Το Χαλάνδρι συνιστά παράδειγμα αποτελεσματικής ανακύκλωσης με το πρόγραμμα Waste4Think, για το οποίο μίλησε στην Αμαρυσία ο αρμόδιος εντεταλμένος σύμβουλος και καθηγητής του ΕΜΠ, Γεράσιμος Λυμπεράτος.
Ένα νέο δρόμο στη διαχείριση των απορριμμάτων της κουζίνας – τα οποία αποτελούν το 40% του συνόλου των σκουπιδιών που παράγει κάθε νοικοκυριό – άνοιξε ο Δήμος Χαλανδρίου, εδώ και μία τριετία. Σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, ξεκίνησε να εφαρμόζει το πρόγραμμα Waste4Think για τη συγκομιδή των βιοαποβλήτων – από μαγειρεμένα φαγητά, ωμά, υπολείμματα φρούτων και λαχανικών- με σκοπό να παραχθεί ένα νέο προϊόν είτε για την παραγωγή βιοαερίου, είτε κομπόστ.
Τον κομβικότερο ρόλο σε όλη τη διαδικασία έχει ο καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Γεράσιμος Λυμπεράτος, εντεταλμένος σύμβουλος του Δήμου στον τομέα διαχείρισης ανακυκλώσιμων υλικών και πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου. Μιλώντας στην «Α», κάνει έναν απολογισμό του προγράμματος που λήγει τον Φεβρουάριο του 2020 και δίνει το στίγμα των επόμενων πρωτοβουλιών του Δήμου στον τομέα της ανακύκλωσης.
Το 10% στον πράσινο κάδο
Σε πρώτη φάση, το 2016, περίπου 1.000 εθελοντές επιλέχθηκαν και προμηθεύτηκαν ειδικό κάδο όπου έριχναν όλα τα απορρίμματα που παράγονται στην κουζίνα, με αποτέλεσμα τα πρώτα θετικά συμπεράσματα. Στη συνέχεια, το πρόγραμμα επεκτάθηκε σε ολόκληρη την περιοχή του δημοτικού διαμερίσματος της Αγίας Βαρβάρας, στο οποίο ζουν 8.000 κάτοικοι. «Διαπιστώσαμε μέσα σε ένα εξάμηνο ότι σχεδόν οι μισοί ανταποκρίθηκαν εξαιρετικά. Εκτρέπουμε 45% των βιοαποβλήτων από τη χωματερή, όταν ο εθνικός στόχος είναι 50%», τονίζει ο εντεταλμένος σύμβουλος του Δήμου Χαλανδρίου.
Η συλλογή των υπολειμμάτων γίνεται σε καφέ κάδους με τον κάθε κάτοικο να είναι ενημερωμένος στο τι πρέπει να αποθέτει και έχοντας ένα κλειδί πρόσβασης. Σύμφωνα με τον ίδιο, «έτσι αποτρέπονται φαινόμενα που παρατηρούνται σε άλλους δήμους να μαζεύονται σε αυτόν διάφορα ακατάλληλα απόβλητα, όπως έγινε και με τους μπλε κάδους». Εξάλλου, τόνισε πως στην ίδια περιοχή που εφαρμόζεται το πρόγραμμα, μόλις το 10% καταλήγει στον πράσινο κάδο από τους συμμετέχοντες.
Τα πιο πρόσφατα αποτελέσματα του waste4think έχουν να κάνουν με τη χρήση του παραγόμενου προϊόντος για καύσιμο. Όπως εξηγεί ο Γ. Λυμπεράτος «με ένα τόνο συμπιεσμένου αερίου ως καυσίμου για τα οχήματα μπορούμε να καλύψουμε 20.000 χλμ την ημέρα. Εάν εκφραζόταν η διαλογή στην πηγή σε όλο το Χαλάνδρι, θα παραγόταν μισός τόνος συμπιεσμένου αερίου. Ο Δήμος χρειάζεται συμπιεσμένο αέριο για κάλυψη 1.500 χλμ. την ημέρα, άρα το παραγόμενο καύσιμο θα μπορούσε να διατεθεί ακόμα και στην αγορά».
Ανακύκλωση μέσω… κινητού
Εντός του Νοεμβρίου αναμένεται να ξεκινήσει η ψηφιακή σήμανση των κάδων. Με τη χρήση ειδικής εφαρμογής Sustainable Citizen App για κινητά, ο κάθε κάτοικος θα έχει την ευχέρεια να διαπιστώνει σε ποιο κάδο (μπλε, κίτρινο, καφέ ή πράσινο) πρέπει να πετάει κάθε αντικείμενο του προς απόρριψη.
Όπως εξήγησε ο καθηγητής του ΕΜΠ, ο χρήστης, με την εφαρμογή τύπου QR (Γρήγορης Ανταπόκρισης) που μπορεί να «κατεβάσει» δωρεάν σε iphone ή Android, αποκτά τη δυνατότητα, σκανάροντας ειδικά αυτοκόλλητα τα οποία θα τοποθετηθούν σε κάθε κάδο, να οδηγείται σε σχετική ιστοσελίδα και να ενημερώνεται για ποια υλικά μπορεί να αδειάζει μέσα σε αυτόν, τα οφέλη της πράξης του στο περιβάλλον και άλλες πληροφορίες.
Με τη χρήση κινητού ο πολίτης θα είναι εφικτό να πληκτρολογεί και το όνομα ενός αντικειμένου, θα εμφανίζεται σχετική φωτογραφία και πού αυτό πρέπει να πεταχθεί. Σύμφωνα με τον εντεταλμένο σύμβουλο, θα μπορούν να αναγνωριστούν περισσότερα από 700 είδη.
Κοινωνικό όφελος σε φαγητό
Μία άλλη ψηφιακή εφαρμογή θα δίνει το περιθώριο σε ιδιοκτήτες καταστημάτων (εστίασης, σούπερ μάρκετ, μανάβικα κ.α.) να δηλώνουν ότι έχουν διαθέσιμα περισσεύματα φαγητού ή άλλα προϊόντα σε καλή κατάσταση που λήγουν σύντομα. Αυτά σχεδιάζεται να διατεθούν στο Κοινωνικό Παντοπωλείο ή και σε μεμονωμένους πολίτες οι οποίοι με ένα «κλικ» θα εξασφαλίζουν τα προϊόντα. «Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται κοινωνικό όφελος για ανθρώπους που έχουν ανάγκη, ενώ αποτρέπεται η δημιουργία νέων απορριμμάτων», σημείωσε ο Γ. Λυμπεράτος.
Αναφερόμενος στην επόμενη μέρα, ξεκαθάρισε ότι «η υποδομή και ο εξοπλισμός θα παραμείνουν στην κατοχή του Δήμου. Έτσι κι αλλιώς, δεν κινούμασταν στο στενό πλαίσιο του Waste4Think. Για παράδειγμα, μετά την Αγία Βαρβάρα, έχουμε άλλους 250 καφέ κάδους για οργανικά απόβλητα που σκοπεύουμε να τοποθετήσουμε σε όλη την πόλη. Αλλά θέλουμε αυτό το βήμα να γίνει με συγκροτημένο τρόπο».
«Ιδέες που χρειάζονται μόνο χρήματα»
Ο καθηγητής του ΕΜΠ υπογραμμίζει ότι είναι τεράστια τα περιθώρια από τη συνεργασία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με την τριτοβάθμια εκπαίδευση. «Πανεπιστήμια – ερευνητικά κέντρα, από τη μία και Δήμοι – παραγωγικοί φορείς από την άλλη έχουν μια δυσκολία στην επικοινωνία. Υπάρχει μια δυσπιστία ως προς τα κίνητρα». «Ωστόσο, η τύχη» συνέχισε, «ήταν η διπλή μου ιδιότητα. Εκλέχθηκα δημοτικός σύμβουλος Χαλανδρίου και ήδη δίδασκα στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, με ειδίκευση στην επεξεργασία στερεών και υγρών αποβλήτων, έναν τομέα που αφορά άμεσα την Τοπική Αυτοδιοίκηση».
Και πρόσθεσε: «Οι δυνατότητες είναι τεράστιες. Μια επιβεβαίωση πήραμε στο Χαλάνδρι. Για τον Δήμο είναι προφανής η βελτίωση στην καθημερινότητα της πόλης, άνοιξαν δρόμοι που δεν θα μπορούσε διαφορετικά. Τα Πανεπιστήμια, δε, επωφελήθηκαν αποκτώντας μια εφαρμοσμένη εμπειρία για καθηγητές, υποψήφιους διδάκτορες και φοιτητές σε έναν δύσκολο κλάδο, όπως ο τεχνολογικός».
Δίνοντας μια πρόγευση ενδεχόμενων μελλοντικών προσπαθειών, συμπλήρωσε: «Το βάρος θα μπορούσε να πέσει στα ειδικά ρεύματα αποβλήτων στη λογική της κυκλικής οικονομίας, όπου πλέον δεν πρέπει να πετάμε τίποτα. Για παράδειγμα, είναι εφικτό να κάνουμε κάτι με τον χρησιμοποιημένο καφέ, ιδίως αν συνυπολογίσουμε τον μεγάλο αριθμό καταστημάτων εστίασης στην πόλη. Το λεγόμενο “κέικ” (κατακάθι) είναι μια μεγάλη ποσότητα, καθαρή που μέσα από ένα σύστημα συλλογής κάλλιστα θα αξιοποιούνταν. Τα κόκαλα των κρεοπωλείων μπορούν να γίνουν λίπασμα. Ακόμα κι οι τρίχες από κομμωτήρια και κουρεία, με την πρωτεΐνη που αυτές έχουν, αφήνουν πολλά περιθώρια επεξεργασίας. Χρειάζεται κάποιο πρόγραμμα να δει τη βιωσιμότητα μιας τέτοιας ιδέας και να διαθέσει τους πόρους».
Επιμέλεια: Αλέξανδρος Καζαντζίδης
Διαβάστε επίσης: Πείτε… Bravo στον Δήμο Χαλανδρίου για το πρόγραμμα Waste4think