Του Χρήστου Δ. Λιάπη *
O Χρήστος Δ. Λιάπης εξηγεί όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για την παθολογική αυτή κατάσταση. Η αορτή, η μεγαλύτερη αρτηρία στο σώμα μας, ξεκινάει από την καρδιά, περνάει από το στήθος και καταλήγει στην κοιλιά.
Το ανεύρυσμα στην κοιλιακή αορτή εμφανίζεται όταν το τοίχωμα της αορτής προοδευτικά λεπταίνει και αρχίζει να προεξέχει. Μπορεί να συνεχίσει να μεγαλώνει και ξαφνικά να σπάσει, αν δεν θεραπευτεί, προκαλώντας σοβαρή εσωτερική αιμορραγία και πιθανά θάνατο. Σχεδόν 200.000 άνθρωποι στις ΗΠΑ εμφανίζουν ΑΚΑ τον χρόνο και περίπου 15.000 πεθαίνουν κάθε χρόνο από ραγέν ΑΚΑ (ανεύρυσμα που έχει σπάσει).
Επίσης, εκτός από τη ρήξη, φρόμβοι ή αθήρωματα μπορεί να δημιουργηθούν μέσα σε ένα ΑΚΑ. Αυτά μπορεί να μεταφερθούν σε άλλες περιοχές μέσα στο σώμα και να σταματήσουν την κυκλοφορία του αίματος, προκαλώντας έντονο πόνο ή και απώλεια των άκρων, αν η κυκλοφορία σταματήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Συμπτώματα
Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν συμπτώματα και ένα ΑΚΑ συχνά ανευρίσκεται με εξετάσεις για άλλους λόγους. Αυτοί που έχουν συμπτώματα συνήθως αναφέρουν πόνο στην πλάτη, αίσθημα παλμών στην κοιλιά, έντονο πόνο και έλκη στα πόδια.
Αιτίες και παράγοντες κινδύνου
Τα περισσότερα αορτικά ανευρύσματα δημιουργούνται από την καταστροφή των πρωτεϊνών, που παρέχουν δομική στήριξη στο τοίχωμα της αορτής. Κάποιοι παράγοντες κινδύνου που μπορεί να συμβάλουν σε αυτό:
– Ηλικία (ιδίως άτομα άνω των 60 ετών)
– Φύλο (οι άνδρες είναι πιο επιρρεπείς)
– Ιστορικό αθηρωμάτωσης
– Οικογενειακό ιστορικό ΑΚΑ
– Κάπνισμα
– Υψηλή αρτηριακή πίεση
– Χρόνια πνευμονοπάθεια
Διάγνωση
Αν υποπτευτούμε ένα ΑΚΑ, κάνουμε ένα τρίπλεξ κοιλιακής αορτής, που είναι μια ανώδυνη, ασφαλής εξέταση, η οποία μπορεί να απεικονίσει και να μετρήσει το μέγεθος του ΑΚΑ. Με την αξονική αγγειογραφία (CTA) μπορούμε να δούμε το μέγεθος του ανευρύσματος, την περιοχή όπου βρίσκεται και την επικινδυνότητά του.
Θεραπεία
Οι αγγειοχειρουργοί αποφασίζουν την καλύτερη θεραπεία για τον ασθενή με βάση το μέγεθος του ανευρύσματος και άλλους παράγοντες.
Για μικρότερα ΑΚΑ χρειάζεται αλλαγή του τρόπου ζωής, όπως διακοπή καπνίσματος και έλεγχος αρτηριακής πίεσης. Μπορεί επίσης να χορηγηθεί, φαρμακευτική αγωγή. Ο αγγειοχειρουργός συστήνει συστηματικό έλεγχο για να παρακολουθήσει αν το ΑΚΑ έχει μεταβληθεί.
Για μεγάλα ΑΚΑ ή γι’ αυτά που μεγαλώνουν στον χρόνο η αποκατάσταση μπορεί να γίνει με ενδαγγειακή τοποθέτηση μοσχεύματος ή με ανοικτή χειρουργική απκατάσταση.
Ο ασθενής πρέπει να είναι σίγουρος ότι θα δει ένα έμπειρο χειρουργό που έχει εκπαιδευτεί κατάλληλα και στους δύο τρόπους αποκατάστασής. Ο τρόπος αποκατάστασής είναι πολύ σημαντικός για την αντοχή σε βάθος χρόνου και την αποφυγή της ρήξης.
Δωρεάν προληπτικός έλεγχος
Οι προληπτικές εξετάσεις έχουν ξεκινήσει ήδη και διενεργούνται κάθε Πέμπτη στις 12 μ.μ. (Περικλέους 22, Μαρούσι). Αφορούν άνδρες και γυναίκες άνω των 65 ετών, μέλη των ΚΑΠΗ Αμαρουσίου, καπνιστές και υπερτασικούς. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2106142248.
Προσφέρεται δωρεάν ενδεικτικός έλεγχος ανευρύσματος κοιλιακής αορτής σε άνδρες που έχουν καπνίσει κάποια φορά στη ζωή τους και σε άνδρες και γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό ΑΚΑ. Αν χρειαστεί περαιτέρω έλεγχος οι ενδιαφερόμενοι θα λάβουν οδηγίες από τον ιατρό.
* Ο Χρήστος Λιάπης είναι Ομότιμος Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής ΕΚΠΑ, Διευθυντής Κλινικής Αγγειακής & Ενδοαγγειακής Χειρουργικής, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών