Η συντροφιά ενός κατοικίδιου έχει αποδειχθεί επιστημονικά πως έχει πολλά σημαντικά οφέλη για την σωματική και ψυχική υγεία. Βελτιώνει την κοινωνική ζωή, δίνει την ευκαιρία στον ιδιοκτήτη να γυμνάζεται και να κινείται περισσότερο, ενισχύοντας την καρδιαγγειακή λειτουργία, βοηθά στην καταπολέμηση της κατάθλιψης, προσφέρει ευεξία και, βεβαίως, είναι ένα από τα πιο δυνατά παραδείγματα κοινωνικοποίησης που μπορεί να δώσει κάποιος στα παιδιά του. Πολλές είναι οι οικογένειες που προχωρούν στην απόκτηση ενός ζώου συντροφιάς, είτε με τη μορφή αγοράς είτε με την μορφή της υιοθεσίας, προκειμένου να καλύψουν τις παραπάνω ανάγκες, ωστόσο, έπειτα από λίγο καιρό συνειδητοποιούν πως η συνύπαρξη δεν είναι μόνο παιχνίδι και διασκέδαση, αλλά έχει και ευθύνες, υποχρεώσεις και δυσκολίες, για τις οποίες πολλοί δεν ήταν αρκετά έτοιμοι να διαχειριστούν.
Ως αποτέλεσμα, πολλές οικογένειες επιστρέφουν τα ζωάκια σε κυνοκομεία, δομές των Δήμων, τα χαρίζουν σε φίλους και συγγενείς ή, στην συχνή και ιδιαίτερα άσχημη περίπτωση, τα αφήνουν στον δρόμο, εκτεθειμένα σε πολλούς κινδύνους που απειλούν την ζωή τους, αλλά και την δημόσια υγεία. Ποιες, αλήθεια, είναι οι ευθύνες και υποχρεώσεις για την απόκτηση ενός ζώου συντροφιάς; Ποιες είναι οι υποχρεώσεις των Δήμων και πώς παρεμβαίνει στην διαχείριση του προβλήματος των αδέσποτων; Τι κάνουμε όταν δούμε ένα ζώο εγκαταλελειμμένο; Πώς μπορούμε να υιοθετήσουμε ένα σκύλο ή μια γάτα;
Απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα δίνει στην ΑΜΑΡΥΣΙΑ η αρμόδια υπάλληλος του Γραφείου Διαχείρισης Αδεσποτων Ζώων, Μαρίζα Χριστοφίδου, μία εκ των δύο ατόμων που στελεχώνουν την υπηρεσία, ενώ δεν παραλείπει να χρησιμοποιήσει αυστηρό ύφος, όπου χρειάζεται, προκειμένου να εξηγήσει τα βασικά λάθη που γίνονται και οδηγούν τις αθώες ψυχούλες των ζώων σε τεράστια και πολλές φορές θανάσιμη ταλαιπωρία.
«Πρέπει να εφαρμόζουμε τη νομοθεσία»
«Στην αρμοδιότητά μας είναι τα ζώα συντροφιάς (σ.σ. σκύλος, γάτα) και ευθύνη μας να ακολουθούμε την κείμενη νομοθεσία. Ο Δήμος Ηρακλείου προσαρμόστηκε σχεδόν αμέσως με το θεσμικό πλαίσιο και εδώ και τέσσερα χρόνια που το πρόγραμμα δουλεύει κανονικά. Είναι πολλά χρόνια που ασχολούμαι με τα αδέσποτα. Έχω παρακολουθήσει σεμινάριο βοηθού κτηνιάτρου, ήμουν μέλος σε πάρα πολλές φιλοζωικές οργανώσεις και γενικώς έχω υπάρξει ενεργή σαν εθελόντρια. Και, βεβαίως, είμαι και η ίδια ιδιοκτήτρια ζώων», συστήνεται η κ. Χριστοφίδου και στη συνέχεια εξηγεί ποιες είναι οι αρμοδιότητες της υπηρεσίας, αλλά και το τι προβλέπει ο νόμος για όλα τα αντίστοιχα γραφεία των Δήμων.
«Θα πρέπει να προσαρμοστούμε όλοι με τη νομοθεσία. Είναι τεράστιο το θέμα των αδέσποτων ζώων συντροφιάς. Περισυλλέγουμε ένα ζώο είτε με τη βοήθεια εθελοντών δημοτών είτε με τον συμβεβλημένο κτηνίατρο. Στη συνέχεια το ζώο πάει για τις απαραίτητες κτηνιατρικές πράξεις (πχ στείρωση) που έχουν να κάνουν με την ευζωία του, κόστος το οποίο αναλαμβάνει ο Δήμος και στη συνέχεια, όπως ορίζει η νομοθεσία, θα προσπαθήσουμε να προωθήσουμε για υιοθεσία. Εφόσον δεν υιοθετηθεί ή φιλοξενηθεί κάπου, αναγκαζόμαστε να κάνουμε την επανένταξη στο φυσικό του περιβάλλον, που δεν είναι το καλύτερο μας. Δυστυχώς, έχουμε τροχαία ατυχήματα, δαγκώματα άλλων ζώων, πολλά που μπορούν να συμβούν».
Όπως επισημαίνει, παρόλο που υπάρχει αύξηση στο ενδιαφέρον του κόσμου, για την υιοθεσία ενός ζώου, η συνήθης περίπτωση είναι να μην έχουμε ενημερωθεί για τις ευθύνες που ακολουθούν αυτή την επιλογή. «Δεν γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά τι θα πει να είμαι ιδιοκτήτης ενός ζώου και τι υποχρεώσεις έχω. Πολλές φορές γινόμαστε αντιπαθητικοί όσοι ασχολούμαστε με αυτό το κομμάτι και το επισημαίνουμε. Υπάρχουν πολλά, απλά, καθημερινά παραδείγματα. Δε μπορώ να βγάζω το σκύλο βόλτα και να μην ασχολούμαι να είναι δεμένος στο λουρί, να μην ενοχλώ τους γύρω μου. Βλέπω ανθρώπους που έχουν σκύλο με ιμάντα και τον έχουν αφήσει ελεύθερο. Αυτό δεν είναι νορμάλ σε καμία περίπτωση. Όταν είμαστε σε έναν ανοικτό χώρο, το αφήνουμε. Δε γίνεται, όμως, στον δρόμο να περνούν άλλοι και να μην τους σεβόμαστε. Αυτός είναι ο τρόπος που χτίζουμε τη φιλοζωία στο μυαλό εκείνων που δεν είναι φιλόζωοι. Το θέμα είναι να κάνουμε και άλλους ανθρώπους που έχουν δεύτερες σκέψεις, να πάρουν ζώα. Έχουμε ανάγκη να δώσουμε αδέσποτα, να βρουν σπίτι. Βλέπω ιδιοκτήτες που ενοχλούν.
Δε γίνεται να μην σεβόμαστε τη νομοθεσία. Πολλές φορές έρχομαι αντιμέτωπη ακόμα και με φίλους. Αναρωτιούνται, για παράδειγμα, γιατί απαγορεύεται να μπούμε στην παιδική χαρά; Γιατί είναι η νομοθεσία και πρέπει να ακολουθείται. Αν ακολουθηθεί σε όλο της το πλαίσιο, δεν θα έχουμε αυτόν τον αριθμό αδέσποτων που έχουμε. Αφήνουμε να χαϊδέψει ένα παιδί το σκύλο μας, εφόσον είμαστε σίγουροι για τη συμπεριφορά του. Επίσης, μια συχνή ερώτηση είναι, αν το ζώο είναι εμβολιασμένο. Πρέπει να καταλάβουμε το εξής: Οι άνθρωποι δεν είμαστε συμβατοί οργανισμοί. Δεν κολλάμε. Όπως κάνουμε τα εμβόλια στα παιδιά μας για να μην κολλήσει το ένα το άλλο, έτσι γίνεται και στα σκυλιά. Υπάρχουν άνθρωποι που μόλις δουν το ζώο αντιδρούν άσχημα. Ας κάνουμε εμείς το πρώτο βήμα προσέγγισης. Νομίζω ότι έχουμε μέλλον μπροστά μας, αλλά είμαστε σε πολύ καλό δρόμο».
Βασική προϋπόθεση για να συμβούν τα παραπάνω, είναι η σωστή ενημέρωση των πολιτών. Οι προσπάθειες όπως αναφέρει, γίνονται πολυεπίπεδα: «Στο Δήμο Ηρακλείου το προσπαθούμε πάρα πολύ. Μια φορά το χρόνο θα κάνουμε μια εκδήλωση που αφορά τα αδέσποτα ζώα κοντά με αφορμή Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων. Βλέπουμε ότι και άλλοι Δήμοι κάνουν δουλειά. Υπάρχουν Δήμοι που κάνουν δουλειά, αλλά μόνο σε σκυλιά. Το μεγάλο πρόβλημα στα αδέσποτα πια δεν είναι ο σκύλος, αλλά οι γάτες. Είναι πολυοιστρικά ζώα, πολλαπλασιάζονται με φοβερούς ρυθμούς. Έχουμε μεγάλο πρόβλημα. Εκεί αντιμετωπίζουμε τις φόλες γιατί υπάρχουν άνθρωποι που όχι μόνο δεν γνωρίζουν την στείρωση, αλλά το θεωρούν και μέτρο για να αντιμετωπίσουν τον πληθυσμό.
Στο γραφείο έχουμε κάποια ζωάκια που τα δείχνουμε για υιοθεσία. Έχουν ξεμείνει κάποιες γάτες που πια είναι μόνιμοι κάτοικοι. Ο αγαπημένος μου είναι ο Βαγγέλης. Έχουμε σύμβαση με τον κτηνίατρο κ. Κτενά για ένα πρόγραμμα που λειτουργεί πλήρως. Έχουμε τις κτηνιατρικές πράξεις, την μεταφορά, περισυλλογή, το ασθενοφόρο για έκτακτα και έχουμε και πανσιόν. Όταν έχουμε κουτάβι πολύ μωρό, εμείς οφείλουμε να το κρατήσουμε μέχρι να φτάσει έξι μηνών που, όπως λέει ο νόμος, γίνεται επανένταξη.
Μπορεί οι χωροταξικές δυνατότητες να μην είναι απεριόριστες, η επιθυμία να βοηθήσουν τα ζώα, ωστόσο, είναι. «Θα φροντίζουμε κάθε φορά όσα χρειαστεί. Δεν έχουμε σταματήσει ποτέ. Κάποιοι λένε ότι αυτά χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκά κονδύλια. Δεν είναι έτσι. Είναι από τους πόρους του Δήμου. Έχουμε δείξει πολύ μεγάλη ευαισθησία. Αυτό ξεκινά πάντα από την κορυφή. Ο δήμαρχος, ο αντιδήμαρχος, ο διευθυντής της διεύθυνσης περιβάλλοντος θέλουν και γίνεται. Υπάρχει μια αλυσίδα ανθρώπων, οι οποίοι μου έχουν δώσει την δυνατότητα να το οργανώνω. Δεν έχουμε ταβάνι. Δεν έχει σταματήσει ποτέ. Προσπαθούμε με κάθε τρόπο να εξυπηρετήσουμε το δημότη, να μην αφήσουμε ένα ζώο να υποφέρει, δεν έχουμε σταματήσει λεπτό», σημειώνει η κ. Χριστοφίδου.
Τι κάνουμε όταν δούμε ένα αδέσποτο στη γειτονιά μας;
«Καλείτε στο 2102832580 ή στέλνετε μήνυμα στη σελίδα του στο Facebook. Τα βλέπω αμέσως. Ερχόμαστε την ίδια μέρα. Όταν ένα ζώο βρίσκεται πολύ καιρό στο συγκεκριμένο σημείο, είναι το λημέρι του. Δεν το ανησυχούμε, ερχόμαστε με υπομονή. Στη συνέχεια, οδηγείται στον κτηνιατρείο, γίνονται όλες οι πράξεις που πρέπει. Στείρωση, εμβολιασμός, γενική αίματος και εξέταση για το καλααζάρ, να είμαστε βέβαιοι ότι έχουμε ένα υγιές ζώο και, εφόσον δεν υιοθετηθεί, χαιρόμαστε αν το πάρει πίσω η γειτονιά να το φροντίσει
Επίσης, η σήμανση στο ζώο είναι απαραίτητη. Ο κωδικός τσιπ πατάει σε μια βάση δεδομένων του Υπουργείου, όπου υπάρχουν πληροφορίες, όπως ποιος είναι ο ιδιοκτήτης, το τηλέφωνο του, η διεύθυνσή του… είναι σπουδαίο πράγμα η σήμανση. Δεν είναι κάτι δύσκολο. Ένα μικρό τσιπ που μπαίνει υποδόρια στον αυχένα. Σκανάρεται και αμέσως βλέπεις αν το ζώο έχει σήμανση. Είναι το πρώτο που πρέπει να ασχολούμαστε όταν θέλουμε να πάρουμε ένα ζώο» σημειώνει.
Η λέξη «λημέρι» που χρησιμοποίησε είναι κομβικής σημασίας για το αίσθημα ασφάλειας που ζει κάθε ζώο, έστω κι αν μένει στο δρόμο. Με αφορμή αυτό, η κ. Χριστοφίδου εξηγεί πόσο σημαντική είναι η σήμανση στα ζώα, αλλά και το να ακολουθούμε τη νομοθεσία κατά γράμμα, ώστε να μην τα εκθέτουμε σε σοβαρούς κινδύνους. «Είναι ένα τεράστιο θέμα. Αδέσποτα δεν έχουμε στο δήμο Ηρακλείου εδώ και χρόνια. Κι αυτό γιατί είναι όλα στειρωμένα. Εμφανίζονται όμως κουτάβια ξαφνικά. Τα φέρνουν έξω από το γραφείο, τα παρατούν για να τα βρούμε εμείς… αυτό συμβαίνει γιατί εμείς στο Δήμο Ηρακλείου κάνουμε δουλειά. Είναι, όμως, τραγικό. Πραγματικά τα αγαπώ πάρα πολύ και, όταν μου το κάνουν αυτό και είμαι αναγκασμένη να ακολουθήσω την νομοθεσία, αν δεν έχω βρει υιοθεσία, για μένα είναι πλήγμα. Βγάζω για επανένταξη ένα ζώο που δεν γνωρίζει το μέρος. Γι’ αυτό τσιπάρουμε και γράφουμε “Δήμος Ηρακλείου”. Για την περίπτωση που βρεθεί αλλού, να δούμε στο scanner πού ανήκει και να το βγάλει στον σωστό Δήμο. Μας νοιάζει να είναι καλά το ζώο. Δε γίνεται να το έχεις φροντίσει και επειδή είχε την ατυχία να χαθεί με κάποιο τρόπο να βρεθεί εντελώς αλλού. Ένα ζώο που δε γνωρίζει την περιοχή, αγχώνεται πολύ να γυρίσει πίσω στο χώρο που ξέρει καλά. Ξαφνικά βρίσκεται σε ένα περιβάλλον που αναζητά μια οικεία μυρωδιά και δεν βρίσκει, αναγκάζεται να πάρει τους δρόμους και βασανίζεται. Δεν το βοηθάμε έτσι».
Ένα από τα συχνά λάθη που κάνουν οι πολίτες είναι όταν σε διακοπές, εκδρομές κλπ βρίσκουν ένα ταλαιπωρημένο ζωάκι και σκέφτονται αμέσως να το πάρουν μαζί τους. «Δεν γίνεται έτσι. Ποτέ δεν πρόκειται να ρυθμίσουμε έτσι τον πληθυσμό μας. Όταν απλώνω το χέρι μου να πιάσω το αδέσποτο, ειδικά το νεογέννητο γατάκι, πρέπει να έχω και επίγνωση του τι πρέπει να κάνω στη συνέχεια. Δεν μπορώ να απλώσω το χέρι μου και να μεταθέσω την ευθύνη στο Δήμο. Βεβαίως, ο Δήμος θα είναι εκεί να βοηθήσει, αλλά δεν είμαστε σίγουροι πάντα. Ένα γατάκι που δε μπορεί να αυτοσυντηρηθεί, δεν μπορώ να το μεταφέρω χωρίς να ξέρω αν είναι εκεί η μαμά του. Μπορεί να έχει βγει να φάει, να φέρει φαγητό στα μωρά. Δεν είναι δυνατό να μεταφέρουμε εμείς τα μωρά. Η συμβουλή που δίνουμε είναι ότι απευθυνόμαστε στον οικείο Δήμο. Δεν γεννάει τυχαία ένα ζώο κοντά μας. Κάποια στιγμή, για κάποιο χρονικό διάστημα, το έχουμε ταΐσει. Έρχεται γιατί κοντά μας έχει νιώσει ασφάλεια» εξηγεί.
Ενημέρωση και πληροφόρηση για τις υιοθεσίες
Μια επίσης συνήθης πρακτική είναι οικογένειες να παίρνουν ζώα για να κάνουν το χατίρι στα παιδιά τους, αλλά σύντομα να το εγκαταλείπουν. Κι εδώ ο Δήμος προσπαθεί να έχει κάνει σωστή προετοιμασία να το αποτρέψει.
«Μιλάμε πάρα πολύ με τους ανθρώπους που έρχονται για υιοθεσίες. Το παιδί καλά κάνει και θέλει. Είναι η φύση του να είναι πιο κοντά στο ζώο. Γενικά θα πρέπει να έρχονται σε επαφή με τα ζώα και τη φύση. Γι’ αυτό, όμως, δεν κάνουμε συμβόλαια υιοθεσίας σε παιδιά, αλλά σε ενηλίκους. Την ευθύνη τη φέρει πάντα ο γονιός. Πρέπει να είναι ο ίδιος σίγουρος ότι θα έρθει αντιμέτωπος με την ευθύνη. Το παιδί δεν έχει καμία ευθύνη. Μπορούμε όμως να το βοηθήσουμε να μάθει και να αγαπήσει την ευθύνη. Αλλά μέχρι εκεί.
Τις περισσότερες φορές όλοι είναι καλοδεχούμενοι να έρθουν να πουν ότι θέλουν κάποιο ζώο. Γενικά, δεν χαϊδεύουμε αυτιά. Θα πούμε τις δυσκολίες και την ευθύνη που υπάρχει για το κάθε ζώο. Θα έρθω αντιμέτωπος με τις τρίχες στο σπίτι, θα λερώσει, θα αρρωστήσει και θα κάνει εμετό. Είναι ένας οργανισμός, όπως εμείς. Όσο κουρασμένος κι αν είναι ο ιδιοκτήτης, αν δεν έχει αυλή θα πρέπει να βγάλει βόλτα το σκύλο του. Το αδέσποτο, κατά μέσο όρο, είναι μεσαίο σκυλί και δεν βολεύεται σε μια πάνα στο μπαλκόνι που είναι μόδα και ευκολία. Το μεσαίο σκυλί σίγουρα θα χρειαστεί βόλτα. Όλα αυτά τα λέμε. Δεν θέλουμε να υιοθετηθεί και να επιστρέψει σε ένα πολύ μικρό διάστημα. Ευτυχώς, πολύ σπάνια έχουμε επιστροφές από υιοθεσίες Έχουμε αρνηθεί ελάχιστες φορές την υιοθεσία. Οι άνθρωποι που θα έρθουν το έχουν σκεφτεί. Είναι άνθρωποι συνειδητοποιημένοι».
«Αγάπη και ευθύνη»
Υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν, αλλά δεν έχουν την δυνατότητα χωροταξική ή οικονομική. Αν το θέλω με την καρδιά μου, μπορώ να το έχω στο διαράκι; «Δεν ισχύει κανονισμός πολυκατοικίας. Ό,τι και να λέει, μπορούμε να έχουμε το ζώο μας. Χωρίς υπερβολές, βέβαια. Δεν είμαστε υπέρ αυτών που μαζεύουν πολλά ζώα μες στο διαράκι. Αλλά ένα δυο μικρά σε ένα μικρό διαμέρισμα μπορούμε να έχουμε. Μέχρι δυο μπορούμε να έχουμε κανονικά. Η νομοθεσία το επιτρέπει. Αγάπη χρειάζεται το ζώο. Αγάπη και ευθύνη. Τίποτα άλλο. Όσο μεγάλο να είναι το ζώο, ακόμα και στο διαράκι, η ευθύνη είναι αυτή που το κάνει να νιώθει καλά. Και η αγάπη. Να φροντίζουμε το ζώο μας. Ένα μεγαλόσωμο ζώο θα χρειαστεί περισσότερες βόλτες. Επιτρέπεται από τη νομοθεσία, όταν δεν μπορεί κάποιος να φροντίσει το ζώο άλλο, να παραδίδεται στο Δήμο και να αναμένεται υιοθεσία. Σε κάθε Δήμο που γίνεται η υιοθεσία όπως πρέπει, ενημερώνεσαι».
Ένα μεγάλο ζήτημα για τον Δήμο είναι το αίτημα για δημιουργία δημοτικού κυνοκομείου. Εδώ και χρόνια έχει ξεκινήσει η συζήτηση για την δημιουργία διαδημοτικού κυνοκομείου σε συνεργασία των Δήμων Ηρακλείου, Λυκόβρυσης – Πεύκης, Μεταμόρφωσης και Νέας Ιωνίας, για την διαχείριση των αδέσποτων, ωστόσο, οι ανάγκες είναι πολλές περισσότερες και μια τέτοια εξέλιξη, φαίνεται πως μόνο ένα μικρό μέρος τους μπορεί να καλύψει. «Αυτή τη στιγμή έχουμε μεγάλες ανάγκες. Δεν θα αλλάξει κάτι σε μας. Σίγουρα θα βρεθούμε στην ανάγκη να έχουμε σύμβαση και με κάποιον ιδιώτη. Όλα γίνονται, αρκεί να βρεθούν τα κατάλληλα άτομα. Είναι ένα πόστο που αν δεν αγαπάς το ζώο, δεν μπορεί να γίνει. Ένας άνθρωπος που είναι στην αστική πανίδα, πρέπει να έχει επαφή. Δεν γίνεται να μην έχει. Αν υπάρχουν αυτοί οι άνθρωποι, όλα γίνονται. Αν δεν υπάρχουν, έχουμε πρακτικά ζητήματα».
Ο Δήμος Ηρακλείου διαθέτει ήδη ένα πάρκο σκύλων, το οποίο έχει καλύψει ένα μεγάλο μέρος των υφιστάμενων αναγκών, ενώ ήδη έχουν ξεκινήσει τα σχέδια προετοιμασίας και για τη δημιουργία ενός δεύτερου. «Έχουμε πάρκο σκύλων εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο. Ήταν κάτι που έγινε πιλοτικά, είχε πολύ μεγάλη απήχηση και ήδη έχουμε έναν δεύτερο χώρο που θα τον δώσουμε κι αυτόν. Είναι πολύ μεγάλη ανάγκη για τα λίγο μεγαλύτερα ζώα να βρεθούν έστω για λίγο χωρίς λουρί. Βέβαια, εφόσον είμαστε μόνοι μας μες στο πάρκο. Αυτό είναι κάτι που το έχουμε επισημάνει για να είναι όλοι ενήμεροι. Στο πάρκο σκύλων, μόνο με την σύμφωνη γνώμη όλων των άλλων μπορεί να λύσει κάποιος το σκύλο του. Διαφορετικά, δεν υπάρχει νομική υπόσταση που να μας επιτρέπει σε κάποιο χώρο να είναι έτσι. Μόνο στην αυλή μας. Πολλές φορές μπαίνουν στο πάρκο σκύλων και νομίζουν ότι μπορούν να αφήσουν το σκύλο ελεύθερο. Δεν ισχύει αυτό. Ρωτάμε. Διαφορετικά, ακόμα και εκεί, αν τα ζώα μας δεν γνωρίζονται με τα άλλα ζώα που είναι μέσα, οφείλουμε να τα κρατάμε όλοι σε λουρί. Είναι πολύ ωραίο όταν είσαι μόνο. Σε ποιον δεν αρέσει; Δεν είναι όμως το φυσιολογικό».
Παραλία. Ένα άλλο μεγάλο ζήτημα που απασχολεί ειδικά το καλοκαίρι. Τι ισχύει τελικά; Έχει δικαίωμα ή απαγορεύεται το σκυλί να μπει στη θάλασσα;
«Είναι τεράστιο το θέμα της υπεύθυνης ιδιοκτησίας. Όταν υπάρχει κόσμος και λουόμενοι, ναι, απαγορεύεται. Ξεκάθαρα. Το περιγράφει η νομοθεσία. Αν έχω ρωτήσει τους διπλανούς και δεν τους νοιάζει ή, αν είμαι μόνος, να μπει.. Σε όλα έχει να κάνει με την υπεύθυνη ιδιοκτησία. Δεν μπορεί σε μια παραλία που γίνεται χαμός από κόσμο, να έχουμε τον σκύλο να τρέχει ανάμεσά τους. Υπάρχουν φορές που έχω αφήσει πίσω το ζώο μου, γιατί ξέρω ότι, εκεί που θα πάω, κάποιος ανεύθυνος θα έχει κουβαλήσει το δικό του ζώο και θα δημιουργήσει πρόβλημα».
Υπεύθυνη ιδιοκτησία
Το ζήτημα της υπεύθυνης ιδιοκτησίας είναι ό,τι πιο σημαντικό και, αυτό η κ. Χριστοφίδου φροντίζει να το επισημαίνει σε κάθε ευκαιρία, με αυστηρό τόνο και αναφέροντας ορισμένα καθημερινά παραδείγματα. «Λύνουμε πολύ συχνά τα δεσποζόμενα ζώα σε έναν χώρο που δεν γνωρίζουμε ότι μπορεί εκεί τριγύρω να υπάρχει ένα αδέσποτο. Πολλοί ρωτούν “προηγείται το αδέσποτο;”. Ναι. Το αδέσποτο δεν έχει ιδιοκτήτη, δεν είναι επιλογή του να βρίσκεται στο δρόμο. Κάποιος από εμάς επέλεξε να το κάνει αδέσποτο. Οφείλει λοιπόν να έχει προτεραιότητα. Δεν υπάρχει κάποιος υπεύθυνος γι’ αυτό. Πρέπει να είμαστε πολύ αυστηροί με αυτό.
Δεν είναι δυνατόν να γνωρίζω ότι ο σκύλος μου έχει ιδιαιτερότητα, δεν είναι πλήρως κοινωνικοποιημένος και, ταυτόχρονα, να έχω ένα μωρό σε καρότσι. Δεν πάνε μαζί αυτά. Θα γίνει κι αυτό, αλλά όταν είναι έτοιμο. Όταν βγάζουμε τον σκύλο βόλτα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι μπορούν να συμβούν τα πάντα. Υπεύθυνη ιδιοκτησία, θα το λέμε συνέχεια. Το να αφήνεις το ζώο στο αυτοκίνητο το καλοκαίρι είναι έγκλημα. Όπως δεν θα αφήναμε το παιδί. Υπάρχουν πρόστιμα. Ακόμα και για τον άνθρωπο που αφήνει τα περιττώματα του σκυλιού υπάρχει πρόστιμο. Κάποιος που βγάζει το σκύλο του συνήθως έχει ρουτίνα. Κι αυτά επιλέγουν συγκεκριμένα σημεία. Πρέπει να ενημερώνουμε και αν δεν συμμορφωθεί με την σύσταση, να ακολουθήσουμε το νόμο. Δεν είναι τίποτα να κουβαλούμε μια σακουλίτσα στο λουράκι του».
Η σχέση των ζώων με τα παιδιά είναι μια πολύ όμορφη εικόνα. Υπάρχει, άραγε, τρόπος να… εκπαιδεύσουμε και τα παιδιά;
«Όπως σε όλα τα πράγματα. Δεν είναι μόνο η φιλοζωία, είναι η ενσυναίσθηση γενικότερα. Να αγαπάμε το περιβάλλον, να το φροντίζουμε, έτσι πρέπει να προσέχουμε και τα ζώα. Έχει να κάνει με την ευαισθησία του ότι κοιτάω ποιος είναι δίπλα μου και να τον σεβαστώ. Υπάρχουν ενημερωτικά προγράμματα που επισκέπτονται τα σχολεία. Εμείς φέτος θα κάνουμε κάποιες δράσεις σε σχολεία. Στην ημερίδα μας πάντα θέλουμε να προσελκύσουμε τα παιδιά, να έρθουν κοντά και να μάθουν, αλλά και πάλι έχει να κάνει μόνο με την ευαισθησία γενικότερα».
Όμως, όπως πολύ σωστά επισημαίνεται, δεν είναι μόνο τα παιδιά, αλλά και οι ενήλικοι που πολλές φορές αξιοποιούν τις σχέσεις με τα ζώα για να φτάσουν σε υπερβολές, καλύπτοντας προσωπικές εσωτερικές ανάγκες. «Είναι και μια μερίδα ανθρώπων που παίρνουν ζώο γιατί θέλουν απλώς να είναι αφεντικά κάποιου. Η αρχή για να έχω ζώο είναι ότι πρέπει να αγαπώ τα ζώα, όχι για να είμαι αφεντικό. Επίσης, μοναχικοί άνθρωποι βγάζουν την αγάπη και επικοινωνία τους περισσότερο στα ζώα. Κι εκεί θέλει μέτρο. Εμείς επιλέγουμε την καθημερινότητά του, είμαστε υπεύθυνοι γι’ αυτό. Εμείς πρέπει να το φροντίσουμε να έχει χαρακτήρα, να είναι κοινωνικοποιημένο… να γνωρίζουμε την ιδιαιτερότητα του ζώου».
Εν κατακλείδι, τι θα λέγαμε σε κάποιον που σκέφτεται σοβαρά να προχωρήσει στην υιοθεσία ενός ζώου; «Να το κάνει, αφού έχει σκεφτεί πάρα πολύ καλά τι θα αντιμετωπίσει. Δεν θα είναι όλα καλά. Οι περισσότερες στιγμές του να ζεις με ένα ζώο είναι υπέροχες, αλλά υπάρχουν και στιγμές που έχουν τις δυσκολίες τους».
Δήμος Ηρακλείου – Pet Rescue
Από το Γραφείο Διαχείρισης Αδέσποτων Ζώων του Δήμου Ηρακλείου, έχουν εκδοθεί οι παρακάτω οδηγίες:
«Ο Δήμος είναι υποχρεωμένος να περισυλλέγει τα ζώα που έχουν ανάγκη, να στειρώνει, να αποπαρασιτώνει, να τσιπάρει, να εμβολιάζει και να προωθεί την υιοθεσία των αδέσποτων ζώων. Αν αυτή δεν πραγματοποιηθεί, προχωρεί σε επανένταξή τους στο φυσικό τους περιβάλλον, κάτι που, δυστυχώς, σημαίνει επιστροφή στον δρόμο.
-Αν επιθυμείτε να βοηθήσετε ένα ζώο που βρίσκεται εκτός των ορίων του Δήμου Ηρακλείου, αναφέρεστε στον οικείο Δήμο. Μη νομίζετε ότι είναι βοήθεια να φέρνετε το ζώο στο Ηράκλειο διότι, αν αυτό είναι από άλλη περιοχή, μη γνωρίζοντας το Ηράκλειο, αν και όταν θα επανενταχθεί, δεν θα μείνει εντός των ορίων του Δήμου μας. Άρα όχι μόνο δεν το βοηθάτε αλλά, αντιθέτως, το βάζετε και σε κίνδυνο.
-Τα κουτάβια παραμένουν μέσα σε ενδιαίτημα έως την ηλικία των 6 μηνών.
-Για φόλα μιλάμε μόνο με αποδείξεις και συνήθως δεν αφορά μεμονωμένο περιστατικό. Αν κάποιος ρίξει φόλα υπάρχουν τις περισσότερες φορές αρκετά θύματα.
-Ο Δήμος δεν έχει καμία σχέση με τα δεσποζόμενα ζώα. Αν παρατηρείτε φαινόμενα κακοποίησης θα πρέπει να καλείτε στο αστυνομικό τμήμα. Αν δεν θέλετε να δώσετε τα στοιχεία σας μην μπαίνετε σε αυτήν την διαδικασία.
Επίσης ο Δήμος δεν οφείλει να παίζει ρόλο “διαιτητή” ανάμεσα σε δημότες σε θέματα που αφορούν την σίτιση αδέσποτων ζώων. Η σίτιση των αδέσποτων ζώων είναι αναφαίρετο δικαίωμα ενός δημότη που την επιθυμεί φτάνει να τηρεί κανόνες υγιεινής και ταυτόχρονα σεβασμού προς τους συνδημότες και συγκατοίκους του.
-Ο Δήμος δεν είναι φιλοζωϊκή και ούτε οφείλει να γίνει. Μπορείτε να παραδίδετε το ζώο σας στον Δήμο, φτάνει να γνωρίζετε ότι υπάρχει περίπτωση, αν το ζώο δεν δοθεί για υιοθεσία, να επανενταχθεί, να βγει δηλαδή στον δρόμο.
-Ζώο που δεν έχει αριθμό σήμανσης (τσιπ) θεωρείται αδέσποτο και διαχειρίζεται αποκλειστικά και μόνο από τον Δήμο.
-Ο Δήμος είναι αποκλειστικά υπεύθυνος και είναι στην διακριτική ευχέρεια της υπηρεσίας του να απαντά για ζητήματα υγείας αδέσποτων ζώων.
-Ο Δήμος δύναται να ελέγξει και να επιβάλλει πρόστιμα για ζώα συντροφιάς, π.χ.: γέννες που δεν δηλώνονται στα αρμόδια όργανα, ζώα ακαταχώρητα (χωρίς τσιπ), μη τήρηση των κανόνων βόλτας (λουρί, μάζεμα περιττωμάτων) κ.λ.π., σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
Εξυπηρέτηση κοινού από Δευτέρα -Παρασκευή πλην αργιών: 10:00 – 13:00 – Τηλ. επικοινωνίας: 2102832580».