΠΣΕ.
Στη συνέχεια η Πρόεδρος της Ένωσης Κ. Θεοφιλίδου-Δημητράκη παίρνοντας τον λόγο, ανέφερε «σκοπός της εκδήλωσης είναι η αποτίμηση μνήμης για τα 96 χρόνια από την Μικρασιατική καταστροφή. Τα γεγονότα της καταστροφής των Βουρλών από τους Τούρκους τον Αύγουστο και Σεπτέμβριο 1922 περιγράφονται στο γράμμα του γιατρού Ιωάννη Παγώνη προς την κόρη του Άρτεμη από πρώτο χέρι, μέσα σε 29 πυκνογραμμένες σελίδες μεγάλου μεγέθους, που δεν γράφηκαν σε μία μέρα. Η επιστολή έχει μεγάλη ιστορική αξία γιατί προέρχεται από ένα δημοτικό γιατρό των Βουρλών ένα αυτόπτη μάρτυρα που διαθέτει μεγάλη ψυχραιμία, ισχυρότατο θάρρος, διπλωματικότητα και καταπληκτική ευστροφία, έχει γραφεί τον Φεβρουάριο του 1924 πολύ κοντά στα τραγικά γεγονότα της Μικρασιατικής καταστροφής, είναι νωπό το τραύμα του βίαιου ξεριζωμού των Βουρλών και των δυσκολιών εγκατάστασης των προσφύγων στην Ελλάδα. Πιεσμένοι ανάμεσα στον ελληνικό αλυτρωτισμό και τον τουρκικό εθνικισμό οι πρώην γείτονες και φίλοι είχαν γίνει εχθροί και απάνθρωποι. Το δραματικό περιεχόμενο της επιστολής αποτελεί ένα μοναδικό ντοκουμέντο, ένα σπουδαιότατο στοιχείο της ιστορικής γνώσης για την τραγική τύχη των Βουρλών». Η παρουσίαση της Προέδρου διανθίστηκε και με αφήγηση από την ίδια χαρακτηριστικών αποσπασμάτων από το βιβλίο. Η Κ. Θεοφιλίδου – Δημητράκη πρόσθεσε «ο επιμελητής και σχολιαστής της επιστολής Θοδωρής Κοντάρας προσέγγισε την επιστολή με σεβασμό, αντικειμενικότητα και πλήρη επίγνωση της ιστορικότητας των κειμένων και των συνθηκών».
Η άδεια της οικογένειας Παγώνη για την έκδοση του βιβλίου
Στη συνέχεια ο Θοδωρής Κοντάρας ανέφερε πως όταν ήλθε στη κατοχή του το γράμμα από την Μαριάννα Κορομηλά, κατάλαβε ότι επρόκειτο για μια σημαντική εμπεριστατωμένη μαρτυρία αλλά μόλις το Μάιο 2018 μπόρεσε να εξασφαλίσει την άδεια της οικογένειας και συγκεκριμένα από το δισέγγονο του Ι. Παγώνη, Μάρκο Γουζέλη. «Η μαρτυρία αυτή είναι από πρώτο χέρι από ένα άνθρωπο που ανήκε στις προσωπικότητες των Βουρλών, είχε την εκτίμηση και τον σεβασμό όλων ήξερε πρόσωπα, πράγματα, καταστάσεις, ήταν ακριβοδίκαιος, αλληλέγγυος και φιλάνθρωπος. Όλα τα ανωτέρω τον βοήθησαν να σωθεί και συγχρόνως να σώσει και άλλα 29 άτομα. Εκπλήσσει η μεθοδικότητα και η οργάνωση της καταστροφής των Βουρλών που ήταν το 1922 μία μεγάλη πόλη είχε 31313 κατοίκους από τους οποίους οι 27810 Έλληνες. Ολοκληρωτικά καταστράφηκαν 6 από τις 9 ελληνικές συνοικίες» ανέφερε. Η Τούλα Σιδέρη χάρισε στο κοινό δύο μικρασιάτικα τραγούδια μαζί με την Μαρία Κορωναίου, την Βάσω Γεωργντζή και την Μαρία Τζοανάκη, όλες γυναίκες του Χορευτικού Ομίλου Νέα Ερυθραίας. Στον Θοδωρή Κοντάρα δόθηκε αντίγραφο αγλαβής (προικοσυμφώνου) του 1893 από την Γαλλιμή του Μαρμαρά, καταγωγή της προέδρου της Ένωσης.
Οι παριστάμενοι
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο περιφερειακός σύμβουλος Αττικής Φώτης Χρυσικός, o πρώην Δήμαρχος Μελισσίων Δημήτρης Τομπουλίδης, ο πρώην Αντιδήμαρχος Μελισσίων Χρήστος Παναγιωτίδης, η δημοτική σύμβουλος του Δήμου Πεντέλης και επικεφαλής του δημοτικού συνδυασμού ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ Δήμητρα Κεχαγιά, το μέλος του Δ.Σ του ΟΚΠΑ Αιμιλία Λεονταρίτου, το πρώην μέλος του Δ.Σ του ΟΠΑΘ κα Κική Μπάρα, ο πρώην πρόεδρος της ΔΑΕΜ Μελισσίων Κώστας Δημητράκης, ο πρόεδρος και ο γενικός γραμματέας του Μικρασιάτικου Πολιτιστικού συλλόγου Μελισσίων Άγιος Γεώργιος Γκιουλμπαξέ αντίστοιχα Π. Γκατζόλης και Γ. Μαγιάτης, η πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλίας Εθνών (ΣΦΕ) E. Βλυσίδου-Λεονταρίδου, η Πρόεδρος της Πνευματικής Πολιτιστικής και Κοινωνικής Κίνησης Βορείων Προαστίων Β. Μπάγιου, ο πρόεδρος του Συλλόγου Πολεοδομικής Αναβάθμισης Μελισσίων Α. Μανίκας, ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Βορείων Προαστίων «ΛΑΛΗΤΑΔΕΣ» και ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μικρασιατών, Γκιουλπαξιωτών «Νέα Ροδώνη». Κ. Χρ. Κάζος.
