ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗ ΚΑΥΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ
Πώς δημιουργείται η ατμοσφαιρική ρύπανση από τη καύση στερεών καυσίμων:
Τα τελευταία δύο χρόνια στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας έχει παρατηρηθεί σοβαρή αύξηση στις τιμές της αέριας ρύπανσης λόγω της στροφής των πολιτών σε οικονομικότερες μορφές θέρμανσης, όπως είναι η καύση στερεών καυσίμων. Η καύση στερεών καυσίμων σε τζάκια και σόμπες, παράγει μία πληθώρα χημικών ρύπων στην ατμόσφαιρα, οι σημαντικότεροι εκ των οποίων είναι:
• τα αιωρούμενα σωματίδια
• το μονοξείδιο του άνθρακα (CO)
• τα οξείδια του αζώτου (ΝΟχ) το διοξείδιο του θείου (SO2)
• οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες (ΡΑΗ)
• καθώς επίσης και ένας μεγάλος αριθμός άλλων χημικών ενώσεων και ιχνοστοιχείων οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι επιζήμιοι για την υγεία.
Η συσσώρευση χημικών ρύπων στην ατμόσφαιρα σε συνδυασμό με τις κατάλληλες μετεωρολογικές συνθήκες έχει ως αποτέλεσμα οι αέριοι χημικοί ρύποι να εγκλωβίζονται στα χαμηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας, προκαλώντας το φαινόμενο της «αιθαλομίχλης». Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα παραδοσιακό τζάκι εκλύει στην ατμόσφαιρα 30 φορές περισσότερα αιωρούμενα σωματίδια από ότι ένας καλά συντηρημένος καυστήρας πολυκατοικίας 25 διαμερισμάτων. Προηγούμενες μετρήσεις εκπομπών ρύπων σε περιοχές του λεκανοπεδίου Αττικής κατέγραψαν μεγάλη αύξηση των αιωρούμενων σωματιδίων ΡΜιο και ΡΜ2.5 κατά τη χειμερινή περίοδο.
Τα Αιωρούμενα Σωματίδια (Particulate Matter) είναι ένας γενικός όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει ποικίλες ενώσεις που υπάρχουν σαν ξεχωριστά σωματίδια, είτε ως υγρά σταγονίδια είτε ως στερεή ύλη. Οι ιδιότητες τους είναι δύσκολο να γενικευτούν επειδή τα σωματίδια αυτά περιλαμβάνουν πολύ ευρεία ποικιλία ενώσεων που προκύπτουν από διάφορες δραστηριότητες. Γενικά, ως προς το μέγεθος αναφέρονται δύο ταξινομήσεις: τα λεπτά σωματίδια ΡΜ25 με διάμετρο μικρότερη ή ίση των 2,5μηι και τα μεγαλύτερα χονδρόκοκκο σωματίδια ΡΜιο με διάμετρο μικρότερη ή ίση των 10 μπτι και προφανώς μεγαλύτερα των Plvb.s.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις στην υνεία από τη καύση στερεών καυσίμων;
Υπό τις κατάλληλες καιρικές συνθήκες η καύση στερεών καυσίμων και ιδιαίτερα των ακατάλληλων, αυξάνει τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, συμπεριλαμβανομένου των συγκεντρώσεων των αιωρούμενων σωματιδίων ΡΜιο και ΡΜ25 επιδρώντας επιβαρυντικά στην υγεία του πληθυσμού. Η επικινδυνότητα των αιωρούμενων σωματιδίων αυξάνει αντιστρόφως ανάλογα του μεγέθους τους γιατί επιτρέπει την ευκολότερη εισπνοή τους και είσοδο τους στους πνεύμονες, συνθήκες ικανές να προκαλέσουν αλλοιώσεις στα αναπνευστικά βρογχιόλια και τις κυψελίδες. Οι αρνητικές επιπτώσεις της αιθαλομίχλης στον ανθρώπινο οργανισμό εξαρτώνται επίσης από τη χημική σύσταση των αιωρούμενων σωματιδίων, τη διαλυτότητα τους, τον αριθμό των αναπνοών και την αιματική ροή στους πνεύμονες.
Τις πλέον ευπαθείς ομάδες πληθυσμού αποτελούν οι ηλικιωμένοι, τα μικρά παιδιά, οι έγκυες και οι γυναίκες σε περίοδο λοχείας, καθώς και τα άτομα με χρόνια αναπνευστικά και καρδιολογικά νοσήματα. Σε ημέρες όπου οι τιμές εκπομπής ρύπων είναι σημαντικά αυξημένες ή έχουν ξεπεράσει τα ανώτερα φυσιολογικά όρια, οι ασθενείς με αναπνευστικό πρόβλημα δύναται να παρουσιάσουν επιδείνωση των συμπτωμάτων τους, με κίνδυνο να εμφανίσουν παροξυσμό βρογχικού άσθματος ή παροξυσμό της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας. Τελευταίες μελέτες παρουσιάζουν δεδομένα όπου η μακροχρόνια συσσώρευση και η έκθεση των ατόμων στους συγκεκριμένους ρύπους, ανάλογα με τη χημική τους σύσταση, ενοχοποιείται για την εμφάνιση διαφόρων μορφών νεοπλασιών.
Τα συνηθέστερα συμπτώματα που πιθανόν να εμφανίσουν τα άτομα υψηλού κινδύνου από την έκθεση τους στους αέριους ρύπους είναι:
• Δύσπνοια
• Δυσφορία στο στήθος
• Ερεθισμός του φάρυγγα
• Ερεθισμός ρινός και οφθαλμών
• Αδυναμία, έντονη κόπωση
