ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΑΣΟΣ ΜΕΡΓΙΑΝΝΗΣ
Ηδεκαετία του ’80 ήταν μια δεκαετία γεμάτη σύμβολα: από την πρώτη παιχνιδομηχανή Atari, μέχρι τον Ολύμπιο, τον πελαργό – μασκότ των αγώνων του Ευρωμπάσκετ ’87, και από τον πράσινο ήλιο του ΠΑΣΟΚ μέχρι τα παντελόνια τζιν που έκτοτε έγιναν φετίχ, τις βάτες, τις γκέτες, τη φράντζα στο μαλλί… Μια βόλτα από την Τεχνόπολη στο Γκάζι όπου αυτές τις ημέρες φιλοξενεί μια σχετική έκθεση, αποδεικνύει ότι τίποτα από εκείνη την αθώα εποχή δεν έχει μείνει ίδιο μέχρι σήμερα. Τίποτα, εκτός από τη σημερινή μας καλεσμένη, καθώς ο χρόνος μοιάζει να είναι ο ιδανικός σύμμαχος για την Ελένη Φιλίνη, την οποία γνωρίσαμε ευρέως στο δεύτερο μισό εκείνης της δεκαετίας με τις βιντεοκασέτες που τότε έκαναν θραύση.
Οι περισσότεροι την ξέρουν ως ηθοποιό, ενώ κατά καιρούς την έχουμε δει ως τραγουδίστρια. Λίγοι γνωρίζουν πως ξεκίνησε ως επαγγελματίας χορεύτρια και ακόμα λιγότεροι πως στον ελεύθερο χρόνο της συνηθίζει να σκαρώνει στιχάκια – η πρώτη της ποιητική συλλογή είναι προ των πυλών.
Αυτήν την περίοδο η επαγγελματική της ζωή μοιάζει με σεκάνς της ταινίας «Δόκτωρ Τζέκιλ και κύριος Χάιντ», αφού από τη μια υποδύεται τη διευθύντρια φυλακών στην ξέφρενη κωμωδία «Μπρίζον Μπρέικ 3-να sexυπνήσω πεθερά» στο θέατρο «Ελυζέ» (το έργο παίζεται ήδη κάθε Τετάρτη) και από την άλλη τη δυναμική συγγραφέα Κατερίνα Κριεζή, της οποίας η ζωή ανατρέπεται μέσα σε λίγες ώρες, όταν ο σύζυγός της (Πασχάλης Τσαρούχας) εξαφανίζεται» – το αστυνομικό θρίλερ «Η δοκιμασία» του Τάσου Μπαγλατζή πιθανότατα θα κάνει πρεμιέρα στις 17 Φεβρουαρίου και θα παίζεται κάθε Παρασκευή και Σάββατο στο ίδιο θέατρο.
Το «Μπρίζον Μπρέικ 3» έχει και πολιτικό σχόλιο. Εσείς είστε πολιτικοποιημένη;
Κάθε ενεργός πολίτης είναι πολιτικοποιημένος. Η αλήθεια είναι ότι δεν αλλάζω εύκολα τις απόψεις μου –γενικά, όχι μόνο σε πολιτικό επίπεδο- αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είμαι ανοικτή σε κάτι καινούργιο.
Ποιός θεωρείτε ότι φέρει τη μεγαλύτερη ευθύνη για τα δεινά της Ελλάδας σήμερα; Εμείς ως πολίτες ή οι πολιτικοί;
Έγινε ένα πάντρεμα των δυο για να φτάσουμε εδώ που φτάσαμε. Οι πολιτικοί μας δεν μπορούν να κάνουν κουμάντο, απλώς εκτελούν εντολές. Κανονικά ο πολιτικός είναι υπηρέτης του πολίτη, αλλά αυτό δεν συνέβαινε ποτέ στην Ελλάδα. Εδώ οι πολιτικοί δεν εξυπηρετούν τα συμφέροντα του λαού αλλά τα συμφέροντα των ολίγων. Είναι κάτι που ζούμε από μικρά παιδιά και δεν έχει αλλάξει. Όταν βλέπω αυτήν την πλήρη ισοπέδωση, νιώθω ότι γυρνάμε πίσω χιλιάδες χρόνια. Γινόμαστε σκλάβοι ξανά.
Σας ανησυχεί το μέλλον;
Δεν είναι απλώς ανησυχητικό. Εδώ… χτυπάνε κόκκινα καμπανάκια. Δεν έχουμε φτάσει τυχαία στην εποχή των Μνημονίων. Βήμα βήμα ο λαός παρασύρθηκε – κάτι που, δυστυχώς, γίνεται, εύκολα. Θυμάμαι ότι πριν από κάποια χρόνια είχα διαβάσει το βιβλίο του John Perkins «Η εξομολόγηση ενός οικονομικού δολοφόνου». Το βιβλίο περιέγραφε τι παθαίνουν οι χώρες που βρίσκονται σε καθεστώς Μνημονίου. Λέτε να το είχα διαβάσει εγώ -που στο κάτω κάτω καλλιτέχνης είμαι και οχι πολιτικός- και να μη γνώριζαν οι ίδιοι που το υπέγραφαν;
Την εποχή των Μνημονίων, λοιπόν, σε πρακτικό επίπεδο πόσο άλλαξε η ζωή σας;
Όσο άλλαξε η ζωή όλων των συμπολιτών μας. Είναι κάτι που ζω καθημερινά. Στα live που κάνω, στο θέατρο, στην αγορά, στον καφέ που πάω με τους φίλους μου…Το πιο ανησυχητικό, όμως, είναι ότι όλο αυτό δεν έχει τελειώσει. Έχει πολύ δρόμο μπροστά. Δεν έχουμε δει τα χειρότερα ακόμα…
Κατά καιρούς έχουμε δει συναδέλφους σας να κατεβαίνουν στην κεντρική πολιτική σκηνή. Σας έχει γίνει ανάλογη πρόταση;
Μου έχει γίνει πρόταση από όλα τα κόμματα. Δίνω σε όλους την ίδια απάντηση: «σας ευχαριστώ, αλλά είμαι καλλιτέχνης». Θεωρώ πως αν ποτέ ασχολιόμουν με την πολιτική, θα έφευγα από τον πρώτο μήνα.
Για ποιό λόγο;
Είμαι άνθρωπος ο οποίος αν δει κάτι στραβό, θα το πει, δεν θα το κρατήσει μέσα του. Η πολιτική απαιτεί άλλου είδους διπλωματία, που ενδεχομένως δεν έχω.
Δεν είστε καλή στην διπλωματία; Όταν έρχεται η ώρα να συζητήσετε ή να διαπραγματευτείτε την αμοιβή σας για μια δουλειά;
Όχι, δεν είμαι πολύ καλή σ’ αυτά και αυτό φαίνεται από την πορεία μου. Αν ήμουν πιο διπλωμάτης, μπορεί η καριέρα μου να ήταν τελειώς διαφορετική.
Αισθάνεστε ότι έχετε κάνει καλλιτεχνικές εκπτώσεις για να είστε μέσα στα πράγματα; Για παράδειγμα, πολλοί κατηγορούν τις βιντεοκασέτες των 80’s, για κακή αισθητική. Εσείς πρωταγωνιστήσατε σε αρκετές απ΄αυτές.
Δεν έκανα ποτέ εκπτώσεις στην δουλειά μου. Οι βιντεοκασέτες ήταν πολύ καλύτερες από αρκετά πράγματα. Όταν στην τηλεόραση υπήρχαν μόνο δυο κρατικά κανάλια, όλοι έκαναν βίντεο. Καλώς ή κακώς, ήμουν μια από τους ηθοποιούς που έκαναν επιτυχία τότε- και αυτό ίσως ενόχλησε κάποιους. Η αλήθεια είναι ότι στο βίντεο έγιναν και καλές δουλειές αλλά και κάποιες πρόχειρες. Και πού δεν γίνονται προχειρότητες, όμως; Και στο θέατρο γίνονται και στην τηλεόραση…
Πριν γίνετε ηθοποιός ήσασταν επαγγελματίας χορεύτρια. Πως έγινε η επαγγελματική μεταστροφή;
Σταμάτησα τον χορό στο δεύτερο έτος της Δραματικής. Στην συνέχεια χρησιμοποίησα τις γνώσεις που είχα αποκτήσει στον χορό πάνω στο θέατρο. Δυστυχώς, ο χορός είναι κάτι που έχει ημερομηνία λήξης και δεν έχει πολλές προοπτικές – τουλάχιστον στην Ελλάδα.
Ήσασταν από τις πρώτες γυναίκες που απέκτησαν μαύρη ζώνη στο καράτε. Πώς καταφέρατε να συνδυάσετε την εκμάθηση μιας πολεμικής τέχνης με τον χορό;
Αν και δεν είμαι αθλητικός τύπος, το καράτε μου άρεσε από μικρή. Θυμάμαι ότι ήμουν λάτρης των ταινιών του Μπρους Λι. Όταν πήγαινα στον χορό, η δασκάλα μου μου έλεγε «πώς έγινες έτσι; ξύλο έφαγες»; Και όταν πήγαινα στο καράτε ο δάσκαλός μου φώναζε «εδώ δεν είναι χορός»!
Μεγάλη σας αγάπη είναι και το τραγούδι- σας έχουμε δει ουκ ολίγες φορές να τραγουδάτε σε επαγγελματικό επίπεδο. Τελικά, ποιο απ’ όλα τα είδη Τέχνης αγαπήσατε πιο πολύ;
Όλα τα αγαπάω. Ένας καλλιτέχνης οφείλει να είναι πολυσύνθετος.
Φέτος στο πλαίσιο του Cult φέστιβαλ που παραδοσιακά πραγματοποιείται στο Gagarin προβλήθηκε η ταινία «Τελική αποπληρωμή», στην οποία πρωταγωνιστείτε. Μάλιστα, θυμάμαι ότι πριν από εφτά χρόνια βρέθηκα στον ίδιο χώρο, τη βραδιά που βραβευτήκατε ήσασταν πραγματικά συγκινημένη. Τι σήμαινε για εσάς αυτό το βραβείο;
Καταρχήν, να αναφέρω ότι η ταινία του Αλέξανδρου Λεονταρίτη «Τελική αποπληρωμή» την οποία ανέφερες, το 2014 κέρδισε το δεύτερο βραβείο στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου στο Χιούστον. Μια πολύ ωραία δουλειά, που δεν προβλήθηκε παρά μόνο για μια εβδομάδα στην Ελλάδα. Όπως και η ταινία «Μέδουσα» που κέρδισε το τρίτο βραβείο στην κατηγορία «Φανταστικός Κινηματογράφος» στο ίδιο Φεστιβάλ το 1997. Όσον αφορά το Cult Φέστιβαλ, ακόμα θυμάμαι πόσο όμορφη ήταν εκείνη η εκδήλωση. Εκτιμούσα πραγματικά τον Νίκο Τριανταφυλλίδη. Ήταν ένα υπέροχο παιδί και η απώλειά του είναι μεγάλη.
Θυμάστε την πιο ακραία εκδήλωση θαυμασμού προς το πρόσωπό σας;
Την περίοδο 1986-1991 όταν το βίντεο άνθιζε, οι θαυμαστές έστελναν σακούλες ολόκληρα με γράμματα στα θέατρα όπου δούλευα. Μου έχει τύχει κάποιος να σταθεί σε στάση προσοχής ενώ περνάω από μπροστά του, άλλος να γονατίσει, κάποιος τρίτος να μου προσφέρει λουλούδια που προόριζε για κάπου αλλού…
Υπάρχει σήμερα έξυπνο φλερτ;
Έχει χαθεί το φλερτ, από τη στιγμή που όλος ο κόσμος είναι με ένα κινητό ή ένα tablet στο χέρι. Ακόμα και το γράμμα είχε κάποτε μια αθωότητα, δεν ήταν μια μηχανική πληκτρολόγηση, όπως κάνουμε σήμερα με τα sms. Το να βγεις με ένα φίλο σου για καφέ και να τον κοιτάς στα μάτια αντί να κοιτάς τον υπολογιστή. Εγώ αυτής της σχολής είμαι.
Ασχολείστε με τα social media;
Έχω λογαριασμό στο Facebook, αλλά δεν είμαι φανατική. Το χρησιμοποιώ μόνο όταν θέλω να κοινοποιήσω κάποια πράγματα για τη δουλειά μου.
Έχετε δεχτεί φλερτ μέσω Facebook;
Μου λένε διάφορα… Και ανάλογα με τον τρόπο που τα λένε, αντιδρώ κιόλας. Μου έχει τύχει να διαγράψω κάποιους που ξέφυγαν από τα όρια της ευγένειας.
Υπήρξαν περιπτώσεις που άνθρωποι του χώρου σας έκριναν με βάση την εξωτερική εμφάνιση και όχι το ταλέντο σας;
Την δεκαετία του ’80 στην οποία αναδείχθηκα, θεωρείτο «κακό» να έχεις μια ωραία εμφάνιση- σε αντίθεση με σήμερα που είναι το πρώτο κριτήριο. Όταν, όμως, ήμουν κοριτσάκι με ενοχλούσε να με κρίνουν μόνο απ’ αυτό, πληγωνόμουν. Αργότερα, στην πορεία, όταν είδα ανθρώπους που κατηγορούσαν μια ωραία εμφάνιση να την προβάλλουν, ηρέμησα.
«Δεν με απασχολεί ο χρόνος, είμαστε όλοι περαστικοί»
Πριν από λίγες ημέρες στείλατε μήνυμα στους υπεύθυνους της Wikipedia προκειμένου να αλλάξουν την ημερομηνία γέννησής σας. Για ποιό λόγο προχωρήσατε σ’ αυτήν την κίνηση;
Έγραφαν ότι είμαι γεννημένη το 1954- ούτε οι γονείς μου δεν είχαν γνωριστεί τότε. Αφού, λοιπόν, σώνει και καλά θέλουν να με μεγαλώσουν, τους έστειλα ότι είμαι γεννημένη το 1821 για να τελειώνουμε!
Πριν επιστρατεύσετε το χιούμορ σας, υπήρξε θυμός;
Δεν ήταν θυμός, αλλά απογοήτευση για την επικράτηση της μικρότητας. Και η Μητέρα Τερέζα να είσαι, εάν θέλουν να βρουν κάτι κακό για να γράψουν, θα βρουν.
Θεωρείτε ότι μια γυναίκα δεν πρέπει να λέει την ηλικία της;
Ένας καλλιτέχνης δεν έχει ηλικία, γιατί εν δυνάμει μπορεί να παίξει όλους τους ρόλους. Θυμάμαι όταν ήμουν κοριτσάκι στη δραματική σχολή, μου έλεγε ο Ντίνος Ηλιόπουλος «μην λες τα χρόνια σου. Ο κόσμος επειδή δεν χρωστάει καλό, αργότερα θα θυμάται τι είπες και θα σου προσθέτει και πέντε χρόνια». Αυτό που μου είπε το διαπίστωσα επί χίλια στην πορεία των χρόνων!
Είναι γεγονός ότι ο χρόνος σάς έχει φερθεί πολύ καλά. Ποιό είναι το μυστικό της ομορφιάς σας;
Ο κάθε άνθρωπος έχει διαφορετικό DNA. Ίσως έχω καλό DNA, ίσως είναι αυτό που έχω μέσα μου. Ή το γεγονός ότι δεν με απασχολεί ο χρόνος, όπως απασχολεί άλλους, γιατί δεν προλαβαίνω να τον σκεφτώ. Είμαστε όλοι περαστικοί και ο καθένας έχει το δικό του βιολογικό ρολόι. Η ταυτότητα δεν λέει τίποτα για την ηλικία ενός ανθρώπου.
Πώς περνάει ο ελεύθερος χρόνος σας;
Δυστυχώς, ο ελεύθερος χρόνος είναι ελάχιστος αυτή την περίοδο. Προσπαθώ όποτε τον βρω, να διαβάζω, να βλέπω σινεμά, να συναντώ φίλους, να βλέπω τους δικούς μου ανθρώπους και να ασχολούμαι με τα ζώα που τόσο αγαπάω.
Οι Έλληνες είναι φιλόζωοι;
Δυστυχώς, όχι όλοι. Με χαρά βλέπω ότι η νέα γενιά διαφέρει, τα αγαπάει πιο πολύ. Όχι πως στο εξωτερικό είναι καλύτερα τα πράγματα. Στη Γερμανία υπάρχουν νόμοι που επιτρέπουν την κτηνοβασία και δεν πάει κανείς φυλακή.
Γνωρίζω ότι σας αρέσει να γράφετε. Υπάρχει περίπτωση ποτέ να τα εκδώσετε;
Γράφω ποίηση από 12 ετών. Μάλιστα, πολύ σύντομα αναμένεται να εκδοθεί η πρώτη μου ποιητική συλλογή.
Τα παρακάτω δυο ποιήματα της Ελένης Φιλίνη πρόκειται να εκδοθούν από τον εκδοτικό οίκο «Όστρια» στο πλαίσιο της πρώτης ποιητικής της συλλογής.
ΜΗ ΜΟΥ ΖΗΤΑΣ
Μη μου ζητάς να ζήσω με κανόνες
μη βάζεις όρια στης καρδιάς μου την τροχιά
εγώ γεννήθηκα στου γλάρου τις φτερούγες
εμένα η αγάπη μου δεν μπαίνει σε κλουβιά
Μη μου ζητάς να ζήσω με τη σκέψη
εγώ αναπνέω με τους χτυπούς της καρδιάς
μη φυλακίζεις του έρωτά μου το ταξίδι
θα χάσεις όλη της ζωής την ομορφιά
ΜΑΤΑΙΟ ΣΚΗΝΙΚΟ
Ποτέ δεν ένιωσα ν’ανήκω εδώ πέρα
αλλού γυρνάει του μυαλού μου η τροχιά
όταν ακούω της ζωής το καλημέρα
ξέρω πως σύντομα θα έρθει η σκοτεινιά
Ένα ταξίδι είναι η ζωή μας μ’ ένα τέλος
που δεν του δίνουμε εμείς τον προορισμό
μια διαδρομή που για πολλούς έχει ανηφόρα
και γι’ άλλους πάλι έναν κατήφορο σκληρό
Δεν ξέρω αν πρέπει να γελάμε ή να κλαίμε
δεν ξέρω αν πρέπει να μιλάμε στο Θεό
το μόνο που έμαθα αυτά τα λίγα χρόνια
είναι το μάταιο της ζωής το σκηνικό.